Η αναζήτηση προτύπων ηγεσίας σε προσωπικότητες της παγκόσμιας ιστορίας είναι, όπως έχουμε ξαναγράψει στο Diastixo.gr, ένα από τα αγαπημένα θέματα των πανεπιστημιακών καθηγητών του μάνατζμεντ και της διοίκησης ανθρωπίνων πόρων και, στις περισσότερες των περιπτώσεων, η αναζήτηση αυτή αποκαλύπτει θησαυρούς.
Οι πρόσφατοι εορτασμοί των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 και το «ξαναδιάβασμα» της ιστορίας από σύγχρονους μελετητές δεν θα μπορούσε να αφήσει έξω από το στόχαστρο της έρευνας τους κορυφαίους του απελευθερωτικού αγώνα. Καθένας και καθεμιά από τους ήρωες και τις ηρωίδες του 1821 αποτελούν εντυπωσιακά σε ένταση και πλούτο παραδείγματα ηγεσίας και τροφή για σκέψη όχι μόνο για τους σύγχρονους ηγέτες αλλά και για επιχειρηματίες, διευθυντικά στελέχη επιχειρήσεων και οργανισμών· καθένας ο οποίος ηγείται σήμερα χρειάζεται πρότυπα.
Ιστορικοί συσχετισμοί
Μπορεί η επαναστατημένη Ελλάδα της δεκαετίας του 1820 να μην έχει σχέση με την καθημαγμένη οικονομικά αλλά πολιτικά ώριμη, δημοκρατική κι ευρωπαϊκή Ελλάδα του 21ου αιώνα. Μπορεί οι στρατιωτικοί ηγέτες της Ελληνικής Επανάστασης με τις λιγοστές γραμματικές γνώσεις και τα πενιχρά μέσα να διαφέρουν από τους σύγχρονους επιχειρηματικούς ηγέτες των διδακτορικών, της γλωσσομάθειας και του υψηλού υλικοτεχνικού εξοπλισμού που έχουν στη διάθεσή τους. Μπορεί η δημιουργία ενός κράτους ύστερα από σχεδόν τέσσερις αιώνες σκλαβιάς να διαφέρει από τη διαχείριση ενός επιχειρηματικού ομίλου. Υπάρχουν όμως προβλήματα κοινά και στις δύο εποχές. Υπάρχουν συμπεριφορές και αξίες, που συνδέουν τις προσωπικότητες του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα με τους ηγέτες του σήμερα. Μέσα από το έργο, τη στάση και την πολιτεία των ηρώων του 1821, ο σύγχρονος Έλληνας, είτε πολιτικός είναι είτε επιχειρηματίας είτε απλός πολίτης, μπορεί να αντλήσει παραδείγματα και να εμπνευστεί.
Ο καθηγητής, συγγραφέας και σύμβουλος επιχειρήσεων Δημήτρης Μπουραντάς και το διευθυντικό στέλεχος επιχειρήσεων κι οργανισμών Λουκάς Παπάζογλου αναλαμβάνουν το έργο της σύνδεσης των δύο εποχών μέσα από την ανάλυση του έργου κορυφαίων οπλαρχηγών της Επανάστασης· τα συμπεράσματά τους μπορούν να φανούν χρήσιμα στους σύγχρονους marketers.
Στο βιβλίο των Μπουραντά-Παπάζογλου βιογραφούνται ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης, ο Ανδρέας Μιαούλης, ο Κωνσταντίνος Κανάρης, ο Γρηγόριος Δικαίος (Παπαφλέσσας), ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, ο Νικήτας Σταματελόπουλος (Νικηταράς), ο Μάρκος Μπότσαρης, η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, η Μαντώ Μαυρογένους και ο Αθανάσιος Διάκος. Οι συγγραφείς, παρουσιάζοντας τον βίο και την πολιτεία των προαναφερόμενων, περιγράφουν ταυτόχρονα πρότυπα ηγεσίας, τρόπους οργάνωσης και διοίκησης πολυάνθρωπων επιχειρηματικών οργανισμών, μηχανισμούς επιβράβευσης, διαδικασίες αξιολόγησης, τεχνικές διαπραγμάτευσης και συνεργασίας, κόλπα διαχείρισης κρίσεων – γενικά ό,τι χρειάζεται να γνωρίζει ο ηγέτης. Από τη συγκέντρωση των συμπερασμάτων προκύπτει εντυπωσιακό υλικό· δυνατά σημεία και «γκρίζες ζώνες» των βιογραφούμενων προσφέρονται ως role models στους σύγχρονους αναγνώστες.
Μέσα από το έργο, τη στάση και την πολιτεία των ηρώων του 1821, ο σύγχρονος Έλληνας, είτε πολιτικός είναι είτε επιχειρηματίας είτε απλός πολίτης, μπορεί να αντλήσει παραδείγματα και να εμπνευστεί.
Ήρωες στο μικροσκόπιο
Στην περίπτωση π.χ. του Αθανάσιου Διάκου, οι συγγραφείς αναγνωρίζουν την ακεραιότητα του χαρακτήρα του αλλά τονίζουν τη λανθασμένη απόφασή του να μείνει μόνος, αντιμέτωπος με υπέρμετρα μεγαλύτερο αριθμό αντιπάλων, με αποτέλεσμα να στερήσει από την Επανάσταση έναν οπλαρχηγό. Όπως επισημαίνουν οι συγγραφείς, ανάγοντας τη θυσία του στο σήμερα, η προσαρμοστικότητα στις περιστάσεις είναι ίσως σημαντικότερη από την εμμονή σε μια απόφαση που ενέχει υψηλό ποσοστό ρίσκου.
Στην περίπτωση του Μάρκου Μπότσαρη, οι συγγραφείς στέκονται στις διαπραγματευτικές ικανότητες του Σουλιώτη οπλαρχηγού και στο παιχνίδι της εναλλαγής (πολιτικών, στρατιωτικών κ.ά.) θέσεων που με μαεστρία έπαιζε ο ίδιος με τους Οθωμανούς, όπως άλλωστε και πολλοί Έλληνες αγωνιστές. Μπερδεύοντας τους αντιπάλους του και δημιουργώντας απρόβλεπτες συμμαχίες, ο Μπότσαρης κατάφερε σημαντικά χτυπήματα στους αντιπάλους του κερδίζοντας χρόνο και χώρο – όπως πράγματι οφείλει να πράττει ο σύγχρονος manager.
Στην περίπτωση της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας, η οποία δεν είναι μόνο αγωνιστικό/στρατιωτικό πρότυπο αλλά και αμιγώς επιχειρηματικό, διότι η ίδια ήταν εξέχουσα πλοιοκτήτρια, οι συγγραφείς στέκονται στην ικανότητά της να διακριθεί σε μια εποχή και σε ένα γεωγραφικό σημείο της Ευρώπης όπου η γυναίκα δεν είχε παρά ελάχιστες ευκαιρίες για κοινωνική αναρρίχηση. Οι Μπουραντάς-Παπάζογλου αναλύουν την ικανότητα της Υδραίας, στην καταγωγή, αλλά πολιτογραφημένης ως Σπετσιώτισσας, Μπουμπουλίνας να δημιουργεί δίκτυα γνωριμιών στην επιχειρηματική κι όχι μόνο κοινότητα, γνωριμίες οι οποίες στη συνέχεια αναβαθμίζονται σε συνεργασίες κι αργότερα σε συμμαχίες, με στόχο την επίτευξη των σκοπών της Επανάστασης με την οποία είχε από νωρίς ταχθεί η ατρόμητη καπετάνισσα.
Λάθη ηγεσίας
Στην περίπτωση του ναυάρχου του Αγώνα Ανδρέα Μιαούλη, οι συγγραφείς βρίσκουν την ευκαιρία να σχολιάσουν όχι μόνο τις αδιαμφισβήτητες ικανότητες του Υδραίου πλοιοκτήτη και καπετάνιου, όχι μόνο το οργανωτικό κι εκτελεστικό του ταλέντο, που πλήρωσε ακριβά ο εχθρικός στόλος, αλλά και τα λάθη του. Ο Μιαούλης δεν ήταν φυσικά ο μόνος από τους πρωταγωνιστές της Ελληνικής Επανάστασης που υπέπεσε σε λάθη, προερχόμενα κυρίως από κακή εκτίμηση των δεδομένων σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή, από το πάθος με το οποίο υπερασπίζονταν τις απόψεις τους αλλά και τις προσωπικές φιλοδοξίες που προσπαθούσαν να εναρμονίσουν με τις ανάγκες του Αγώνα. Η απόφαση του Μιαούλη να πυρπολήσει τον ελληνικό στόλο στον ναύσταθμο του Πόρου το 1831 και η αντίθεσή του στον Ιωάννη Καποδίστρια τη στιγμή που ο τελευταίος προσπαθούσε να δημιουργήσει κρατικό μηχανισμό με συνέχεια και αποτελεσματικότητα, θεωρείται από τους συγγραφείς κλασικό παράδειγμα λανθασμένης ηγεσίας.
Ενδιαφέρουσα η προσέγγιση των Μπουραντά-Παπάζογλου σε ένα βιβλίο που ισορροπεί ανάμεσα στην ιστορική αφήγηση και την επιχειρηματική ανάλυση, ευκολοδιάβαστο ακόμα κι από όσους δεν έχουν πανεπιστημιακό τίτλο ή διευθυντική θέση, αλλά επιθυμούν να δουν πώς θα καθρεπτίζονταν στο σήμερα κάποιες από τις στάσεις, κάποιες από τις συμπεριφορές των πρωταγωνιστών ενός εμβληματικού γεγονότος για την ιστορία αυτού του τόπου.
Μαθήματα ηγεσίας από τους ήρωες του 1821
Δημήτρης Μπουραντάς – Λουκάς Κ. Παπάζογλου
Ψυχογιός
σ. 304
ISBN: 978-618-01-4125-2
Τιμή: 17,70€
Θανάσης Αντωνίου, δημοσιογράφος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου