Πρωτομαγιά 1936 – Πρωτομαγιά 1958: εικόνες από μία έκθεση

Πρωτομαγιά 1936 – Πρωτομαγιά 1958: εικόνες από μία έκθεση

Ο Γιάννης Ρίτσος εμπνεύστηκε τον «Επιτάφιο» από τα τραγικά γεγονότα της Πρωτομαγιάς του 1936 στη Θεσσαλονίκη, κατά τη διάρκεια της μεγάλης απεργίας των καπνεργατών. Η πρώτη μορφή του ποιήματος, με τίτλο «Μοιρολόι» δημοσιεύτηκε 12 ημέρες αργότερα, στον Ριζοσπάστη. Μετά την απαγόρευση της κυκλοφορίας της πρώτης έντυπης έκδοσης, η δεύτερη και οριστική εκδοχή του «Επιταφίου» θα τυπωθεί το 1956.

Δύο χρόνια αργότερα, μιαν άλλη Πρωτομαγιά, αυτήν του 1958, στο Παρίσι, ο Μίκης Θεοδωράκης θα αρχίσει τη μελοποίηση του ποιήματος, σημειώνοντας τις μελωδικές γραμμές αυθόρμητα, κατευθείαν πάνω στις σελίδες του αντίτυπου του «Επιταφίου» που του είχε στείλει ο ποιητής.

Τα τραγούδια του «Επιταφίου» ηχογραφήθηκαν στην Αθήνα, τον Αύγουστο - Σεπτέμβριο του 1960, σε δύο ερμηνείες. Μία λαϊκή, από τον Μίκη Θεοδωράκη, με τον Γρηγόρη Μπιθικώτση και τον Μανώλη Χιώτη, και μία έντεχνη και λυρική, από τον Μάνο Χατζιδάκι, με τη Νανά Μούσχουρη. Στις 5 Οκτωβρίου του ίδιου έτους θα ερμηνευτούν για πρώτη φορά δημόσια, σε μεγάλη λαϊκή συναυλία στην Ελευσίνα. Η απήχηση των ηχογραφήσεων και των παρουσιάσεων του έργου ήταν τεράστια, εδραιώνοντας ουσιαστικά ένα νέο μουσικό είδος, το «έντεχνο λαϊκό τραγούδι». Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει στον κατάλογο της έκθεσης ο Γιώργος Β. Μονεμβασίτης: «Ο ελληνικός λαός άρχισε να τραγουδά τους ποιητές του. Και από τότε δεν σταμάτησε να τους τραγουδά».

Η έκθεση «Μίκης Θεοδωράκης: συνθέτης – πολιτικός – στοχαστής» οργανώθηκε και παρουσιάστηκε από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων από το Μάρτιο έως το Νοέμβριο του 2009. Ο πλούσιος συνοδευτικός κατάλογος της έκθεσης διατίθεται από τα σημεία πώλησης των εκδόσεων του Ιδρύματος της Βουλής καθώς και από το ηλεκτρονικό μας κατάστημα. http://tinyurl.com/y7qtp5w4

Φωτογραφικό υλικό από τον κατάλογο της έκθεσης:

1. Eξώφυλλο του καταλόγου της έκθεσης «Μίκης Θεοδωράκης: συνθέτης – πολιτικός – στοχαστής», Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, Αθήνα 2009

2. Σελίδα από παρτιτούρα του «Επιταφίου», Παρίσι 1958.
Μουσική Βιβλιοθήκη "Λίλιαν Βουδούρη"- Music Library of Greece "L.Voudouri" - Αρχείο Μίκη Θεοδωράκη
Κατάλογος της έκθεσης, σ. 35

3. Ηχογράφηση του «Επιταφίου» στην εταιρεία Columbia. Από αριστερά: Μανώλης Χιώτης, Μίκης Θεοδωράκης, Γρηγόρης Μπιθικώτσης.
Αρχείο Μαργαρίτας Θεοδωράκη
Κατάλογος της έκθεσης, σ. 110

4. Ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Γιάννης Ρίτσος τραγουδούν στην πρώτη συναυλία μετά την πτώση της Δικτατορίας, στο Στάδιο Καραϊσκάκη τον Οκτώβριο του 1974.
Φωτογραφικό Αρχείο Τάκη Πανανίδη
Κατάλογος της έκθεσης, σ. 34

#Ίδρυμα_της_Βουλής #Πρωτομαγιά #Επιτάφιος #Γιάννης_Ρίτσος #Μίκης_Θεοδωράκης #Μανώλης_Χιώτης #Γρηγόρης_Μπιθικώτσης #Μένουμε_σπίτι

Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία