Κυριακή 31 Μαΐου 2015

Πετυχημένη η 9η Αντιρατσιστική Γιορτή του Κυριακάτικου Σχολείου Μεταναστών και της Κίνησης «Απελάστε το Ρατσισμό» στην Γεωπονική Σχολή


Κυριακή 31 Μαϊου. Το Σάββατοκύριακο 30 και 31 Μάη, το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών και η Κίνηση «Απελάστε το Ρατσισμό» διοργάνωσαν με μεγάλη επιτυχία την 9η Αντιρατσιστική Γιορτή στην Γεωπονική Σχολή (Ιερά οδός) με το σύνθημα Παράνομοι οι νεοναζί, όχι οι μετανάστες και οι πρόσφυγες.
Ηταν μια μεγάλη συνάντηση συνύπαρξης αλληλεγγύης και κοινού αγώνα ντόπιων και μεταναστών/προσφύγων, με συναυλίες, συζητήσεις, προβολές, θεατρικά δρώμενα, εκθέσεις, παιδότοπο και διεθνή κουζίνα.
 
  Αναβαθμισμένο ήταν και το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της 9ης Αντιρατσιστικής Γιορτής, που θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων καλλιτέχνες και μουσικά σχήματα όπως η Μάρθα Φριντζήλα και η Kubara Project, ο Σπύρος Γραμμένος, ο Ηλίας Βαμβακούσης, οι Sazman Orchestar. Επίσης συμμετείχαν οι Ιllegal Οperation, οι Majic de Spell και ο Γιάννης Παλαμίδας, oι Σπυριδούλα και η Μάρθα Μορελεόν με την εξαιρετική latin μπάντα της. Στο χώρο των προβολών, οι επισκέπτες της 9ης Αντιρατσιστικής Γιορτής είχαν την ευκαιρία να δουν σε πρώτη πανελλαδική προβολή τη νέα ταινία του Χρήστου Βούπουρα «7 θυμοί» που σύμφωνα με την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου βρίσκεται μέσα στην ομάδα ταινιών που θα διεκδικήσουν υποψηφιότητα για το φετινό βραβείο της Ακαδημίας. Το πολιτιστικό τμήμα της 9ης Αντιρατσιστικής Γιορτής συμπληρώθηκε από εκθέσεις σκίτσου γνωστών ελλήνων σκιτσογράφων, φωτογραφίας από έλληνες και μετανάστες φωτογράφους, θεατρικά δρώμενα και πολλά χάπενινγκ. Όπως κάθε χρόνο η 9η Αντιρατσιστική Γιορτή φιλοξένησε έκθεση βιβλίου, παιδότοπο, μπαρ και εξαιρετικές κουζίνες από τον κόσμο.
 

Την 9η Αντιρατσιστική Γιορτή στήριξε με την ουσιαστική συμμετοχή του ο ραδιοσταθμός 105,5 στο Κόκκινο, και οι χορηγοί επικοινωνίας όπως η Εφημερίδα των Συντακτών και η ΕΡΤopen.
Η 9η Αντιρατσιστική Γιορτή γίνεται την ώρα που η είσοδος νεοεισερχομένων προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη αντιμετωπίζεται με ξενοφοβικά αντανακλαστικά και πολεμικά μέτρα από την ηγεσία της Ε.Ε., ενώ επανέρχεται δριμύτερη η ακροδεξιά ρατσιστική ατζέντα από τα μεγάλα εγχώρια ΜΜΕ, τις μνημονιακές πολιτικές δυνάμεις και τους νεοναζί. 
 

Την ίδια στιγμή η απελευθέρωση μεταναστών από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, η δηλωμένη πρόθεση δημιουργίας ανοιχτών δομών φιλοξενίας προσφύγων από τη νέα κυβέρνηση και η αναμενόμενη κατάθεση στη Βουλή του νομοσχεδίου για την ιθαγένεια σε παιδιά μεταναστών που γεννιούνται ή μεγαλώνουν στην Ελλάδα, δημιουργούν προσδοκίες και ελπίδες σε χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες που τα προηγούμενα χρόνια αντιμετωπίστηκαν ως λαθρομετανάστες που έπρεπε να υποστούν τα πάνδεινα στα σύνορα και στην ενδοχώρα. 
 
Η κατάργηση των φυλακών τύπου Γ και τα μέτρα εξανθρωπισμού και αποσυμφόρησης του σωφρονιστικού συστήματος μαζί με εξαγγελίες ρυθμίσεων όπως το σύμφωνο συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια επαναφέρουν την δημόσια συζήτηση για τα θέματα των κοινωνικών δικαιωμάτων με όρους στοιχειώδους λογικής και δικαιοσύνης. Ταυτόχρονα η έναρξη της δίκης της Χρυσής Αυγής αποτελεί μία σημαντική εξέλιξη που μπορεί να οδηγήσει στη διεύρυνση της κοινωνικής και πολιτικής απομόνωσης των νεοναζί με την παραδειγματική καταδίκη της ηγετικής ομάδας της φασιστικής συμμορίας συνεπικουρούντος του αντιφασιστικού κινήματος και της αριστεράς. 
 
Όλα αυτά θα αποτελέσουν θέματα των συζητήσεων στην 9η Αντιρατσιστική Γιορτή που θα φιλοξενηθούν ενδιαφέρουσες συζητήσεις την «Αντιμεταναστευτική και Αντιπροσφυγική προπαγάνδα των ΜΜΕ» τη δίκη της Χρυσής Αυγής και το αντιφασιστικό κίνημα», τον «Πολιτικό Γάμο των ομόφυλων ζευγαριών και την ταυτότητα φύλου» καθώς και την «Ιθαγένεια στα παιδιά των μεταναστών».

Συμμετείχαν:
Kυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών
Κίνηση «Απελάστε το Ρατισμό»
Μέχρι τώρα συμμετέχουν/στηρίζουν:
Αλληλεγγύη στα Δυτικά
Αλληλεγγύη για Όλους
Αφγανική Κοινότητα
Ένωση Αφρικανών Γυναικών
Κέντρο Ημέρας “Βαβέλ”
ΒΑNGLA ACADEMY
ΒΙΟ.ΜΕ.
Βολιβιανοί Αθήνας
Colour Youth, Κοινότητα Lgbtq Νέων Αθήνας
ΔΙΚΑΕΞ: Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Εξαρχείων
Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων
Εναλλακτικό Πολιτιστικό Εργαστήρι Κέρκυρας
Λαϊκή Συνελευση Κολωνου Σεπολιων Ακαδημιας Πλατωνα
Σύλλογος Αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό “Ιντιφάντα”
Σύλλογος φιλίας και συνεργασίας Ελλάδας και Ιρακινού Κουρδιστάν
ΚΕΘΕΑ – Μοsaic, Θεραπευτική Κοινότητα
Κέντρο Αγωνιστικής και Πολιτιστικής Αλληλεγγύης Λαών Τουρκίας και Κουρδιστάν
Κίνηση κατοίκων 6ου διαμερίσματος
Κοινότητα Κενυατών
Επιτροπή Μαδαγασκάρης
Κοινότητα MAMA NA MWANA
Σύλλογος Μαροκινής Κοινότητας Ελλάδας
Σύλλογος Εργαζομένων Μπαγκλαντές
“Το μυρμήγκι” Δίκτυο αλληλεγγύης 6ης κοινότητας Αθήνας
Νιγηριανές γυναίκες
Κοινότητα Ν.Αφρικής
“Οικογένειες Ουράνιο Τόξο”
Ένωση Παλαιστινίων Εργαζομένων
Πρωτοβουλία “Ένα καράβι για τη Γάζα”
Proud Press
“Σέσουλα”, Κοινωνικό Παντοπωλείο Εξαρχείων
Σύλλογος  Αλβανών Φοιτητών “Studenti”
Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών
Τανζανική Κοινότητα
Kοινότητα Τανζανών Ελλάδας
Τροφοσυλλέκτες: Αλληλέγγυα Δομή Αξιοπρέπειας για την τροφή
Ένωση Φιλιππινέζων Μεταναστών

www.ksm.gr

Σάββατο 30 Μαΐου 2015

...la potenza di fiati... Εργαστήριο Μουσικής Εκτέλεσης "operArt Lab"




 Το Εργαστήριο Μουσικής Εκτέλεσης "operArt Lab" υποδέχεται την νέα καλλιτεχνική σεζόν 2014-2015 με μια συναυλία του Συνόλου Μουσικής Δωματίου "newmixedmediaensemble" στην Αίθουσα Συναυλιών του Φιλολογικού Συλλόγου ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ (Πλατεία Αγ. Γεωργίου Καρύτση 8, 10561, Αθήνα), το Σάββατο 01-11-2014, 20:30, με τίτλο

“la potenza di fiati”

με πρωτότυπα έργα ρεπερτορίου και μεταγραφές για πνευστά, από το τέλος του baroque μέχρι τις μέρες μας.

Θα ακουστούν τα έργα:

-Franz Joseph Haydn, Divertimento in G (Hoboken II:3) (*)

-Wolfgang Amadé Mozart, Serenade in Es (KV 375)

-Ludwig van Beethoven, Oktett, Op. 103

-Wolfgang Amadé Mozart, Άρια “Der Holle Rache“ (από την όπερα "Ο Μαγικός Αυλός")

- Antonio Lucio Vivaldi, Κοντσέρτο για Βιολί σε Σολ Ελάσσονα “L’Estate”, Op. 8/2 (*)

(*) Επανενορχήστρωση - μεταγραφή για σύνολο πνευστών: Νίκος Αθανασόπουλος


Συμμετέχουν οι μουσικοί του Συνόλου Μουσικής Δωματίου "newmixedmediaensemble":

Κωνσταντίνα Βεντούρη - Ρούσσου (Φλάουτο)
Ζωή Βαφειάδη (Όμποε)
Ιάσων Μήτσιος (Κλαρινέτο)
Βασίλης Μπίλλας (Κλαρινέτο)
Λάμπρος - Ιωάννης Λαπίνας (Φαγκότο)
Ειρήνη Τσικρίκη (Φαγκότο)
Δήμος Πολυμέρης (Κόρνο)
Νίκος Πέτσας (Κόρνο)
Μαρία Μαζαράκη Αινιάν (Τσέλο)
Λουκάς Κερκύρας (Μπασό).

Συμμετέχουν φιλικά οι σολίστ:

Βασιλική Βλαμάκη (Σοπράνο)
Μελίνα Γαλανού (Βιολί)


Μουσική Διεύθυνση: Νίκος Αθανασόπουλος


Εισιτήρια 10€, 7€ (φοιτητές, άνεργοι, πολύτεκνοι, ΑΜΕΑ)
Προπώληση εισιτηρίων: Πανεπιστημίου 39 (Στοά Πεσμαζόγλου)
Εισιτήρια Online: http://www.ticketservices.gr/

Διοργάνωση: Arte Atene
Το Εργαστήριο Μουσικής Εκτέλεσης "operArt Lab" υποδέχεται την νέα καλλιτεχνική σεζόν 2014 - 2015 με μια συναυλία του Συνόλου Μουσικής Δωματίου "newmixedmediaensemble" στην Αίθουσα Συναυλιών του Φιλολογικού Συλλόγου ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ (Πλατεία Αγ. Γεωργίου Καρύτση 8, 10561, Αθήνα), το Σάββατο 01-11-2014, 20:30, με τίτλο

“la potenza di fiati”

με πρωτότυπα έργα ρεπερτορίου και μεταγραφές για πνευστά, από το τέλος του baroque μέχρι τις μέρες μας.

Θα ακουστούν τα έργα:

-Franz Joseph Haydn, Divertimento in G (Hoboken II:3) (*)

-Wolfgang Amadé Mozart, Serenade in Es (KV 375)

-Ludwig van Beethoven, Oktett, Op. 103

-Wolfgang Amadé Mozart, Άρια “Der Holle Rache“ (από την όπερα "Ο Μαγικός Αυλός")

- Antonio Lucio Vivaldi, Κοντσέρτο για Βιολί σε Σολ Ελάσσονα “L’Estate”, Op. 8/2 (*)

(*) Επανενορχήστρωση - μεταγραφή για σύνολο πνευστών: Νίκος Αθανασόπουλος


Συμμετέχουν οι μουσικοί του Συνόλου Μουσικής Δωματίου "newmixedmediaensemble":

Κωνσταντίνα Βεντούρη - Ρούσσου (Φλάουτο)
Ζωή Βαφειάδη (Όμποε)
Ιάσων Μήτσιος (Κλαρινέτο)
Βασίλης Μπίλλας (Κλαρινέτο)
Λάμπρος - Ιωάννης Λαπίνας (Φαγκότο)
Ειρήνη Τσικρίκη (Φαγκότο)
Δήμος Πολυμέρης (Κόρνο)
Νίκος Πέτσας (Κόρνο)
Μαρία Μαζαράκη Αινιάν (Τσέλο)
Λουκάς Κερκύρας (Μπασό).

Συμμετέχουν φιλικά οι σολίστ:

Βασιλική Βλαμάκη (Σοπράνο)
Μελίνα Γαλανού (Βιολί)


Μουσική Διεύθυνση: Νίκος Αθανασόπουλος


Εισιτήρια 10€, 7€ (φοιτητές, άνεργοι, πολύτεκνοι, ΑΜΕΑ)
Προπώληση εισιτηρίων: Πανεπιστημίου 39 (Στοά Πεσμαζόγλου)
Εισιτήρια Online: http://www.ticketservices.gr/

Διοργάνωση: Arte Atene

Παρασκευή 29 Μαΐου 2015

Презентация книги «Мифы и Легенды Древней Греции»

 В чрезвычайно душевной и непринуждённой атмосфере, с многоуровневой, насыщенной программой и выступлениями, прошла, в среду 20 мая 2015г., в окружении копий древнегреческих статуей, в Учебном художественном музее им. И.В. Цветаева (Отдел ГМИИ им. «А.С. Пушкина») в здании РГГУ,      презентацию недавно выпущенной  Греческим культурным центром (ГКЦ) и издательством “URSS” книги-билингвы  (текст на двух языках, на русском и на греческом) «МИФЫ И ЛЕГЕНДЫ ДРЕВНЕЙ ГРЕЦИИ. СОТВОРЕНИЕ МИРА. ТИТАНОМАХИЯ» (ПОД РЕД. И.БЕЛЕЦКОЙ, ИЛЛЮСТРАЦИИ Е.ШИПИЦОВОЙ).

Интерес к мифам Древней Греции никогда не иссякнет, испокон веков они являли собой мощный источник вдохновения для писателей, поэтов, скульпторов и художников. Благодаря проекту Ирины Георгиевны Белецкой и Елены Владимировны Шипицовой массовый читатель получает прекрасную возможность увидеть легенды и мифы Древней Греции в новом свете, прочувствовать их яркую эмоциональность, погрузиться в удивительный сказочный мир, сформированный мировоззрением древнейшей цивилизации, приблизиться к неподвластным времени культурным ценностям.
Настоящая книга   это обширный, не имеющий аналогов в прошлом двуязычный альбом, содержащий уникальный текст на русском и греческом языках – и в этом проявляется и просветительско-педагогическая целесообразность и актуальность проекта, и такой же уникальный цикл рисунков, выполненный в оригинальной узнаваемой манере современной линейной графики, иллюстрирующий дошедшие до нас мифы и легенды Колыбели Европейской Цивилизации – Античной Греции.
В своей вступительной речи директор ГКЦ Теодора Янници обратила внимание присутствующих на такой мощнейший инструмент под названием «греческий язык». Неся в себе целый философский плацдарм, греческий язык, язык древних мифов и произведений непревзойденной классики, язык Гомера и Исиода, язык Геродота и Фукидида, Софокла и Аристофана, язык Священных Писаний и византийских хроников, язык новой и новейшей греческой литературы, сохраняет свою преемственность и несет миру произведения, которые по праву входят в мировую копилку литературного, философского и духовного наследия, завещая нам такие вечные понятия и идеалы, как последовательность, любовь, добродетель.   

Автор билингвы Ирина Белецкая
Η συγγραφέας Ειρήνη Μπελέτσκαγια
Своей чрезвычайно насыщенной, информативной и содержательной презентацией автор книги-альбома Ирина Георгиевна Белецкая представила основные параметры древнегреческого мифа, олимпийских богов, произведения искусства эпохи возрождения, но и современности, вдохновением при создании которых служит античный миф.
    Теодора Янници и Инна Ипполитовна Кун
Η Δώρα Γιαννίτση και η Ίννα Κουν
Украшением вечера явилось выступление Инны Ипполитовны Кун, внучки основоположника изучения античной мифологии в России Николая Альбертовича Куна, столетие первого выпуска книги которого «Мифы и легенды Древней Греции» отмечалось в прошлом году. Своей выразительной эмоциональной речью Инна Ипполитовна рассказала о любви к Элладе, к античной мифологии, в текстах которых запечатлены вечные истины и идеалы, которые легли в основу гуманистического построения мира и были заимствованы и нашей христианской верой. «У нас дома было так много греческого», сказала характерно Инна Ипполитовна вспоминая свое детство с родным дедушкой, который вырастил и воспитал ее, добавив: «В детстве, когда я хотела поинтересоваться человеком, добр он или зол, я всегда задавала следующий вопрос:  -А он похож на Перикла, подразумевая, что только человек, похожий на Перикла, может быть эталонным».

Автор макета обложки книги, художник по костюмам нашего спектакля «Антигона» Юлия Киреева рассказала об истории возникновения обложки. Она представляла один их вариантов афиш к спектаклю, премьера которого состоялась 21 февраля 2014г.  В качестве афиши был выбран другой вариант (ярко-красный), а сине-голубой вариант, с профилем молодой женщины на фоне двух сражающихся между собой мужчин, после небольшой трансформации утвердился в качестве обложки нашей билингвы, на которой ясно изображена богиня Афина.
Программа презентации была украшена выступлением Владимира Сенчкина, артиста Театра «Студия-69» (худ. руководитель ГЕОРГИЙ ЧЕРВИНСКИЙ), исполнившего отрывок из спектакля «Орест» по одноименной пьесе великого греческого поэта 20-го века Янниса Рицоса и Теодоры Янници, исполнившей финальный монолог Антигоны из одноименной пьесы Софокла, когда героиня с полной уверенностью в своей правоте, с чувством выполненного долга, с кристально чистой совестью, будучи абсолютно счастлива, осознано идет на смерть…Мы не могли не вспомнить недавно ушедшего режиссера нашего спектакляАлександра Смольякова
Музыкальное сопровождение вечера, представленное Вокальным Коллективом Греческого культурного центра (художественный руководитель – Ольга Танчева, со-руководитель – откомандированный из Греции педагог-музыкант Инесса Эфремиду), исполнившим широкую гамму песен (песня о величии греческого языка «Γλωσσολαλιά-Глосcолаля», песня   с кипрского средневекового эпоса «Ародафнуса» и бессмертная песня «Воображаемое солнце справедливости» Теодоракиса-Элитиса, привело зрителей в восторг, которые  расходились с окрылённым настроением.
 
Пользуясь случаем, желаем выразить глубокую признательность и благодарность сотрудникам Музея  им. И.В. Цветаева (отдел ГМИИ им. А.С. Пушкина) и лично горячему филэллину Андрею Агафонову за содействие в проведение презентации в столь прекрасных стенах музея.
По вопросам приобретения книги «Мифы и легенды Древней Греции» можете обращаться в аппарат Греческого культурного центра, 495 7084809 – 10.
Прилагаются материалы и фотографии с мероприятия.
 Искренне Ваша
Теодора Янници,
директор Греческого культурного центра

Παρουσίαση δίγλωσσης έκδοσης Κ.Ε.Π. «Μύθοι της Αρχαίας Ελλάδας» στο Μουσείο «Πούσκιν»

 
Σε ιδιαίτερα ζεστή και φιλική ατμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 20 Μαΐου 2015  η παρουσίαση της πρόσφατης έκδοσής μας «Μύθοι της Αρχαίας Ελλάδας. Κοσμογονία» (κείμενα – Ειρήνη Μπελέτσκαγια, σχέδια – Έλενα Σιπιτσόβα)στις εγκαταστάσεις του Μουσείου Εκπαίδευσης στις Εικαστικές Τέχνες «Ι.Β. Τσβετάγιεβ» (παράρτημα του Μουσείου Εικαστικών Τεχνών «Πούσκιν») που εδράζει στους χώρους του Κρατικού Πανεπιστημίου Ανθρωπιστικών Σπουδών της Ρωσίας
Η παρούσα δίγλωσση έκδοση αποτελεί κοινό εγχείρημα του Κέντρου Ελληνικού Πολιτισμού, της εξέχουσας ελληνίστριας-φιλολόγου Ειρήνης Μπελέτσκαγια και της δημοφιλούς ζωγράφου, καλλιτέχνιδος Έλενας Σιπιτσόβα  «Μύθοι της Αρχαίας Ελλάδας», σε συνεργασία με τον εκδοτικό οίκο “URSS Publishing Group”.
Το παρόν βιβλίο αποτελεί μία πρώτη, άνευ προηγουμένου στο παρελθόν, προσπάθεια, να μας μυήσει στην αρχαία ελληνική μυθολογία, έχοντας ως εργαλείο δύο γλώσσες, τη ρωσική και την  ελληνική – και ακριβώς σε αυτό το σημείο έγκειται και η παιδαγωγική του σκοπιμότητα-, πλαισιωμένο από σκίτσα, τα οποία αρμονικά εμπλουτίζουν και ενισχύουν την εντύπωση που κομίζουμε από τη γνωριμία με τον αρχαίο μύθο.
Το συγκεκριμένο εγχείρημα δίνει τη δυνατότητα στον αναγνώστη αφ΄ενός να περιηγηθεί στον ιδιαίτερο, φανταστικό κόσμο της αρχαίας μυθολογίας, να καταστεί κοινωνός του γλωσσικού πλούτου της ελληνικής και ρωσικής γλώσσας, αλλά και της ομορφιάς και βαθύτητας της έκφρασης των σκίτσων, που αναπαριστούν εικαστικά και ενισχύουν το κείμενο.  Κατ΄αυτόν τον τρόπο, κείμενο και σκίτσο/σχέδιο είναι αλληλένδετα, ενισχύοντας και εμπλουτίζοντας, αρμονικά, το ένα το άλλο, μετουσιώνονται σε ένα ενιαίο σύνολο-αποτέλεσμα. 
Στην εισαγωγική ομιλία της πολυεπίπεδης και πλούσιας σε πρόγραμμα εκδήλωσης –παρουσίασης η διευθύντρια του Κ.Ε.Π. Δώρα Γιαννίτση επεσήμανε τη δύναμη και διαχρονικότητα της ελληνικής γλώσσας ως εργαλείου-φορέα τεράστιων σε περιεχόμενο φιλοσοφικών νοημάτων και μηνυμάτων. Η ελληνική γλώσσα είναι η γλώσσα του Ομήρου και του  Ησιόδου, του αρχαίου μύθου και των ανεπανάληπτων αριστουργημάτων των κλασσικών του 5ου αι. π.χ., η γλώσσα του Ηροδότου και του Θουκυδίδη, του Σοφοκλή και του Αριστοφάνη, η γλώσσα των Αγίων Γραφών και των βυζαντινών χρονικών, η γλώσσα των ακριτικών τραγουδιών, της νεότερης, νεότατης και σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας. Διατηρώντας τη συνέχεια και διαδοχικότητά της, η ελληνική γλώσσα καθίσταται ο φορέας διαχρονικών μηνυμάτων, πανανθρώπινων αξιών όπως η αγάπη, η προσήλωση στο χρέος, η συνέπεια, το μέτρο, η αρετή, συμβάλλει στη διατήρηση και κληροδότηση του ανθρωπισμού, τα δε έργα που απαθανατίστηκαν στην ελληνική δικαίως εντάσσονται στα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνικής κληρονομιάς.
Με μία εξαιρετική μεστή σε περιεχόμενο, πλούσια σε πληροφοριακό υλικό και νοήματα, παρουσίαση η συγγραφέας του βιβλίου και εξαιρετική ελληνίστρια Ειρήνη Μπελέτσκαγια αφηγήθηκε τα βασικά χαρακτηριστικά του αρχαιοελληνικού μύθου, αναφέρθηκε στο Πάνθεον, σε έργα τέχνης τόσο της εποχής της Αναγέννησης αλλά και της σύγχρονης εποχής, πηγή έμπνευσης για τα οποία παραμένει η αρχαία ελληνική μυθολογία.
Απογείωση της βραδυάς υπήρξε η παρουσία και ομιλία της Ίννας Κουν, εγγονής του διάσημου Ρώσου φιλολόγου, μελετητή της αρχαιότητας και της μυθολογίας Νικολάου Κουν, ο οποίος για πρώτη εξέδωσε στη ρωσική τους «Μύθους της Αρχαίας Ελλάδας» το 1914, οι  οποίοι έκτοτε επανεκδίδονται διαρκώς. Πέρυσι, το 2014, ήταν έτος Κουν στη Ρωσία, εφόσον συμπληρώθηκαν τα εκατό (100) χρόνια από την πρώτη ρωσική έκδοση της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας. Με την εξαιρετικά εκφραστικό τόνο στη φωνή της και το ταπεραμέντο της η Ίννα Κουν μάς μίλησε για την αγάπη της οικογένειάς της για την Ελλάδα και την ελληνική  μυθολογία, στα κείμενα της οποίας διατυπώνονται παγκόσμιες και διαχρονικές αρχές και αξίες, που αποτελούν θεμέλιο της ανθρωπιστικής προσέγγισης του κόσμου και υιοθετήθηκαν και από τη χριστιανική θρησκεία.  «Στο σπίτι μας ήμασταν περιτριγυρισμένοι  από καθετί ελληνικό», είπε χαρακτηριστικά η Ίννα Κουν αναφερόμενη στον παππού της, ο οποίος και τη μεγάλωσε. «Στα παιδικά μου χρόνια, όταν ήθελα να ρωτήσω εάν ο συγκεκριμένος άνθρωπος είναι καλός ή κακός, διατύπωσα το ερώτημα ως εξής: -Μοιάζει με τον Περικλή ή όχι;», εκφράστηκε χαρακτηριστικά η ίδια, συμπληρώνοντας ότι μόνο ένας άνθρωπος που έμοιαζε στον Περικλή, θα μπορούσε να είναι καλός, ενάρετος, και απέσπασε το θερμό χειροκρότημα του κοινού.
Η δημιουργός του εξωφύλλου του βιβλίου, ενδυματολόγος της παράστασής μας «Αντιγόνη» Γιούλια Κιρέεβα διηγήθηκε τον τρόπο δημιουργίας του. Αρχικά αυτό αποτελούσε μία εκ των μακετών της αφίσας της παράστασης, η πρεμιέρα της οποίας πραγματοποιήθηκε στις 21 Φεβρουαρίου 2014. Τελικά, ως αφίσα της παράστασης εγκρίθηκε μία εκδοχή με έντονο κόκκινο ως φόντο, ενώ η άλλη εκδοχή, με γαλάζιες και γκρι αποχρώσεις, η οποία απεικόνιζε το προφίλ μίας νεαρής γυναίκας με φόντο δύο νέους που μάχονται μεταξύ τους, αποτέλεσε το εξώφυλλο της έκδοσής μας, αφού προηγουμένως υπέστη ορισμένες τροποποιήσεις και η νεαρή γυναίκα μεταμορφώθηκε στην Αθηνά Παλλάδα.  
      Автор обложки, художник-постановщик Юлия Киреева          Режиссер Георгий Червинский
Η δημιουργός του εξωφύλλου, ενδυματολόγος Γιούλια Κιρέεβα    Ο σκηνοθέτης Γκεόργκιι Τσερβίνσκι
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης εμπλουτίστηκε από απόσπασμα της παράστασης «Ορέστης» από το ομώνυμο έργο του ανεπανάληπτου Γιάννη Ρίτσου σε εκτέλεση του ηθοποιού Βλαντίμιρ Σέντσκιν του Θεάτρου «Studio-69» (καλλιτεχνικός διευθυντής ο σκηνοθέτης Γκεόργκιι Τσερβίνσκι), καθώς και από τον τελευταίο μονόλογο της Αντιγόνης σε εκτέλεση της Δώρας Γιαννίτση, όταν η ηρωίδα του Σοφοκλή, απόλυτα σίγουρη για την επιλογή της, συνεπής στις αξίες της, προσηλωμένη σε αρχές και πιστή στα ιδανικά της και σε αυτό που της υποδεικνύει η συνείδησή της, οδεύει απόλυτα ελεύθερη από εξαρτήσεις και ευτυχισμένη  προς το θάνατο...Σε αυτό το σημείο δεν μπορούσαμε να μην αναφερθούμε και στο σκηνοθέτη της παράστασής μας Αλέξανδρο Σμολιακόβ, τον οποίο χάσαμε πρόσφατα...
Η Χορωδία του Κ.Ε.Π. (καλλιτεχνική δ/ντρια Όλγα Τάντσεβα, με τη συνδρομή της εν Μόσχα αποσπασμένης εκπαιδευτικού Ινέσσας Εφραιμίδου) πλαισίωσε τη βραδυά με μία πλούσια σε γκάμα μουσική συνοδεία, που περιλάμβανε τη «Γλωσσολαλιά» των Αθανασιάδου-Θαλασσινού, το δημοτικό κυπριακό «Αροδαφνούσα» και «Της Δικαιοσύνης ήλιε νοητέ» των Ελύτη-Θεοδωράκη, που έγιναν αποδεκτά από το κοινό με ενθουσιασμό, το οποίο αποχωρούσε από την εκδήλωση με διάχυτη την αίσθηση της χαράς, της έμπνευσης, της ολοκλήρωσης...
Δραττόμεθα της ευκαιρίας για να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη στη διεύθυνση του Μουσείου Εκπαίδευσης στις Εικαστικές Τέχνες «Ι.Β. Τσβετάγιεβ» (παράρτημα του Μουσείου Εικαστικών Τεχνών «Πούσκιν») και δη στον ένθερμο Φιλέλληνα και καλό φίλο Αντρέι Αγκαφόνοβ για τη συνδρομή του για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης, που διεξήχθη σε μία καταπληκτική ατμόσφαιρα, περιστοιχιζόμενη από αντίγραφα αρχαίων ελληνικών αγαλμάτων.
   
Για θέματα προμήθειας της δίγλωσσης έκδοσης «Μύθοι της Αρχαίας Ελλάδας» δύνασθε να απευθύνεσθε στη γραμματεία του Κ.Ε.Π. στα τηλέφωνα
+ 495 7084809 – 10.

Πέμπτη 28 Μαΐου 2015

ΣΕ Α' ΠΡΟΣΩΠΟ Δημήτρης Τσατσούλης

Δημήτρης ΤσατσούληςΛόγος για τη φωτογραφία ή λόγος με αφορμή τη φωτογραφία; Μια εικόνα όσο χίλιες λέξεις ή μια εικόνα είναι ένας κόσμος που δεν βλέπεις με γυμνούς οφθαλμούς;
«Αν τα όμορφα τοπία μπορούσαν να φαγωθούν, τότε θα φωτογραφίζονταν λιγότερο», γράφει ο Μισέλ Τουρνιέ στο μυθιστόρημά του Ο Βασιλιάς των Σκλήθρων. Φωτογραφίζουμε άραγε αυτό που δεν μπορούμε να αποκτήσουμε, να αναλώσουμε αλλιώς, όπως ο Τιφώζ, ήρωας του παραπάνω μυθιστορήματος, που «αιχμαλωτίζει» με τη φωτογραφική του μηχανή μικρά παιδιά; Ή όπως ο κινηματογραφικός ήρωας του Μάικλ Πάουελ στην ταινία Ο Ηδονοβλεψίας, που ταυτίζει ερωτική συνεύρεση με φωτογράφιση και δολοφονία του αντικειμένου του πόθου του; Ή, μήπως, πρόκειται για αισθητική αρχή, όπως αυτή που εισήγαγε με τους πίνακές του ο Νταλί, με την αποκαλούμενη «βρώσιμη ομορφιά» των αντικειμένων, και εφάρμοσαν στις λήψεις τους οι σουρρεαλιστές φωτογράφοι;
Αρχικό ερέθισμα για να καταπιαστώ με τη θεωρητική αυτή μελέτη για τη φωτογραφία υπήρξε το «κέντρισμα» ή, όπως θα έλεγε ο Ρολάν Μπαρτ, το «punctum» που μου προκάλεσε η θέαση, για πρώτη φορά, των φωτογραφιών του σουρρεαλιστή φωτογράφου Ραούλ Υμπάκ.
Η εικόνα είναι ο μύθος του πραγματικού: εμπεριέχει τη μυθολογία του Νάρκισσου και της Μέδουσας. Τον βιωμένο χρόνο και το απολίθωμα. Η φωτογραφική εικόνα αναδεικνύει τη φευγαλέα ομορφιά του αναπαριστώμενου και ταυτόχρονα το δολοφονεί. Η συνειδητοποίηση αυτής της αλήθειας κατά την έρευνα και συγγραφή αυτού του βιβλίου άνοιξε πρώτιστα σε μένα μιαν άλλη οδό θέασης των εικόνων της καθημερινότητάς μου.
Από την ανάγκη να κατανοήσω αυτά τα εκ πρώτης όψεως παράδοξα φωτογραφικά δοκίμια έθεσα στον εαυτό μου μια σειρά από ερωτήματα που έπρεπε να απαντηθούν: Ποια η σχέση της σουρρεαλιστικής φωτογραφίας με την πραγματικότητα, σχέση έως τότε δεδομένη αφού η φωτογραφία χαρακτηρίστηκε από τις απαρχές της εμφάνισής της ως πιστό αντίγραφο του πραγματικού; Αν η σύγχρονη ψηφιακή εικόνα έχει ακυρώσει την αναπαραστατική σχέση που συνδέει πραγματικότητα και φωτογραφία λόγω ποικίλων επεξεργασιών, διαπίστωσα ότι οι σουρρεαλιστές φωτογράφοι διασάλευσαν πρώτοι αυτοί, με πρωτόγονα μέσα και τεχνικές, την παραπάνω σχέση αποδεικνύοντας τα «ψεύδη» της φωτογραφίας: αναζητώντας έναν κόσμο πάνω και πέρα από τον πραγματικό αλλά εντός του πραγματικού έφεραν στην επιφάνεια, αποτυπώνοντάς τον, τον αόρατο κόσμο που συλλαμβάνει το «άγριο», μη πολιτισμικά βεβαρυμμένο και μη ετεροκατευθυνόμενο μάτι του σουρρεαλιστή φωτογράφου. Στην ουσία, ανέδειξαν το ατελές της όρασής μας, την αδυναμία μας να συλλάβουμε, «κοιτάζοντας» απλώς τον κόσμο που μας περιβάλλει, όσα αυτός περικλείει: ο Αντονιόνι, με το Blow Up ανέδειξε αυτό το επισφαλές της όρασής μας: την αποκάλυψη του «αληθινού» όχι μέσω της υλικής παρουσίας και θέασης, αλλά στη φωτογραφική του (ανα)παράσταση.
Αυτή η άλλη πραγματικότητα συλλαμβάνεται από τον φακό του σουρρεαλιστή φωτογράφου ακόμη και όταν αυτός φωτογραφίζει την πλέον κοινότοπη πραγματικότητα: στις φωτογραφίες του Ζακ-Αντρέ Μπουαφφάρ που ενσωματώνει στο βιβλίο του Νάντια, ο Αντρέ Μπρετόν δεν βλέπει τόπους, δρόμους, οικήματα, αλλά σημάδια προς αποκρυπτογράφηση.
Η γλώσσα της εικόνας Δημήτρης Τσατσούλης Εκδόσεις Παπαζήση
Η γλώσσα της εικόνας 
Είχε ορθά ειπωθεί ότι ο αναλφάβητος του μέλλοντος δεν θα είναι αυτός που δεν θα γνωρίζει γραφή, αλλά εκείνος που δεν θα μπορεί να «διαβάσει» μια εικόνα. Το μέλλον αυτό είναι το παρόν μας, καθώς κατακλυζόμαστε από εικόνες παντός είδους – η σωστή τους ανάγνωση είναι αναγκαία προϋπόθεση για να διαβάζουμε σωστά τον κόσμο μας, την καθημερινότητά μας.
Με τη Γλώσσα της Εικόνας, και με αφορμή την πλούσια σε σημεία και κώδικες σουρρεαλιστική φωτογραφική εικόνα, επιχειρώ να αναδείξω τα εργαλεία ανάγνωσης κάθε εικόνας μέσω σημειωτικής, κοινωνιολογικής, ανθρωπολογικής προσέγγισης, ώστε να αποκαλυφθούν οι ιδεολογικοί και αισθητικοί μηχανισμοί που υπερκαθορίζουν το εκάστοτε εικονικό μήνυμα και τη σχέση του με το γλωσσικό του περικείμενο (λεζάντα, συνοδευτικό κείμενο, σχόλιο κ.λπ.).
Η σχέση λόγου και εικόνας υπήρξε ένας άλλος τομέας προβληματισμού μου: σχέση πολύτροπη που η λογοτεχνία γενικά δεν την άφησε ανεκμετάλλευτη. Επιπλέον, κάθε εικόνα είναι ένα «κείμενο», με παραδειγματικές και συνταγματικές σχέσεις να διέπουν τη δόμηση των επιμέρους στοιχείων της, με οργάνωση των αφηγηματικών τροπικοτήτων της, με χειρισμό των επικοινωνιακών λειτουργιών της.
Η φωτογραφική εικόνα είναι ταυτόχρονα μια σκηνή: διαθέτει αρχιτεκτονική, διευθέτηση του χώρου και των αναπαριστώμενων αντικειμένων, φωτισμούς, σκηνικό πλαίσιο και υπονοούμενους εξωσκηνικούς χώρους, που όλα υπόκεινται στη σκηνοθετική χειρονομία του φωτογράφου. Η θεωρία του θεάτρου την οποία υπηρετώ μπορεί να βρει εξίσου πρόσφορο έδαφος εφαρμογής της στη φωτογραφική «σκηνή».
Η εικόνα είναι ο μύθος του πραγματικού: εμπεριέχει τη μυθολογία του Νάρκισσου και της Μέδουσας. Τον βιωμένο χρόνο και το απολίθωμα. Η φωτογραφική εικόνα αναδεικνύει τη φευγαλέα ομορφιά του αναπαριστώμενου και ταυτόχρονα το δολοφονεί. Η συνειδητοποίηση αυτής της αλήθειας κατά την έρευνα και συγγραφή αυτού του βιβλίου άνοιξε πρώτιστα σε μένα μιαν άλλη οδό θέασης των εικόνων της καθημερινότητάς μου.
Η γλώσσα της εικόνας
Φωτογραφία και σουρρεαλισμός με τον φακό του Raoul Ubac
Δημήτρης Τσατσούλης
Εκδόσεις Παπαζήση
407 σελ.
Τιμή € 26,63
 diastixo.gr

Ημερίδα για τη Σύμβαση της Χάγης και τα δύο Πρωτόκολλα αυτής περί προστασίας πολιτιστικών αγαθών σε περίπτωση ένοπλης σύρραξης
































«Πολιτιστική Κληρονομιά: Προστασία και Αντιμετώπιση Κινδύνων»
είναι το θέμα της ημερίδας που διοργανώνει η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων
και Πολιτιστικής Κληρονομιάς σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Προϊστορικών
και Κλασικών Αρχαιοτήτων και τη Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών
Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού την Παρασκευή 29 Μαΐου στις 9.30 π.μ.
στο αμφιθέατρο του Μουσείου της Ακρόπολης.

Η εν λόγω ημερίδα διοργανώνεται με αφορμή το γεγονός ότι το 2014 αποτέλεσε
επετειακό έτος για τα 60 χρόνια της Σύμβασης της Χάγης για την προστασία των
πολιτιστικών αγαθών σε περίπτωση ένοπλης σύρραξης και του Α΄ Πρωτοκόλλου
της (1954), καθώς και για τα 15 χρόνια του Β΄ Πρωτοκόλλου της Σύμβασης(1999).

Στόχος της ημερίδας είναι η «γνωριμία» με τα προβλεπόμενα στη Σύμβαση και τα
Πρωτόκολλα, η παρουσίαση των απαιτούμενων μέτρων προετοιμασίας σε καιρό ειρήνης
για τη διασφάλιση των πολιτιστικών αγαθών τόσο σε νομοθετικό, όσο και σε πρακτικό
επίπεδο, οι δυνατότητες που παρέχονται από την ίδια την Σύμβαση για χορήγηση ειδικής
ή ενισχυμένης προστασίας σε πολιτιστικά αγαθά, ο ρόλος των διεθνών οργανισμών σε
περιπτώσεις ένοπλων συρράξεων για τη διαφύλαξη και αποκατάσταση της πολιτιστικής
κληρονομιάς κ.ο.κ.

Οι ομιλητές προέρχονται τόσο από το εξωτερικό (εμπειρογνώμονες από την UNESCO,
ICORP κλπ.), όσο και από το εσωτερικό (νομικοί, στελέχη του ΥΠΟΠΑΙΘ και άλλων
κρατικών φορέων, Μη Κυβερνητικοί Οργανισμοί με αντικείμενο την πολιτιστική κληρονομιά).

Η Σύμβαση για την Προστασία των Πολιτιστικών Αγαθών σε περίπτωση ένοπλης σύρραξης
υιοθετήθηκε στη Χάγη το 1954, ως συνέπεια μαζικών καταστροφών πολιτιστικής κληρονομιάς
στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Πρόκειται για την πρώτη διεθνή Σύμβαση που έχει
ως αποστολή αποκλειστικά την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς σε περιπτώσεις πολέμου.
Η Σύμβαση υιοθετήθηκε μαζί με το Πρωτόκολλο που αφορά στην παρεμπόδιση της εξαγωγής
πολιτιστικών αγαθών από κατεχόμενα εδάφη και τη διασφάλιση της επιστροφής τέτοιων αγαθών
στα κράτη από τα οποία είχαν μετακινηθεί. Η Ελλάδα υιοθέτησε την ανωτέρω διεθνή Σύμβαση
και το Α’ Πρωτόκολλο του 1954, με το Ν. 1114/7.8.1981.
Η καταστροφή πολιτιστικών αγαθών κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων που έλαβαν χώρα στα
τέλη της δεκαετίας του 1980 - αρχές 1990, ανέδειξε την ανάγκη να γίνουν ορισμένες τροποποιήσεις
ώστε να μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή η Σύμβαση της Χάγης και να ανταποκρίνεται στα δεδομένα
των πολεμικών συγκρούσεων, όπως είχαν εν τω μεταξύ διαμορφωθεί. Καταρτίσθηκε, έτσι,
το Β’ Πρωτόκολλο στη Σύμβαση της Χάγης (1999).

Η Ελλάδα διανύει την τρίτη θητεία της στη 12μελή Διακυβερνητική Επιτροπή του
Β’ Πρωτοκόλλου στη Σύμβαση της Χάγης, για την προστασία των πολιτιστικών αγαθών
σε περίπτωση ένοπλης σύρραξης, θητεία η οποία λήγει το 2017. Σημειώνεται ότι το 2014
κατά την 9η συνάντηση της εν λόγω Επιτροπής, η χώρα μας εξελέγη ομόφωνα στη θέση
του Προέδρου της Επιτροπής.

Εκδόσεις Αιώρα - Newsletter - Μάιος 2015‏


Το πέταγμα του φλαμίνγκο του Δημήτρη Φωτόπουλου έφυγε για το τυπογραφείο. Ένας νέος της γενιάς του ’70, περίεργος και ανήσυχος, ταξιδεύεικαι περιπλανιέταισε Ευρώπη και Αμερική.
Ένα ταξιδιάρικο βιβλίο και ταυτόχρονα ένα οδοιπορικό γνώσης και ενηλικίωσης.
Σατιρικός ποιητής και πεζογράφος, ο κεφαλλονίτης Ανδρέας Λασκαράτος πολέμησε την υποκρισία, τη διαφθορά, τις θρησκευτικές προκαταλήψεις και τον φανατισμό, και αφορίστηκε.
Οι Στοχασμοί του, το απόσταγμα των αντιλήψεων και του καυστικού πνεύματός του κυκλοφορούν σε δίγλωσση έκδοση, με αγγλική μετάφραση από τον Simon Darragh.
Τόσο επίκαιρος που αξίζει να τον ανακαλύψουμε, να τον θυμηθούμε, να τον συστήσουμε.
Αν και βαθιά ριζωμένη στο ελληνικό τοπίο και χρωματισμένη από το ελληνικό φως, η ποίηση του νικηφόρου Βρεττάκου διακρίνεται από μια οικουμενικότητα στα θέματα και στην αίσθηση που μεταδίδει. Αυτό, μεταξύ άλλων, σημειώνει ο David Connolly στο βιβλίο Nikiforos Vrettakos, Selected Poems, μια δίγλωσση (ελληνικά-αγγλικά) ποιητική συλλογή που διαδέχεται τον Καβάφη στη σειρά Modern Greek Classics.
Τελείωσε η 12η ΔΕΒΘ, με θετικές εντυπώσεις, με πολλά και χρήσιμα συμπεράσματα για την προσφορά και την αναγκαιότητα ύπαρξης του θεσμού, αλλά και με εμφανείς αρκετές αδυναμίες και ελλείψεις. Μας αποζημίωσε όμως ο κόσμος, που ήρθε με διάθεση να συμμετάσχει, να γνωρίσει, να έρθει σε επαφή με τους ανθρώπους των βιβλίων, συγγραφείς και δημιουργούς. Δείτε ένα μικρό φωτογραφικό ρεπορτάζ.

Με την ευκαιρία των εγκαινίων της νέας πτέρυγας στο Μουσείο Τυπογραφίας της εφημερίδας
Χανιώτικα Νέα, οι μελετητές του χαρτιού και συγγραφείς Μαρίνος Βλέσσας και Μαρία Μαλακού βρέθηκαν στην πόλη των Χανίων και παρουσίασαν τα βιβλία Ιστορία του Χαρτιού και Σούε Τάο των εκδόσεων Αιώρα.
Η εκδήλωση έγινε την Κυριακή 17 Μαΐου και προσέλκυσε το ενδιαφέρον του κόσμου που κατέκλυσε το μικρό αμφιθέατρο του μουσείου.
Το Μουσείο Τυπογραφίας διαθέτει σπάνια βιβλία και γκραβούρες, πιεστήρια και εργαλεία τυπογραφίας, καθώς επίσης κι ένα ακριβές αντίγραφο της πρώτης εκτυπωτικής μηχανής του Γουτεμβέργιου!

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΙΩΡΑ
Μαυρομιχάλη 11, Αθήνα
τηλ. 210 3839000

Η Ελένη Αρβελέρ διαλύει τους μύθους για την Αλωση

http://www.ksm.gr/wp-content/uploads/2013/05/916.jpg«Κερκόπορτα; Αστεία πράγματα»
Η Ελένη Γλύκατζη- Αρβελέρ θυμάται παλαιότερα τους- ξένους φοιτητές της στη Σορβόννη να της στέλνουν… συλλυπητήριο τηλεγράφημα κάθε 29η Μαΐου, την ίδια ώρα που τα περισσότερα Ελληνόπουλα αν τα ρωτούσες τι έγινε τη μέρα εκείνη δεν ήξεραν ακριβώς. Τα τελευταία χρόνια η κατάσταση αντιστράφηκε. Στην Ελλάδα έγινε, λίγο έως πολύ, μόδα να θυμόμαστε κάθε χρόνο τέτοια μέρα την Αλωση της Πόλης- μερικοί από κεκτημένη ταχύτητα ή άγνοια μιλούν για «εορτασμό», αντί για επέτειο, και να μην αρκούμαστε στον εορτασμό της έναρξης της Επανάστασης, κάθε 25 του Μαρτίου. Μεγάλη η σημασία της Πόλης, θα πει κανείς, για τους Ελληνες. Σωστό. Οπότε και η συμβολική σημασία της Αλωσης είναι εξίσου μεγάλη. Εστω και αν η πολιορκία της από τους Οθωμανούς ήταν απλώς μία από τις πολλές, έστω και αν το κλίμα της εποχής ήταν τέτοιο, η κατάσταση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ήταν τέτοια, που έκπληξη θα ήταν το να μην αλωθεί η Πόλη.
«Βρισκόμαστε στα μέσα του 15ου αιώνα, γύρω στο 1450. Η Πόλη είναι μια μικρή πόλη πια- έχει δεν έχει 70.000 κατοίκους, όταν άλλοτε είχε περάσει το μισό εκατομμύριο» αφηγείται στα «ΝΕΑ» η Ελένη Γλύκατζη- Αρβελέρ, επιχειρώντας να βάλει για λογαριασμό μας τα πράγματα στη θέση τους, να καταγράψει αλήθειες και μύθους της Αλωσης έτσι όπως μόνο μία βυζαντινολόγος με τη δική της διαδρομή μπορεί να κάνει. «Η Πόλη έχει αποδεκατιστεί από την πανώλη και τις αλλεπάλληλες πολιορκίες των Τούρκων. Αλλά και από τις διαμάχες των Δυτικών, αφού οι προστριβές Γενοβέζων και Βενετσιάνων γίνονταν στο λιμάνι της μέσα. Υπήρχε και μια τάση ανεξαρτητοποίησης των λίγων χωρών που παρέμεναν ελεύθερες- όχι μόνο του Μυστρά που παρεμπιπτόντως έπεσε το 1460, επίσης στις 29 Μαΐου! Η κατάσταση ήταν μιας ανασφάλειας γενικής».
Ο διχασμός. Και σαν να μην έφθαναν αυτά, «υπήρχε μια μεγάλη ενωτική και ανθενωτική διαμάχη, υπέρ και εναντίον της Ενωσης των Εκκλησιών. Οι αντίθετοι στην Ενωση συμμαχούσαν και με τους Τούρκουςήταν οι λεγόμενες παρά φύσιν συμμαχίες. Οι υπέρμαχοι της Ενωσης διακήρυσσαν: “Οταν οι δύο Ρώμες ήταν ενωμένες διαφεντεύαμε τον κόσμο. Οταν διχάστηκαν, χάσαμε τα πρωτεία”. Με αυτή την έννοια η πραγματική πτώση της Πόλης χρονολογείται από το 1204 και μετά. Η ανθενωτική διαμάχη πήρε μάλιστα τεράστιες διαστάσεις μετά το 1438 και τη Σύνοδο της Φερράρας. Εκεί ο Αυτοκράτορας Ιωάννης Η΄ ξεσήκωσε την Εκκλησία σε μια τελευταία προσπάθεια Ενωσης, αλλά ενώ η διανόηση ήθελε να είναι αναγεννησιακή, η Εκκλησία παρέμενε προσηλωμένη στα πάτρια κατά τρόπο φανατικό, αν όχι τίποτα παραπάνω», λέει χωρίς να μασάει τα λόγια της η ελληνίδα βυζαντινολόγος, η πρώτη γυναίκα πρύτανης της Σορβόννης στα 700 χρόνια ιστορίας του μεγάλου γαλλικού πανεπιστημίου.
Και συνεχίζει: «Υπήρχε όμως ακόμη ένας παράγοντας παρακμής. Ηταν η γενική δεισιδαιμονία που τρεφόταν από τις προφητείες. Ηδη από τον 6ο αιώνα υπήρχαν προφητείες, τότε ήταν όμως αισιόδοξες. Τώρα προφήτευαν το τέλος της Πόλης και μαζί το τέλος του κόσμου και της Ιστορίας. Αυτό ήταν, λοιπόν, το κλίμα στην Κωνσταντινούπολη της εποχής. Δεισιδαιμονία, διχόνοια, φτώχεια, κακομοιριά. Οι Βυζαντινοί ζούσαν σε μια πόλη ερημωμένη. Και στα ανάκτορα του Πορφυρογέννητου πολύ λίγα δωμάτια χρησιμοποιούνταν. Οπως λέει και ο Παλαμάς στον “Δωδεκάλογο του Γύφτου”: “Και ήταν οι καιροί που η Πόλη/ πόρνη σε μετάνοιες ξενυχτούσε/ και τα χέρια της δεμένα τα κρατούσε/ και καρτέραγ΄ ένα μακελάρη (…) Και καρτέραγε τον Τούρκο να την πάρει”».
«Η Πόλη θα μπορούσε να είχε πέσει πολύ νωρίτερα» 
Η Πόλη θα μπορούσε να είχε πέσει στα χέρια των Τούρκων πολύ νωρίτερα. «Ο λόγος που δεν έγινε αυτό και ανάσανε για πενήντα χρόνια ήταν ότι ο Βαγιαζίτ έπεσε στα χέρια των Μογγόλων» λέει η Ελένη Γλύκατζη- Αρβελέρ. «Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία δεν μπορούσε να σταθεί μόνη της όρθια. Ο Μανουήλ έτρεχε να δει τους Καρόλους, ο Ιωάννης πήγε στη Φερράρα. Είναι η εποχή των επαιτών αυτοκρατόρων. Πήγαιναν επαίτες στη Δύση, έστω και αν τους δέχονταν εκεί με τιμές και δόξες. Κάτι που συνήθως οι Ελληνες δεν δέχονται είναι ότι ο Πάπας προσπάθησε να βοηθήσει. Διέθεσε τις ιντουλγκέντσιες- τα επί πληρωμή συγχωροχάρτια- του 1450, που ως ιντουλγκέντσιες Ιωβηλαίου ήταν πιο προσοδοφόρες, στον πόλεμο κατά των Τούρκων. Αλλο αν αυτό δεν ήταν αποτελεσματικό, αφού έδωσε τα χρήματα στους Αραγωνέζους που τα χρησιμοποίησαν για δικούς τους σκοπούς.
Πολλοί λένε ότι η Δύση δεν βοήθησε. Οταν όμως μιλάμε για Δύση τι εννοούμε; Οι Βυζαντινοί ήταν όλη η Ανατολή. Η Δύση ήταν πολυδιασπασμένη και ο Πάπας είχε ένα σχίσμα στην πλάτη του και την Ανατολική Εκκλησία εναντίον του. Είναι χαρακτηριστικό ότι όταν ο Παλαιολόγος πολεμάει τους Τούρκους μαζί με τον απεσταλμένο του Πάπα, Ισίδωρο του Κιέβου, και τους Γενοβέζους, ο Γεννάδιος- ο Γεώργιος Σχολάριος, πρώτος Πατριάρχης μετά την Αλωσητοιχοκολλούσε ανάθεμα εναντίον του Παλαιολόγου. Και επίσης: μετά την πτώση της Πόλης, οι Δυτικοί έτρεμαν. Οταν ανέλαβε Πάπας ο Ενιο Σίβλιο Πικολομίνι, δηλαδή ο Πίος Β΄, έγραψε μια πραγματεία για την Αλωση στην οποία μιλούσε για καταστροφή της Χριστιανοσύνης. Αντίθετα οι Ρώσοι, που είναι μάλιστα φανατικοί ανθενωτικοί, δεν γράφουν σχεδόν τίποτα για την πτώση της Πόλης. Πέρασαν χρόνια για να αρχίσουν οι σλαβικοί θρήνοι. Εκείνοι που θρήνησαν από την αρχή για την Πόλη είναι στην Τραπεζούντα. “Πάρθεν η Πόλη, πάρθεν η Ρωμανία”, έλεγαν».
Η συμφωνία του σουλτάνου με τον Πατριάρχη
Το Ρούμελι Χισάρ, το κάστρο που έχτισε ο Μωάμεθ το 1452 για να ελέγχει το πέρασμα ανάμεσα στη Μαύρη Θάλασσα και τη Θάλασσα του Μαρμαρά, διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην έκβαση της πολιορκίας, λέει η Ελένη Γλύκατζη- Αρβελέρ. «Διούλκησε και τον στόλο περνώντας τα πλοία του στον Κεράτιο. Από την άλλη πλευρά, μόνο 3-4 πλοία γενοβέζικα πέρασαν και αυτά για να φέρουν τροφή στους πολιορκημένους». Βέβαια, δεν ήταν μόνο αυτή η αιτία της ήττας των Βυζαντινών. «Ο Μωάμεθ είχε μαζέψει Σέρβους, Αλβανούς, Τούρκους. Απέναντι στους τουλάχιστον 100.000 άντρες του- μερικοί μιλούν για 120.000, άλλοι τους ανεβάζουν σε 200.000- αντιπαρατάσσονταν περίπου 4.500 άνθρωποι το πολύ, μαζί με τους ξένους. Και πολλοί ήταν παιδιά και γυναίκες που πολεμούσαν με αγκωνάρια. Μεγάλη ήταν η βοήθεια των Γενοβέζων, αλλά όταν σκοτώθηκε ο Τζουστινιάνι έχασαν το ηθικό τους και υποχώρησαν. Οσοι πολέμησαν, πάντως, πολέμησαν ηρωικά. Οταν ο Μωάμεθ έστειλε αποκρισάριο στον Παλαιολόγο ζητώντας του να παραδώσει την Πόλη, πήρε την απάντηση ότι η Πόλη δεν είναι δικό του πράγμα και πως “με τη δική μας θέληση αποφασίσαμε να πεθάνουμε”. Ακόμη και ο περίφημος Νοταράς που είχε τρεις υπηκοότητες και όλη του την περιουσία στο εξωτερικό, και που είπε ότι είναι καλύτερο το τουρκικό καφτάνι από τη λατινική τιάρα, πολέμησε και εν τέλει εκτελέστηκε από τους Τούρκους. Χαρακτηριστικό του ηρωισμού είναι ότι όταν στην Πύλη του Ρωμανού οι Τούρκοι άρχισαν να ανεβαίνουν πάνω και πέρασαν μέσα, έψαχναν τους αντίπαλους πολεμιστές και δεν πίστευαν ότι ήταν τόσοι λίγοι. Και πρέπει να πούμε και για τον Μωάμεθ, που συνηθίζουμε να τον ταυτίζουμε με τη βαρβαρότητα, ότι δεν ήταν βάρβαρος ή δεν ήταν μόνο βάρβαρος. Ηταν από τους μεγαλύτερους μεταρρυθμιστές της Τουρκίας. Ηξερε τι ήθελε και πώς να το κάνει». Οσο για την Κερκόπορτα… «Ανοιγμένη ή ξεχασμένη. Αστεία πράγματα. Ηταν χιλιάδες έξω, τα καράβια τους στον Κεράτιο, οι Γενοβέζοι έφευγαν. Τι να πεις για την Κερκόπορτα; Σε συμβολικό επίπεδο μόνο μπορείς κάτι να πεις. Αλλά είναι σαν να λέμε ότι αντί να σκοτώνονταν τρεις Τούρκοι κατά την είσοδό τους στην Πόλη, θα σκοτώνονταν δέκα αν η πόρτα ήταν κλειστή. Και λοιπόν; Αφού είχαν ανεβάσει σκάλες και έμπαιναν από όπου ήθελαν».
«Ο Μωάμεθ έδωσε το πατριαρχικό αξίωμα στον Γεννάδιο Σχολάριο, ορίζοντάς τον αμέσως αρχηγό του Μιλιέτ, δηλαδή όλων των ορθοδόξων. Κάπως έτσι ξέρουμε γιατί η Εκκλησία κράτησε όλα τα κτήματά της και η αυτοκρατορία τα έχασε», λέει δηκτικά η Ελένη Γλύκατζη- Αρβελέρ. «Κάπως έτσι φτάσαμε και στα σημερινά βατοπεδινά βακούφια. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε, σε αντίθεση με άλλες συμπεριφορές της πολιτείας, ότι όταν ο Μανουήλ Παλαιολόγος είναι στη Θεσσαλονίκη και υπάρχει κίνδυνος καταστροφής, δημεύει όλα τα κτήματα του Αθω. Και ότι ο Κομνηνός δημεύει όλη την εκκλησιαστική περιουσία για να αντιμετωπίσει τους Σελτζούκους». Την εποχή της Αλωσης, εξάλλου, υπήρχε έξαρση του μοναχισμού. «Σε όλη τη διαμάχη των ανθενωτικών οι καλόγεροι στα μοναστήρια της Πόλης και του Αθω ήταν πρώτοι. Είναι πολλοί και δεν πολεμούν. Αντίθετα με τους δυτικούς μοναχούς που μπορούν να φέρουν όπλα, οι ορθόδοξοι δεν μπορούν», σημειώνει η ελληνίδα βυζαντινολόγος.
Πηγη:http://antikleidi.com - ksm.gr

9η Αντιρατσιστική Γιορτή του Κυριακάτικου Σχολείου Μεταναστών και της Κίνησης «Απελάστε το Ρατσισμό»


http://www.ksm.gr/wp-content/uploads/2015/05/Screen-Shot-2015-05-07-at-2.48.00-PM.png
30 και 31 Μάη, στη Γεωπονική Σχολή (Ιερά Οδός)

Παράνομοι οι νεοναζί, όχι οι μετανάστες και οι πρόσφυγες
Το Σάββατοκύριακο 30 και 31 Μάη, το Κυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών και η Κίνηση «Απελάστε το Ρατσισμό» μας καλούν στην 9η Αντιρατσιστική Γιορτή που θα γίνει φέτος στην Γεωπονική Σχολή (Ιερά οδός). Μια μεγάλη συνάντηση συνύπαρξης αλληλεγγύης και κοινού αγώνα ντόπιων και μεταναστών/προσφύγων, με συναυλίες, συζητήσεις, προβολές, θεατρικά δρώμενα, εκθέσεις, παιδότοπο και διεθνή κουζίνα.
Η 9η Αντιρατσιστική Γιορτή γίνεται την ώρα που η είσοδος νεοεισερχομένων προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη αντιμετωπίζεται με ξενοφοβικά αντανακλαστικά και πολεμικά μέτρα από την ηγεσία της Ε.Ε., ενώ επανέρχεται δριμύτερη η ακροδεξιά ρατσιστική ατζέντα από τα μεγάλα εγχώρια ΜΜΕ, τις μνημονιακές πολιτικές δυνάμεις και τους νεοναζί. Την ίδια στιγμή η απελευθέρωση μεταναστών από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, η δηλωμένη πρόθεση δημιουργίας ανοιχτών δομών φιλοξενίας προσφύγων από τη νέα κυβέρνηση και η αναμενόμενη κατάθεση στη Βουλή του νομοσχεδίου για την ιθαγένεια σε παιδιά μεταναστών που γεννιούνται ή μεγαλώνουν στην Ελλάδα, δημιουργούν προσδοκίες και ελπίδες σε χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες που τα προηγούμενα χρόνια αντιμετωπίστηκαν ως λαθρομετανάστες που έπρεπε να υποστούν τα πάνδεινα στα σύνορα και στην ενδοχώρα. Η κατάργηση των φυλακών τύπου Γ και τα μέτρα εξανθρωπισμού και αποσυμφόρησης του σωφρονιστικού συστήματος μαζί με εξαγγελίες ρυθμίσεων όπως το σύμφωνο συμβίωσης για τα ομόφυλα ζευγάρια επαναφέρουν την δημόσια συζήτηση για τα θέματα των κοινωνικών δικαιωμάτων με όρους στοιχειώδους λογικής και δικαιοσύνης. Ταυτόχρονα η έναρξη της δίκης της Χρυσής Αυγής αποτελεί μία σημαντική εξέλιξη που μπορεί να οδηγήσει στη διεύρυνση της κοινωνικής και πολιτικής απομόνωσης των νεοναζί με την παραδειγματική καταδίκη της ηγετικής ομάδας της φασιστικής συμμορίας συνεπικουρούντος του αντιφασιστικού κινήματος και της αριστεράς. Όλα αυτά θα αποτελέσουν θέματα των συζητήσεων στην 9η Αντιρατσιστική Γιορτή που θα φιλοξενηθούν ενδιαφέρουσες συζητήσεις την «Αντιμεταναστευτική και Αντιπροσφυγική προπαγάνδα των ΜΜΕ» τη δίκη της Χρυσής Αυγής και το αντιφασιστικό κίνημα», τον «Πολιτικό Γάμο των ομόφυλων ζευγαριών και την ταυτότητα φύλου» καθώς και την «Ιθαγένεια στα παιδιά των μεταναστών».
Αναβαθμισμένο θα είναι και το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της 9ης Αντιρατσιστικής Γιορτής, που θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων καλλιτέχνες και μουσικά σχήματα όπως η Μάρθα Φριντζήλα και η Kubara Project, ο Σπύρος Γραμμένος, ο Ηλίας Βαμβακούσης, οι Sazman Orchestar που θα εμφανιστούν το Σάββατο 30, Μάη. Oι Ιllegal Οperation, οι Majic de Spell και ο Γιάννης Παλαμίδας, oι Σπυριδούλα και η Μάρθα Μορελεόν με την εξαιρετική latin μπάντα της θα τραγουδήσουν μαζί μας την Κυριακή 31 Μάη. Στο χώρο των προβολών, οι επισκέπτες της 9ης Αντιρατσιστικής Γιορτής θα έχουν την ευκαιρία να δουν σε πρώτη πανελλαδική προβολή τη νέα ταινία του Χρήστου Βούπουρα «7 θυμοί» που σύμφωνα με την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου βρίσκεται μέσα στην ομάδα ταινιών που θα διεκδικήσουν υποψηφιότητα για το φετινό βραβείο της Ακαδημίας. Το πολιτιστικό τμήμα της 9ης Αντιρατσιστικής Γιορτής συμπληρώνεται από εκθέσεις σκίτσου γνωστών ελλήνων σκιτσογράφων, φωτογραφίας από έλληνες και μετανάστες φωτογράφους, θεατρικά δρώμενα και πολλά χάπενινγκ.Όπως κάθε χρόνο η 9η Αντιρατσιστική Γιορτή θα φιλοξενήσει έκθεση βιβλίου, παιδότοπο, μπαρ και εξαιρετικές κουζίνες από τον κόσμο.
Διοργανώνεται με την ουσιαστική συμμετοχή και στήριξη του ραδιοσταθμού 105,5 στο Κόκκινο και θα έχει σημαντικούς χορηγούς επικοινωνίας όπως η Εφημερίδα των Συντακτών και η ΕΡΤopen.
Kυριακάτικο Σχολείο Μεταναστών
Κίνηση «Απελάστε το Ρατισμό»
Μέχρι τώρα συμμετέχουν/στηρίζουν:
Αλληλεγγύη στα Δυτικά
Αλληλεγγύη για Όλους
Αφγανική Κοινότητα
Ένωση Αφρικανών Γυναικών
Κέντρο Ημέρας “Βαβέλ”
ΒΑNGLA ACADEMY
ΒΙΟ.ΜΕ.
Βολιβιανοί Αθήνας
Colour Youth, Κοινότητα Lgbtq Νέων Αθήνας
ΔΙΚΑΕΞ: Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Εξαρχείων
Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων
Εναλλακτικό Πολιτιστικό Εργαστήρι Κέρκυρας
Λαϊκή Συνελευση Κολωνου Σεπολιων Ακαδημιας Πλατωνα
Σύλλογος Αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό “Ιντιφάντα”
Σύλλογος φιλίας και συνεργασίας Ελλάδας και Ιρακινού Κουρδιστάν
ΚΕΘΕΑ – Μοsaic, Θεραπευτική Κοινότητα
Κέντρο Αγωνιστικής και Πολιτιστικής Αλληλεγγύης Λαών Τουρκίας και Κουρδιστάν
Κίνηση κατοίκων 6ου διαμερίσματος
Κοινότητα Κενυατών
Επιτροπή Μαδαγασκάρης
Κοινότητα MAMA NA MWANA
Σύλλογος Μαροκινής Κοινότητας Ελλάδας
Σύλλογος Εργαζομένων Μπαγκλαντές
“Το μυρμήγκι” Δίκτυο αλληλεγγύης 6ης κοινότητας Αθήνας
Νιγηριανές γυναίκες
Κοινότητα Ν.Αφρικής
“Οικογένειες Ουράνιο Τόξο”
Ένωση Παλαιστινίων Εργαζομένων
Πρωτοβουλία “Ένα καράβι για τη Γάζα”
Proud Press
“Σέσουλα”, Κοινωνικό Παντοπωλείο Εξαρχείων
Σύλλογος  Αλβανών Φοιτητών “Studenti”
Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών
Τανζανική Κοινότητα
Kοινότητα Τανζανών Ελλάδας
Τροφοσυλλέκτες: Αλληλέγγυα Δομή Αξιοπρέπειας για την τροφή
Ένωση Φιλιππινέζων Μεταναστών
www.ksm.gr

«Μεταφράζοντας Αραγκόν το 1952-1953» της Σταυρούλας Γ. Τσούπρου

«Μεταφράζοντας Αραγκόν το 1952-1953» της Σταυρούλας Γ. ΤσούπρουΗ συλλογή διηγημάτων Σκλαβιά και μεγαλείο του Λουί Αραγκόν, στη μετάφραση του Κοσμά Πολίτη, κυκλοφόρησε πρώτη φορά τον Ιούλιο του 1953, από τις Εκδόσεις Σύγχρονα Βιβλία, και δεύτερη φορά το 1988, μετά τον θάνατο του μεταφραστή, από τις Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος (συμπληρωμένη με ένα μάλλον εκτενές Βιογραφικό Σημείωμα για τον Γάλλο συγγραφέα, για το οποίο δεν αναφέρεται μεταφραστής)· έκτοτε κυκλοφορεί μέχρι σήμερα. Το γεγονός ότι ο Κοσμάς Πολίτης μεταφράζει έναν κομμουνιστή συγγραφέα το 1953 δεν είναι, μάλλον, τυχαίο, καθώς, μόλις το 1951 είχε κατέβει ο ίδιος ως υποψήφιος βουλευτής της ΕΔΑ (αργότερα, δε, κάτι αντίστοιχο δεν θα ήταν εξίσου πιθανό, δεδομένου ότι ο συγγραφέας διέκοψε πιθανότατα τους δεσμούς του τόσο με το ΚΚΕ όσο και με την ΕΔΑ), παρόλο που, όπως είναι γνωστό (και ισχύει, εξάλλου, έως έναν βαθμό γενικότερα), δεν επέλεγε ο ίδιος τα προς μετάφραση κείμενα, αλλά κατά κανόνα δεχόταν ό,τι του ανέθεταν· κάποιον ρόλο, πάντως, είναι πιθανόν να έπαιξε και η ιδεολογική σύμπλευσή του τότε με τον Αραγκόν. (Τα παραπάνω, ωστόσο, καθόλου δεν εξασφάλιζαν, όπως θα δούμε, και την «ακεραιότητα» του πρωτότυπου κειμένου.)
Η σχέση του Λουί Αραγκόν με τη σύγχρονή του τότε ελληνική πνευματική ζωή, κυρίως, δε, με την ποίηση του Γιάννη Ρίτσου (και πολύ αργότερα και με τον ίδιο τον ποιητή), είναι ασφαλώς γνωστή, ενώ, από την ελληνική πλευρά, γενικότερα η γενιά του ’30, ιδιαίτερα, δε, ο Οδυσσέας Ελύτης και οι υπερρεαλιστές Ανδρέας Εμπειρίκος και Νίκος Εγγονόπουλος γνώριζαν, βέβαια, ήδη, πολύ καλά και διαλέγονταν με το έργο τόσο του Λουί Αραγκόν όσο και των Πολ Ελιάρ και Αντρέ Μπρετόν, των θεμελιωτών, δηλαδή, του Υπερρεαλιστικού κινήματος. Από ένα σημείο και μετά, ωστόσο, ο Αραγκόν, μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Γαλλίας ήδη από το 1927, διαχώρισε τη θέση του (όπως και ο Πολ Ελιάρ), αποφασίζοντας να υιοθετήσει ως «γνώμονα της τέχνης του», ποιητικής και πεζογραφικής, τον «σοσιαλιστικό ρεαλισμό» (Σπανός 1987: 11), ο οποίος, βεβαίως, «πόρρω απέχει από τα προτάγματα του υπερρεαλισμού» (Δημητρούλια 2013: 3), χωρίς αυτό να σημαίνει και ότι υποτάχθηκε στις σοβιετικές κατευθυντήριες γραμμές. Παρασημοφορημένος, επιπλέον, ήδη, με τον Πολεμικό Σταυρό του Μετώπου κατά τον Α′ Παγκόσμιο Πόλεμο και μαχόμενος δίπλα στον Αντρέ Μαλρό ενάντια στον φασισμό, μέσα από τον Διεθνή Σύνδεσμο των Συγγραφέων για την Υπεράσπιση του Πολιτισμού, ο Αραγκόν επιστρατεύεται, το 1940, ύστερα και από δικό του αίτημα (στην ηλικία των 43 ετών), και πολεμά στη Φλάνδρα. «Μετά την ανακωχή του 1940 ετοιμάζει με άλλους συγγραφείς την Αντίσταση. Στη Νότια Γαλλία, μετά στη Λυών, οργανώνεται σε παράνομα δίκτυα», ενώ «με ψευδώνυμο ή και επώνυμα γράφει ακατάπαυστα» (Σπανός 1987: 8-9, 11).
Η επιλογή, λοιπόν, να μεταφραστούν κάποια από τα διηγήματα της συλλογής Σκλαβιά και μεγαλείο των Γάλλων στα ελληνικά σήμαινε την απόφαση να μεταφερθούν στη γλώσσα ενός επίσης πολύ (αν όχι περισσότερο) βασανισμένου από τη Γερμανική Κατοχή λαού τα αντιστασιακά διηγήματα του Γάλλου εθνικού ποιητή, όσο ακόμα ο απόηχος του Πολέμου δεν είχε σβήσει. Από την άλλη πλευρά, το γεγονός ότι αυτός ο εθνικός ποιητής συνέβαινε να είναι κομμουνιστής είχε έναν πολύ συγκεκριμένο αντίκτυπο στο μεταφρασμένο στην ελληνική κείμενο, μιας και θα έπρεπε, λόγω των εγχώριων πολιτικών συνθηκών, να απαλειφθούν ορισμένα επίμαχα σημεία του πρωτοτύπου.
Η συλλογή των διηγημάτων του με τον τίτλο Servitude et grandeur des Français (Σκλαβιά και μεγαλείο των Γάλλων) εκδίδεται στις 22 Μαΐου 1945, μετά την απελευθέρωση, και συγκεντρώνει υπό κοινή στέγη τα διηγήματα: «Συναπαντήματα» («Les Rencontres»), «Οι καλοί γειτόνοι» («Les Bons Voisins»), «Εξομολόγηση του 1943» («Pénitent 1943»), «Ο Βαλτός» («Le Mouton»), «Ο Συνεργάτης» («Le Collaborateur»), «Οι νέοι άνθρωποι» («Le Jeunes Gens») και «Το ρωμαϊκό δίκαιο δεν υπάρχει πια» («Le droit romain n’est plus») – από αυτά τα επτά διηγήματα στην ελληνική έκδοση συμπεριελήφθησαν μόνον τα τέσσερα πρώτα (των οποίων οι τίτλοι παρετέθησαν εδώ στη μετάφραση του Κοσμά Πολίτη). Από την προηγηθείσα παράθεση γίνεται, δε, φανερό ότι ο τίτλος της συλλογής (στην ελληνική έκδοση παραλείφθηκε ο προσδιορισμός «των Γάλλων», που υπήρχε στο πρωτότυπο, με αποτέλεσμα να διευρυνθούν οι δυνατότητες απήχησης και εφαρμογής της συγκεκριμένης θεματικής) δεν είναι δανεισμένος, όπως συνηθίζεται, από κάποιο από τα διηγήματα, αλλά τίθεται συνειδητά ως σχόλιο του συγγραφέα επί της θεματικής και του στόχου τους, ο οποίος δεν είναι άλλος από τον έπαινο, τη δοξολογία των Γάλλων που στρατεύθηκαν με γενναιότητα στην Αντίσταση κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο[1]. Άλλωστε, ο Αραγκόν «ήταν πια ο εθνικός ποιητής της Γαλλίας, ακολουθώντας τα χνάρια του Ουγκώ» (Δημητρούλια 2013: 4), ο «εθνικός βάρδος» της (Σπανός 1987: 12)· είναι, εξάλλου, ο πιο πολυτραγουδισμένος Γάλλος ποιητής (Sadoul 1985: 229). Tα ποιήματά του «τα έριχναν σαν προκηρύξεις τα συμμαχικά αεροπλάνα» και «τα διάβαζε όλος ο κόσμος», ενώ ο Στρατηγός ντε Γκολ είχε «απαγγείλει τρεις στίχους από το ποίημα “Πιο όμορφη από τα δάκρυα” / “Plus belle que les larmes” σε μια ομιλία του το 1943», η οποία είχε μεταδοθεί από το ραδιόφωνο (Aragon 2000, «Chronologie», σ. LXIII ).
Η επιλογή, λοιπόν, να μεταφραστούν κάποια από τα διηγήματα της συλλογής Σκλαβιά και μεγαλείο των Γάλλων στα ελληνικά σήμαινε την απόφαση να μεταφερθούν στη γλώσσα ενός επίσης πολύ (αν όχι περισσότερο) βασανισμένου από τη Γερμανική Κατοχή λαού τα αντιστασιακά διηγήματα του Γάλλου εθνικού ποιητή, όσο ακόμα ο απόηχος του Πολέμου δεν είχε σβήσει. Από την άλλη πλευρά, το γεγονός ότι αυτός ο εθνικός ποιητής συνέβαινε να είναι κομμουνιστής είχε έναν πολύ συγκεκριμένο αντίκτυπο στο μεταφρασμένο στην ελληνική κείμενο, μιας και θα έπρεπε, λόγω των εγχώριων πολιτικών συνθηκών, να απαλειφθούν ορισμένα επίμαχα σημεία του πρωτοτύπου. Έτσι, δεν μπορούμε παρά να εικάσουμε ότι ο Κοσμάς Πολίτης υποχρεώθηκε στις ακόλουθες, μεταξύ άλλων, προσαρμογές: α) στο μεταφρασμένο κείμενο, το «communiste» του πρωτοτύπου κάποτε, αν και όχι όλες τις φορές, αποδίδεται ως «επαναστάτης», κάποτε ως «αντάρτης» και κάποτε ως «αριστερός» (Αραγκόν 1988: 20, 21, 8 αντίστοιχα), β) από το μετάφρασμα έχουν παραλειφθεί γενικότερα κάποιες σχετικές με τον κομμουνισμό και τους κομμουνιστές αναφορές (για κάποιες τέτοιες παραλείψεις βλ., επί παραδείγματι, στο Aragon 2000: 1136), γ) μεταξύ των, λίγο έως πολύ, αναμενόμενων, σε κάθε απόπειρα μετάφρασης, παραλείψεων, που αφορούν σε λέξεις ή φράσεις του εκάστοτε πρωτότυπου κειμένου, συγκαταλέγονται εδώ, προφανώς διόλου τυχαία, και οι αναφορές του ονόματος του κομμουνιστή στρατάρχη Τίτο (βλ. στο πρωτότυπο, Aragon 2000: 1136, 1139, 1140).
Ως προς την, ήδη θιγείσα νωρίτερα εδώ, ιδεολογική συμπόρευση μεταφραζομένου και μεταφραστή, προκειμένου για εκείνη ειδικά την εποχή, πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι η κομμουνιστική συνείδηση του Αραγκόν σε αυτά τα διηγήματα δεν παρουσιάζεται αρραγής· αντιθέτως, αντιμετωπίζει συγκεκριμένα διλήμματα, δημιουργημένα κυρίως από τον ευρύτερο διχασμό των Ευρωπαίων κομμουνιστών απέναντι της εθνικής, από τη μια, ή της διεθνικής οδού, από την άλλη, και, επιπλέον, από το ειδικότερο πρόβλημα το οποίο είχε προκύψει ύστερα από την υπογραφή του Γερμανοσοβιετικού Συμφώνου, στις 23 Αυγούστου 1939. Η ως άνω διλημματική κατάσταση απηχείται ορισμένως τόσο στη θεματική όσο και στους χαρακτήρες της συλλογής, η συγγραφή των διηγημάτων της οποίας συμπίπτει, εν πολλοίς, με την αρχή της συγγραφής του εξάτομου έργου του Αραγκόν Οι Κομμουνιστές. (Να σημειώσουμε, παρεμπιπτόντως, εδώ ότι και ο ίδιος ο Κοσμάς Πολίτης είχε συγγράψει, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 1945, δύο αντιστασιακά διηγήματα, με τους τίτλους «Το ρέμα» και «Ένα διπλό» αντίστοιχα, ενταγμένα τώρα στη συλλογή Η Κορομηλιά. Και άλλα διηγήματα· στο δεύτερο από αυτά, διαβάζουμε τον διάλογο ανάμεσα σε έναν φασίστα και έναν κομμουνιστή.)
Τρία από τα διηγήματα της συλλογής Σκλαβιά και μεγαλείο (το 2ο, το 3ο και το 4ο) είχαν ήδη κυκλοφορήσει παράνομα στη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής στη Γαλλία, αν και, βέβαια, δεν θα μπορούσαν να συναγωνιστούν τα ποιήματα του Αραγκόν της ίδιας περιόδου, από την άποψη του εθνικού ενθουσιασμού και της αγωνιστικής διάθεσης που αυτά τα τελευταία ενέπνεαν. Ποιοτικά άνισα μεταξύ τους, τα διηγήματα της συγκεκριμένης συλλογής πέρασαν μάλλον απαρατήρητα, αν και βασίζονταν σε αληθινά γεγονότα, στοιχείο που θα μπορούσε να τα προσδιορίσει και ως μαρτυρίες, ανάμεικτες πάντως, ενίοτε, με ελαφρότερα ζητήματα. Αυτό το χαρακτηριστικό οφείλεται οπωσδήποτε και στις ιδιαίτερες συνθήκες της περιόδου κατά την οποία, κυρίως τα τελευταία από αυτά, γράφτηκαν: τους μήνες Μάιο-Ιούλιο του 1944, η ήττα των Γερμανών προδιαγράφεται όλο και σαφέστερα, ενώ, εξαιτίας αυτού, οι ίδιοι γίνονται όλο και πιο σκληροί. Συνάγεται από ορισμένα στοιχεία (πρόσωπα που επανέρχονται, κοινοί χώροι δράσης) ότι ο Λουί Αραγκόν πιθανόν να ήθελε να εντάξει αυτές τις ιστορίες σε ένα ενιαίο (μυθιστορηματικό;) κάδρο, ενώ απολύτως σίγουρο και πασιφανές είναι το ιδεολογικό μήνυμα: η αντίσταση στον γερμανικό ναζισμό έτεινε να γίνει το εθνικό σπορ των Γάλλων, ήδη από το 1942. Ενδεικτικά: ο δημοσιογράφος Vandermeulen, του πρώτου διηγήματος, αρχικά εχθρικός απέναντι στους κομμουνιστές, σιγά σιγά συντάσσεται με τις θέσεις των Αντιστασιακών, ενώ ακόμα και οι, λίγοι συγκριτικά, καταδότες δεν αποτελούν πάντοτε περιπτώσεις μη αναστρέψιμες, όπως διαμηνύει ένα από τα διηγήματα που δεν συμπεριελήφθησαν στην ελληνική έκδοση (το «Le Collaborateur»). Ο Daniel Bougnoux, επιμελητής της έκδοσης στη Βιβλιοθήκη Pléiade, θεωρεί πως αδίκως αυτά τα διηγήματα παραμένουν ξεχασμένα, καθώς, στις καλύτερες από τις σελίδες της συλλογής, το εθνικό τραγούδι του ποιητή Αραγκόν συνοδεύεται αξιέπαινα από το άλλο του πρόσωπο, τον καλό πεζογράφο.
Μεταξύ των διηγημάτων, πάντως, ξεχωρίζει για τον κεφάτο χαρακτήρα του, στοιχείο που εξηγεί εύκολα το γεγονός ότι είναι και το πιο δημοφιλές, το διήγημα με τον τίτλο «Οι καλοί γειτόνοι» (ήδη από τον τίτλο φαίνεται η «προσαρμογή» του Κοσμά Πολίτη στην ανάλαφρη διάθεση του Αραγκόν). Μικρή θεατρική κωμωδία (saynete) το χαρακτηρίζει ο επιμελητής Daniel Bougnoux (Aragon 2000: «Notice», 1446), όπου ο Αραγκόν βρίσκει την ευκαιρία, διασκεδάζοντας τον ζόφο των ημερών, να εκμεταλλευθεί το πάθος του για τις διαλογικές σκηνές, καταγράφοντας με έμπνευση μία πολυφωνία προερχόμενη τόσο από εξωτερικές όσο και από εσωτερικές πηγές. Ο ως άνω κινηματογραφικός-ραδιοφωνικός οίστρος, ωστόσο, τον οποίο, σημειωτέον, ο Έλληνας μεταφραστής αποδίδει με επιτυχία, δεν αποπροσανατολίζει τον αναγνώστη, ο οποίος, παρ’ όλο το ευτράπελο του επεισοδίου, όπως αυτό παρουσιάζεται από τον συγγραφέα, είναι σε θέση να κατανοήσει ότι παρόμοιες βάρβαρες εισβολές τής, πανταχού παρούσας και αλαζονικής, αστυνομίας, στα σπίτια των συνηθισμένων ανθρώπων, εντάσσονταν στην πολύ δύσκολη καθημερινότητα της περιόδου της Γερμανικής Κατοχής (η εσωτερική χρονολόγηση του διηγήματος το τοποθετεί στον Ιούλιο του 1942, δίνοντάς του έτσι και τη χρονική προτεραιότητα συγγραφής έναντι των υπολοίπων). Η προαναφερθείσα, δε, αναφορά των διηγημάτων σε αληθινά γεγονότα ενισχύεται, μεταξύ άλλων, και από την εμφάνιση, με άλλο όνομα (αν και όχι τόσο διαφορετικό από το πραγματικό), ενός ιστορικού – πραγματικού προσώπου, στο τρίτο από τα μεταφρασμένα διηγήματα, στο διήγημα με τον τίτλο «Εξομολόγηση του 1943»: ο εφημέριος Λερουά (Leroy), ο οποίος συμπρωταγωνιστεί εκεί με τον «εξομολογούμενο» του τίτλου, είναι ο αβάς François Larue, ένας από τους μάρτυρες της λυονέζικης Αντίστασης, στο πρεσβυτέριο του οποίου λάμβαναν χώρα μυστικές συναντήσεις, με τη συμμετοχή σε κάποιες (κατά το 1943) και του ίδιου του Αραγκόν (Aragon 2000: «Notes et Variantes», 1448). Ο Αραγκόν είχε γράψει, με άλλη ευκαιρία, για την ηρωική αφοσίωση αυτού του ιερωμένου, τον οποίο οι στρατιώτες του Χίτλερ έκαψαν ζωντανό, ενώ στο χειρόγραφο του διηγήματος, πριν από την έντυπη έκδοση, το αληθινό όνομά του κοσμούσε τις σελίδες ως ελάχιστος φόρος τιμής. Είναι φανερό πως ο Αραγκόν του συγκεκριμένου διηγήματος (αλλά και γενικότερα αυτής της συλλογής) βρίσκεται πολύ μακριά από τον συγγραφέα των αντικληρικών κειμένων της προηγούμενης δεκαετίας, καθώς εκείνο που επιδιώκει και, τελικά, κατορθώνει να παρουσιάσει είναι η συνένωση όλων των ζωντανών δυνάμεων της κατεχόμενης Γαλλίας, των χριστιανών συμπεριλαμβανομένων, στον αγώνα κατά του φασισμού (Aragon 2000: 1447).
Όσο για το τέταρτο και τελευταίο από τα διηγήματα που μετέφρασε ο Κοσμάς Πολίτης, δεν μπορούμε να μην παρατηρήσουμε τον εμπνευσμένα μεταφρασμένο τίτλο του: το «Ο Βαλτός», γραμμένο με κεφαλαία και στις δύο εκδόσεις, μπορεί κάλλιστα να διαβαστεί «Ο Βάλτος», ενώ αποτελεί απόδοση στην ελληνική του γαλλικού «Le Μouton»· παρατήρηση η οποία μας φέρνει στο ζήτημα της μετάφρασης αυτής καθεαυτήν από τον Έλληνα συγγραφέα.
Πέρα από τις ιδιαιτερότητες του λεξιλογίου του ίδιου του Κοσμά Πολίτη[2] και τα αρκετά, οπωσδήποτε, μεταφραστικά λάθη (εκτός των προαναφερθεισών εδώ και επιβεβλημένων, όπως είδαμε, για συγκεκριμένους λόγους, παραλείψεων και αλλαγών) που υπάρχουν (και για των οποίων την επισήμανση και διόρθωση θα χρειαζόταν ειδική μελέτη), οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι ο μεταφραστής κατορθώνει να μεταφέρει με αρκετή πιστότητα τον, συχνά πολύ κοντά στον προφορικό, αφηγηματικό λόγο του Αραγκόν, δημιουργώντας παράλληλα ένα ρέον, εύληπτο κείμενο στην ελληνική γλώσσα. Υπάρχουν, δε, σημεία στο μεταφρασμένο κείμενο, τα οποία (κατόπιν αντιπαραβολής με το πρωτότυπο) διαβεβαιώνουν τον μελετητή τόσο για την πολύ καλή γνώση της γαλλικής από τον μεταφραστή Κοσμά Πολίτη (της γαλλικής γλώσσας όχι μόνον των βιβλίων και των λεξικών, αλλά και της καθημερινής συνομιλίας), όσο και για το συγγραφικό ταλέντο του – στοιχείο το οποίο τον κατέστησε ικανό να συλλάβει το ιδιαίτερο ύφος του μεταφραζόμενου Αραγκόν και να το μεταφέρει στην ελληνική, όχι αυτούσιο (ετούτο, ούτως ή άλλως, δεν είναι ποτέ εφικτό), αλλά προσαρμοσμένο στις δικές της συνθήκες, πάντα όμως διακριτό και ελκυστικό, ως αποτέλεσμα μιας ευπρόσδεκτης υφολογικής (και ιδεολογικής) μείξης και συμφωνίας.
[1 ] Σχετικά με τη διατιτλική σχέση, η οποία συνδέει αυτήν τη συλλογή διηγημάτων του Louis Aragon με το έργο, κατά κύριο λόγο, του Alfred de Vigny, Servitude et grandeur militaires (1835), αλλά και με το έργο του Berthold Brecht, βλ. στο: Aragon 2000, «Notice du Recueil» (par Daniel Bougnoux), σ. 1439 (εκεί και μία νύξη για τη διατιτλική-διακειμενική σχέση που συνδέει δύο από τα διηγήματα αυτής της συλλογής του Aragon με ένα θεατρικό κείμενο του Brecht). Συνολικά οι παραπομπές στο παρόν άρθρο γίνονται στις ακόλουθες εκδόσεις: Aragon, Œuvres romanesques complètes II, Édition publiée sous la direction de Daniel Bougnoux avec, pour ce volume, la collaboration de Raphaël Lafhail-Molino, Bibliothèque de la Pléiade, nrf, Gallimard, 2000// Aragon, LouisΜπλανς ή Η λησμονιά, Εισαγωγή – Μετάφραση: Γιώργος Σπανός, Σύγχρονη Κλασική Βιβλιοθήκη/ Εξάντας, 1987// Αραγκόν, Επιμέλεια γαλλικής έκδοσης: Georges Sadoul, Μετάφραση: Γιώργος Σπανός, Πλέθρον, <Πρόσωπα και Ιδέες/ Λογοτεχνία 8>, Αθήνα, 1985// Αραγκόν, Λουΐ Σκλαβιά και μεγαλείο (Διηγήματα), Μετάφραση: Κοσμά Πολίτη, Εκδοτικός οίκος Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος & ΣΙΑ Ο.Ε., <Κλασική Λογοτεχνία 108>, Αθήνα, 1988// Αραγκόν, Σκλαβιά και μεγαλείο (Διηγήματα), Μετάφραση: Κοσμά Πολίτη, Σύγχρονα βιβλία, Αθήνα, Ιούλιος 1953// Δημητρούλια, Τιτίκα «Ο ποιητής Λουΐ Αραγκόν σήμερα», Τα Ποιητικά 10, Ιούνιος 2013, σσ. 1-5/ Πολίτης, Κοσμάς Η Κορομηλιά. Και άλλα διηγήματα, Ερμής, Αθήνα, 1990. [2 ] Βλ. σχετικά και εκτενώς στο Επίμετρο της έκδοσης: Πόε, Έδγαρ Άλλαν Αφηγήματα. Οι ιστορικές μεταφράσεις από τον Κοσμά Πολίτη, Επιμέλεια – Επίμετρο: Στέφανος Μπεκατώρος, Ελληνικά Γράμματα, 2006.
 diastixo.gr