Τετάρτη 14 Αυγούστου 2019

Μαύρη Τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία μας άρχισε να λάμπει


Τον περασμένο Μάιο μια υπερμεγέθης Μαύρη Τρύπα* στο κέντρο του γαλαξία μας έγινε 75 φορές πιο λαμπερή μέσα σε δύο ώρες.
Η Μαύρη Τρύπα γνωστή και ως Sagittarius A* είναι σε μέγεθος τέσσερις εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο. Ωστόσο, παρότι δεν εκπέμπει φως όπως και καμία άλλη Μαύρη Τρύπα άλλωστε, οι επιστήμονες μπόρεσαν να παρατηρήσουν τις αλληλεπιδράσεις της με φωτεινά αστέρια ή σύννεφα σκόνης που την περιβάλλουν.
Τη νύχτα της 13ης Μαΐου ο αστρονόμος Tuan Do του UCLA και οι συνεργάτες του παρακολουθούσαν τον Sgr A * χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο Keck σε επιστημονική σύνοδο κορυφής στο παρατηρητήριο στο ηφαίστειο Mauna Kea της Χαβάης.
Εκεί διαπίστωσαν πως η εν λόγω Μαύρη Τρύπα έδειχνε 75 φορές φωτεινότερη στη ζώνη υπέρυθρης ακτινοβολίας του φάσματος φωτός.
Εκείνο το βράδυ η υπερμεγέθης Μαύρη Τρύπα έφτασε στα κατά πολύ πιο φωτεινά επίπεδα που έχουν μετρηθεί ποτέ σε μήκος κύματος υπέρυθρων ακτίνων, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσίευσε η ομάδα με επικεφαλής τον Do και δημοσιεύθηκε στο arXiv.
"Πιστεύουμε ότι κάτι ασυνήθιστο μπορεί να συμβαίνει φέτος, καθώς η Μαύρη Τρύπα φαίνεται να διαφοροποιείται περισσότερο σε σχέση με τη φωτεινότητα που σχετίζονται με αυτή σε σχέση με τα επίπεδα που έχουμε δει στο παρελθόν", αναφέρεται στην έκθεση.
Η μέγιστη φωτεινότητα ήταν η διπλάσια που έχει καταγραφεί σε σχέση με την αμέσως προηγούμενη ανώτερη μέτρηση του Sgr A * που έχει γίνει μέσα στα 20 τελευταία χρόνια.
Αυτή η ασυνήθιστη λάμψη στον γαλαξιακό πυρήνα προκλήθηκε πιθανότατα από στενές "συναντήσεις" του Sgr A * και των αντικειμένων που το περιβάλλουν, σύμφωνα με την ομάδα.
Η άκρη μιας μαύρης τρύπας, που ονομάζεται "ορίζοντας γεγονότων", διαμορφώνεται από έντονες παλιρροϊκές δυνάμεις που "σκίζουν" οτιδήποτε πλησιάζει σε αυτή. Ο ορίζοντας γεγονότων (event horizon) αναφέρεται ως τέτοιος, διότι αν κάτι συμβεί εντός των ορίων του, οι πληροφορίες από αυτό το γεγονός δεν μπορούν να φτάσουν σε ένα εξωτερικό παρατηρητή, καθιστώντας αδύνατο να προσδιοριστεί αν κάτι τέτοιο συνέβη.
Μόλις μια μαύρη τρύπα αρχίσει να καταβροχθίζει κοντινά αντικείμενα όπως τα αστέρια ή τα νεφελώματα, τα αντικείμενα αυτά αναφλέγονται στον ορίζοντα της Μαύρης Τρύπας προκαλώντας φως που μπορεί να εντοπιστεί από τα τηλεσκόπια.
Αναλυτικότερα, η ύλη που πέφτει σε μια Μαύρη Τρύπα συγκεντρώνεται σε ένα εξαιρετικά θερμό και γρήγορα περιστρεφόμενο δίσκο γύρω από αυτή, πριν εισέλθει εντός της. O δίσκος αυτός είναι γνωστός ως δίσκος προσαύξησης. Η τριβή ανάμεσα σε γειτονικές ζώνες αυτού του δίσκου τον θερμαίνουν τόσο, ώστε να ακτινοβολεί μεγάλη ποσότητα ακτίνων Χ. Η θέρμανση είναι εξαιρετικά αποτελεσματική και μπορεί να μετατρέψει ακόμα και το 50% της ενέργειας ενός αντικειμένου σε ακτινοβολία.
Οι επιστήμονες λένε τώρα ότι ολόκληρο το φαινόμενο διήρκεσε μόλις 2,5 ώρες, θεωρώντας ότι η επίδραση μπορεί να είναι μια καθυστερημένη αντίδραση στο στενό πέρασμα του αστέρα S0-2 το 2018, ή το νέφος σκόνης G2 που πλησίασε τη μαύρη τρύπα το 2014.
"Επιπρόσθετες παρατηρήσεις πολλαπλού μήκους κύματος θα είναι απαραίτητες τόσο για την παρακολούθηση του Sagittarius A* για πιθανές μεταβολές της κατάστασής του όσο και για τον περιορισμό των φυσικών διεργασιών που ευθύνονται για την τρέχουσα μεταβλητότητα", λένε οι ερευνητές στο Newsweek.
Η ομάδα περιμένει τώρα τα δεδομένα από άλλα τηλεσκόπια, συμπεριλαμβανομένων των Spitzer και Chandra της NASA, για να κατανοήσει καλύτερα τι συνέβη ακριβώς στον πυρήνα του γαλαξία μας. Επίσης, αναμένεται να προβεί τις επόμενες ώρες σε νέα παρατήρηση.
*Μαύρη τρύπα (ή μελανή οπή, αγγλικά: black hole) ονομάζεται το σημείο του χωροχρόνου, στο οποίο οι βαρυτικές δυνάμεις είναι τόσο μεγάλες, ώστε τίποτε -ούτε καν τα σωματίδια και η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, όπως το φως- να μην μπορεί να ξεφεύγει από αυτό.
News 24/7

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου