Η Τίνα Κουτσουμπού γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Εργάστηκε στην ΕΡΤ και στην Εμπορική Τράπεζα. Ζει στην Καλαμάτα από το 1996. Είναι μέλος της Π.Ε.Λ., της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών και διετέλεσε γενική γραμματέας της Ένωσης Μεσσηνίων Συγγραφέων και υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων. Διηγήματά της βραβεύτηκαν σε πολλούς λογοτεχνικούς διαγωνισμούς στην Ελλάδα και στην Κύπρο, ενώ με κείμενά της συμμετέχει σε πολλά συλλογικά έργα. Έχει εκδώσει τα βιβλία: Ο καινούργιος κι επτά ακόμη διηγήματα (εκδ. Γαβριηλίδης, 2015), Του καιρού γυρίσματα (εκδ. Διάνυσμα, 2016), Ιστορίες του Νότου (εκδ. Μικρές εκδόσεις, 2018), Η Καλαμάτα στην τσέπη: τουριστικός οδηγός στα ελληνικά και στα αγγλικά (Kalamata, a pocket guide, εκδ. 24γράμματα, 2020), Το νερό που μ’ εκδικήθηκε (εκδ. ΑΩ, 2021) και, τελευταίο, το μυθιστόρημα Χλομά βουνά: Στ’ αχνάρια του Χρηστομάννου (εκδ. ΑΩ, 2023), το οποίο μας έδωσε την αφορμή για τη συνέντευξη που ακολουθεί.
Πείτε μας για τα πρώτα βήματά σας στη συγγραφή και τι σας ώθησε αρχικά να ασχοληθείτε με το γράψιμο.
Η λογοτεχνία με ενδιέφερε πάντα, από παιδί διάβαζα βιβλία. Η ενασχόλησή μου όμως με το γράψιμο ήρθε στην ώριμη ηλικία, όταν είχα τον χρόνο που απαιτεί η συγγραφή. Η ευκαιρία εμφανίστηκε ξαφνικά με το πρώτο δημοσιευμένο μου κείμενο, το 2012, στον εκδοτικό οίκο του Στρατή Φιλιππότη. Ακολούθησαν άρθρα στον Τύπο, καθώς και οι τέσσερις συλλογές διηγημάτων μου, από το 2015 έως το 2021, με διηγήσεις πλασμένες γύρω από τον άξονα ζωή-θάνατος, σ’ έναν κύκλο που τροφοδοτείται από τα βιώματα των ηρώων μου, τα οποία και αποτυπώνουν στάσεις ζωής. Στόχος μου είναι να αφηγούμαι με ιστορίες τον κόσμο γύρω μου, συνδυάζοντας τη φαντασία και την πραγματικότητα. Άλλωστε, η συγγραφή είναι μια μαγική διαδικασία κι ένα μεγάλο ταξίδι.
Πώς αποφασίσατε να στραφείτε προς ένα πολυσέλιδο, απαιτητικό μυθιστόρημα, έπειτα από τέσσερις συλλογές διηγημάτων;
Θέλησα να δοκιμάσω κάτι διαφορετικό κι έβαλα τον πήχη ψηλότερα. Η γνωριμία μου με τον εμβληματικό Χρηστομάννο υπήρξε η αφορμή που ζητούσα για να ξεκινήσω. Η πολυκύμαντη ζωή του, γεμάτη δράση και ανατροπές σε μια περίοδο ιστορική, όχι μόνο για το Τιρόλο των Αψβούργων αλλά και για τη Μεσσηνία, απ’ όπου ξεκινά η ιστορία μας, με οδήγησε σε μια πολυσέλιδη μυθοπλασία, κάνοντας την υπέρβαση για ν’ αναμετρηθώ με τη μεγάλη φόρμα.
Στο μυθιστόρημα, πώς αλλάζει ο τρόπος με τον οποίο προσεγγίζετε τα θέματα, τους χαρακτήρες και την αφήγηση;
Το διήγημα εμπεριέχει μια σύντομη αφήγηση με αρχή, μέση και τέλος, η οποία μπορεί και να μην επεκτείνεται στην ψυχογράφηση των χαρακτήρων της ιστορίας και στις αιτίες των πράξεών τους. Έτσι, αν στις προηγούμενες συλλογές διηγημάτων μου αφηγήθηκα μια στιγμή που θα επηρέαζε καθοριστικά τη ζωή του ήρωα, αντίθετα στο μυθιστόρημά μου, Χλομά βουνά, έπρεπε να συνθέσω πολλές ιστορίες για τις στιγμές που καθόρισαν τη ζωή των χαρακτήρων, ν’ αναπαραστήσω μια ιστορική περίοδο, ν’ ανατρέξω και στην ξένη βιβλιογραφία, να εξηγήσω στάσεις και συμπεριφορές, να κρατήσω αμείωτο, εντέλει, το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Δύσκολο εγχείρημα, που δοκίμασε τις αντοχές μου. Η ενσωμάτωση των ιστορικών, λαογραφικών, πολιτισμικών στοιχείων με βοήθησε, όμως, ώστε να συνθέσω την ιστορία μου χωρίς να ξεφύγω από τον στόχο, που ήταν η ανάδειξη του έργου του πιονέρου των Άλπεων.
Ποια είναι τα βασικά γνωρίσματα των δυο πιο σημαντικών χαρακτήρων σας από τη Μεσσηνία;
Ο πρωταγωνιστής μας είναι ο Περικλής Μαντούδης, γόνος Καλαματιανών εμπόρων, ο οποίος μεταναστεύει στη Βιέννη. Ανοιχτόμυαλος και με ήθος, φιλοπρόοδος, με σεβασμό στην παράδοση, εμπνέεται από τον οραματιστή Θέοντορ και με τη σταθερότητα, ακεραιότητα και την αφοσίωση στον κοινό σκοπό θα προκόψει στον ξένο τόπο. Από την άλλη, ο Χρηστομάννος, συμπρωταγωνιστής της ιστορίας, είναι χαρισματικός. Δεινός ρήτορας, παθιασμένος με τον τόπο και τ’ όραμά του, τολμηρός και πνευματώδης, δώρο Θεού όπως δηλώνει τ’ όνομά του για την περιοχή των Δολομιτών.
Άλλοι θα δικαιωθούν, άλλοι θα υποφέρουν, αλλά όλοι θα αντιληφθούν ότι οι ίδιοι καθορίζουν τη μοίρα τους, το ήθος και την πρόοδό τους.
Πώς αλληλεπιδρούν αυτοί οι χαρακτήρες με τον Θέοντορ Χρηστομάννο και πώς επηρεάζουν τις επιλογές του;
Οι χαρακτήρες που προαναφέραμε δρουν συμπληρωματικά με τον Χρηστομάννο. Εκεί που ο ένας καταφέρνει να πείσει και σχεδιάζει τα πρώτα έργα, ο άλλος γίνεται το δεξί του χέρι και συγκεντρώνει πρόσθετα κονδύλια για τη χρηματοδότηση των έργων. Ο Περικλής συνεχίζει εκεί που τελειώνει ο Θέοντορ κι εκείνος τον προετοιμάζει για διάδοχό του στην υλοποίηση των καινοτόμων έργων. Τους ενώνει μια φιλία σμιλεμένη μέσα από τις αντιξοότητες σ’ έναν κόσμο που αλλάζει, στην αυγή του 20ού αιώνα.
Πώς αλλάζει η ζωή των χαρακτήρων μετά την αλληλεπίδρασή τους και ποιες είναι οι πιο σημαντικές μεταμορφώσεις που βιώνουν;
Ας ξεκινήσουμε από τον κεντρικό ήρωά μας, τον Περικλή. Έρχεται στη Βιέννη και η επαφή του με τον Χρηστομάννο τού ανοίγει ορίζοντες, θέτει νέους στόχους κι ασπάζεται τις απόψεις του. Θα συνεχίσει το έργο του Χρηστομάννου κι η ενασχόλησή του με τα κοινά και την πολιτική θα αλλάξουν οριστικά τη ζωή του. Η αλληλεπίδραση μεταξύ των χαρακτήρων του βιβλίου είναι εμφανής. Η φιλία, η αγάπη, ο έρωτας, η κοινή προσπάθεια είναι αξίες που αναπτύσσονται, καθώς οι ήρωες θα συναντηθούν. Άλλοι θα δικαιωθούν, άλλοι θα υποφέρουν, αλλά όλοι θα αντιληφθούν ότι οι ίδιοι καθορίζουν τη μοίρα τους, το ήθος και την πρόοδό τους.
Ποια είναι η σημασία της λογοτεχνίας και της τέχνης για εσάς και πώς σας επηρεάζουν στη ζωή και τη δουλειά σας;
Όλες οι εκφάνσεις στις τέχνες προσπαθούν να απαντήσουν με τον καλύτερο τρόπο στις υπαρξιακές μας αγωνίες. Καθένας φυσικά έχει την κλίση και το ταλέντο του. Εμένα με άγγιξε η λογοτεχνία. Είναι μια καταβύθιση στον σκοτεινό κόσμο του άλλου μου εαυτού, αυτού που με φοβίζει γιατί γνωρίζω τις αδυναμίες του, ή στον άγνωστο «άλλον» που μ’ εμπνέει και τον χρίζω ήρωά μου. Πιστεύω πως η λογοτεχνία μπορεί να γιατρέψει τις πληγές μας, ν’ αυξήσει την ενσυναίσθησή μας και να μας κάνει πιο αισιόδοξους.
Ποιοι συγγραφείς ή λογοτεχνικά έργα έχουν αφήσει το στίγμα τους σε εσάς και με ποιον τρόπο;
Πολλοί συγγραφείς κλασικοί κυρίως μ’ επηρέασαν με τη θεματική και τον τρόπο γραφής τους, όπως ο Μπόρχες, ο Μπάνβιλ, ο Ροτ, ο Φόκνερ, ο Σαραμάγκου, ο Παμούκ, αλλά και Έλληνες σύγχρονοί μας. Φυσικά, ο καθένας διαμορφώνει το δικό του στιλ. Γενικά μ’ αρέσουν οι συγγραφείς που αναλύουν τον συναισθηματικό κόσμο των ηρώων, που δεν φοβούνται να κάνουν την όποια ανατροπή, αρκεί να τους εκφράζει.
Τι μήνυμα ελπίζετε να περάσετε στους αναγνώστες σας μέσα από την ιστορία που αφηγείστε;
Το «Όλα για τους άλλους» χαρακτηρίζει τη στάση του Θέοντορ Χρηστομάννου. Δεν ξεκουράζεται ποτέ, επιμένει κι υπερασπίζεται το όραμά του με πάθος. Όλα αυτά ανιδιοτελώς, χωρίς να ζητά απολαβές κι αξιώματα. Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε, έχουμε ανάγκη από ανθρώπους διορατικούς, που αφουγκράζονται τις επιταγές των καιρών και δρουν κόντρα στις σκοπιμότητες για το συλλογικό καλό.
Χλομά βουνά
Στ’ αχνάρια του Χρηστομάννου
Τίνα Κουτσουμπού
ΑΩ Εκδόσεις
496 σελ.
ISBN 978-618-5675-53-0
Τιμή €24,38
Κωνσταντίνα Δρακουλάκου, δημοσιογράφος
https://diastixo.gr/sinentefxeis/ellines/22124-tina-koutsoumpou
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου