Είδα πρώτη φορά τον Nick Cave με τους Bad Seeds το φθινόπωρο του 1987, σε ένα κλαμπ στις αρχές της Λεωφόρου Βουλιαγμένης, σε μια συναυλία η οποία με σημάδεψε μουσικά κι αισθητικά κι έθεσε –μια κι έξω και για πάντα– το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα τοποθετούσα έκτοτε την έννοια της «απόλυτης» rock συναυλίας.
Πολλά χρόνια αργότερα, γνώρισα ορισμένους ανθρώπους που είχαν την ευκαιρία –την ευλογία, πιστεύω– να ζήσουν ορισμένες ώρες ή ακόμα και λεπτά με τον Αυστραλό καλλιτέχνη κατά την εδώ παραμονή του, είτε συνοδεύοντάς τον από και προς το κλαμπ, είτε ξεναγώντας τον στην Αθήνα της δεκαετίας του 1980, είτε απλώς ευρισκόμενοι για λίγο δίπλα του π.χ. την ώρα που ανέβαινε στη σκηνή ή έπινε το ποτό του, μετά το show, σε κάποιο μπαρ των Εξαρχείων. Όλοι τους θεωρούν εκείνες τις στιγμές από τις ωραιότερες της ζωής τους. Τους πιστεύω…
Γιατί, όμως;
Τι είναι αυτό που κάνει τον, 61 ετών φέτος, Αυστραλό μουσικό, συνθέτη, τραγουδιστή και πεζογράφο, τόσο αγαπητό σε αυτή εδώ τη μικροσκοπική για τον παγκόσμιο δισκογραφικό χάρτη χώρα;
Μια σχέση, για μια ζωή
Η σχέση του με τους Έλληνες είναι μοναδική, σχέση που οικοδομήθηκε πολύ πριν ο Cave εκτιναχτεί στο διεθνές στερέωμα. Πολύ πριν αρχίσει τα τραγουδάει κορυφαίες επιτυχίες, όπως το δαιμονισμένο «The Mercy Seat» (1988), το λυρικό «Foi Na Cruz» (1990) ή το επικό «Do You Love Me?» (1994), πολύ πριν προχωρήσει σε συνεργασίες με κορυφαίους stars, πριν αρχίσουν τα ντοκιμαντέρ του BBC για το έργο του, πριν αρχίσουν οι ταινίες, πριν εμφανιστεί το internet.
Έχουν περάσει πάνω από τρεις δεκαετίες και δεν έχω απάντηση, τουλάχιστον μια απάντηση που να μπορεί να «διαβαστεί» συνολικά και να ερμηνεύει όχι μόνο την προσωπική σχέση που έχω με τον σκοτεινό ποιητή της Αυστραλίας. Έχω μια εξήγηση, που μπλέκει λίγο Φρόιντ, λίγο φυγή, κάτι από την απουσία του πατέρα (που μόλις είχα χάσει) κ.ά., όμως εδώ δεν είμαστε για ψυχανάλυση αλλά για να παρουσιάσουμε ένα καταπληκτικό graphic novel για τον Nick Cave.
Γραμμένο και σχεδιασμένο από τον Γερμανό κομίστα και εικονογράφο Reinhard Kleist, ο οποίος έχει ασχοληθεί συστηματικά με τη βιογραφία κορυφαίων της rock (έχει κάνει ανάλογο έργο για τον πρίγκιπα της country Jonny Cash), το βιβλίο είναι η καλύτερη προετοιμασία όλων μας, πέρα φυσικά από την ακρόαση των δίσκων του, για να υποδεχτούμε τον Nick Cave, ο οποίος θα είναι και πάλι στη χώρα μας το καλοκαίρι, για να τον δουν κι όσοι δεν πρόλαβαν να τον «συναντήσουν» στο περυσινό, φθινοπωρινό πέρασμά του από την αγαπημένη του Αθήνα.
Καρεδάκια σε αταξία ή σε τάξη;
Το βιβλίο είναι δομημένο σε χρονολογική σειρά, σε κεφάλαια που περιγράφουν τη ζωή του καλλιτέχνη από τα πρώτα εφηβικά χρόνια του στην Αυστραλία, τον σχηματισμό των εξωφρενικών για την εποχή τους Birthday Party, τη σοφή απόφασή τους να μετοικήσουν για λίγο στη Μέκκα της παγκόσμιας μουσικής, το Λονδίνο, κι από εκεί την πορεία προς την παγκόσμια επιτυχία.
Υπάρχουν ασφαλώς περίοδοι της ζωής του Cave, που ο Γερμανός σχεδιαστής επιλέγει να υπερτονίσει, όπως η «βερολινέζικη» περιπέτεια του Cave στην πιο ελευθεριακή αλλά και την πιο ρημαγμένη πόλη της Ευρώπης κατά τη δεκαετία του 1980, εκεί όπου ο Cave γνώρισε τον ιδρυτή, τραγουδιστή και συνθέτη των Einstürzende Neubauten, τον φοβερό Blixa Bargeld και τον ενέταξε ως κιθαρίστα (εντάξει…) στους Bad Seeds. Η γνωριμία των δύο «μαύρων» της παγκόσμιας εναλλακτικής rock (περίπου…) περιγράφεται σε μερικές από τις ωραιότερες σελίδες του βιβλίου.
Ο Cave αγχωμένος για το πού θα πάει η μουσική του, ο Cave περιτριγυρισμένος από χημικούς, οικονομικούς ή ηθικούς περιορισμούς, ο Cave της απώλειας, ο αναχωρητής Cave, όλα θα τα ανακαλύψετε καθώς ξεπηδάνε μέσα από τα καρέ του Γερμανού σχεδιαστή. Ο Cave ως ήρωας των στίχων του, ως ο κάθε ένας από τους δαιμονισμένους και τους κολασμένους, την ιστορία των οποίων έχει αφηγηθεί τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες.
Στο Mercy on me ο Kleist παρακολουθεί βήμα βήμα την πορεία του Nick Cave μέχρι το Tender Pray του 1988, από εκεί όμως αρχίζει να γίνεται πιο συνοπτικός, καθώς η καριέρα του Cave εκτοξεύεται με το που μπαίνει στη δεκαετία του 1990 και οι εξελίξεις που τον αφορούν είναι πλέον καταιγιστικές: περιοδείες, βραβεία, συνεργασίες στον κινηματογράφο, εκδόσεις βιβλίων, συνεχείς αλλαγές κατοικίας, έρωτες κ.λπ.
Το ασπρόμαυρο σχέδιο του Kleist έχει μια εσωτερική δύναμη που, όταν τη συναντήσεις, αξίζει να αφεθείς στο στροβίλισμά της: είναι εντυπωσιακό, αλλά ο 48χρονος σχεδιαστής από την Κολωνία πετυχαίνει έναν εκπληκτικό συντονισμό με τον ρυθμό του Cave, με τα vibes που εκπέμπει το αργόσυρτο post punk και το αιματοβαμμένο new wave του Cave των δύο πρώτων δεκαετιών.
Αλλά και οι εξαρτήσεις από τα ναρκωτικά, ο πυρετός της καλλιτεχνικής δικαίωσης, η μάχη με τις λέξεις που είναι γνωστό ότι δίνει κάθε φορά που ξεκινάει να γράψει ποίηση ο Cave, ο έρωτας ως δροσερή πηγή δημιουργίας αλλά και καμίνι όπου πέφτει και καίγεται, όλα αυτά δίνονται από τον Kleist με μια νευρωτική ακολουθία επιτιθέμενων, συγκοπτόμενων κι επαναλαμβανόμενων καρέ. Ο Cave αγχωμένος για το πού θα πάει η μουσική του, ο Cave περιτριγυρισμένος από χημικούς, οικονομικούς ή ηθικούς περιορισμούς, ο Cave της απώλειας, ο αναχωρητής Cave, όλα θα τα ανακαλύψετε καθώς ξεπηδάνε μέσα από τα καρέ του Γερμανού σχεδιαστή. Ο Cave ως ήρωας των στίχων του, ως ο κάθε ένας από τους δαιμονισμένους και τους κολασμένους, την ιστορία των οποίων έχει αφηγηθεί τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες.
Δεν ξέρω αν θα τα καταφέρω να τον δω τον Ιούνιο που έρχεται και πάλι στην Αθήνα. Περισσότερο θα ήθελα να τον γνωρίσω στα παιδιά μου, έστω και στα 60 του, σε μια τεράστια πια σκηνή, πολλά μέτρα μακριά μου, με χιλιάδες τριγύρω μου που τον γνώρισαν από το Push the Sky Away (2013) ή ακόμα και από το επιτάφιο Skeleton Tree (2016), το πιο πρόσφατο επίσημο άλμπουμ των Nick Cave & the Bad Seeds. Σίγουρα όμως θα ήθελα από καιρού εις καιρόν να μαθαίνω νέα του και να ξέρω αν εκείνος ο δαίμονας που είδα κάποτε στο Club 22 (και κατάφερε να βγει ζωντανός από την πίσω πόρτα του) είναι ακόμα καλά…
NICK CAVE, Mercy on me
Reinhard Kleist
μετάφραση: Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης
εικονογράφηση: Reinhard Kleist
Οξύ, Ηλίβατον
336 σελ.
ISBN 978-960-8085-22-0
Τιμή €17,90
Reinhard Kleist
μετάφραση: Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης
εικονογράφηση: Reinhard Kleist
Οξύ, Ηλίβατον
336 σελ.
ISBN 978-960-8085-22-0
Τιμή €17,90
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου