Με άρωμα γυναίκας
17ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Τρανσιλβανίας
Ανταπόκριση του Κυριάκου Πεφτιτσέλη
Η πρόσκληση εγγυόταν νέες εμπειρίες. Η υποδοχή και οι επόμενες οκτώ μέρες, με επιμελώς επιλεγμένες 204 ταινίες σε ένα πολύ οργανωμένο πρόγραμμα, ήταν πράγματι εκπληκτική εμπειρία από το 17ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Τρανσιλβανίας. Ενημερωμένο προσωπικό και εθελοντές έστησαν ένα πετυχημένο φεστιβάλ, μέσα στο πλαίσιο του γιορτασμού των 100 χρόνων της πόλης Κλουζ και του Ίγκμαρ Μπέργκμαν. Πολλές ενότητες: Διαγωνιστικό τμήμα, Μέρες Ρουμανίας, Ουγγρικός και Βουλγαρικός κινηματογράφος, Πολιτικά Ορθό, Μικρού Μήκους της Σκιάς, Ντοκιμαντέρ. πολλές ταινίες του Μπέρκμαν και της Μάρθας Μεζσάρος.
Σημειώνω τέσσερις αρετές του φεστιβάλ. Η προβολή πολύ νέων κινηματογραφιστών - τιμήθηκαν 12 ταινίες τους, για τη θεματική τους, την ποιότητα και το όραμα. Η άμεση αναφορά-νοσταλγία για τους μεγάλους δασκάλους Τσάπλιν, Μπάστερ Κίτον, Χίτσκοκ, Μπέρκμαν, Φρανσουά Τρυφό, Ζ-Μ Βαρς, Πολάτοφ, Λουσιέν Πιντίλιε. Η έξυπνη ιδέα των νυχτερινών προβολών ταινιών με γιγαντοοθόνες σε πλατείες, και οι ανοικτές συζητήσεις των κινηματογραφιστών και των ηθοποιών με το κοινό.
Το φετινό φεστιβάλ στην Κλουζ ήταν ένα "γυναικείο" φεστιβάλ! Εκτός από τον πρόεδρό του Τουντόρ Γκιουργκίου, η συντριπτική πλειονότητα της οργανωτικής επιτροπής, των κριτικών, των συντελεστών ήταν γυναίκες: Φανί Αρντάν, Μάρθα Μεζσάρος, Ρεβέκα Λινκίεβιτζ, Εύα Πεϊντρό, Μερσέντες Κόρντοβα, Άντζελα Γκεοργκίου, Αντίνα Πιντίλιε, κ.ά. Επίσης, πολλά από τα θέματα των ταινιών αφορούσαν τον ηρωικό αγώνα γυναικών.
Το μεγάλο βραβείο Transilvania Trophy δόθηκε από την τραγουδίστρια όπερας Άντζελα Γεωργίου στη ταινία The Heiresses (Οι κληρονόμοι) του Μαρσέλο Μαρτινέζι. Το βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας πήρε ο σκηνοθέτης Χλίμουρ Πάλμασον για την ταινία WinterBrothers, βραβευμένη και στο Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης το 2017. Ο δημοφιλής ηθοποιός Ζαν-Μαρκ Μπαρς έδωσε το Βραβείο Ηθοποιίας από κοινού στους ηθοποιούς Ναταλία Τένα, Οόνα Τσάπλιν και Ντέιβιτ Γκερντάγερ της γοητευτικής ταινίας Αnchorand Hope (Άγκυρα και Ελπίδα) του Κάρλος Μάρκες Μαρτσέτ. Δύο έντονα ηρωικές ταινίες The Home (Το Σπίτι) του Ιρανού Ασγκάρ Γιουσεφινετζάτ πάνω σε θέματα ηθικής και το εντυπωσιακά καλοστημένοScythe Hitting Stone (Δρεπάνι στην πέτρα) της Άννας Κρούγκλοβα τίμησε η Ευρωπαϊκή Ειδική Κριτική Επιτροπή. Το βραβείο FIPRESCI για την ενότητα Πολιτική Ορθότητα πήρε η ταινία Life Guidance(Οδηγίες Ζωής) μια προφητική ματιά σε μια μελλοντική καπιταλιστική κοινωνία, της Ρουθ Μάντερ. Το Βραβείο Κοινού πήγε στη δανεζική ταινία TheGuilty (Ο Ένοχος), ένα θρίλερ για την απαγωγή μιας γυναίκας του Γκούσταφ Μόλερ.
Από την ενότητα Ρουμανικές Μέρες, το Βραβείο της Καλύτερης Ταινίας πήρε η ταινία Pororoca, του Κοσταντίν Ποπέσκου από τη Cinelabs Romania. Η Ivana Mladenovic παρέλαβε το Βραβείο Καλύτερης Πρωτοεμφανιζόμενης Σκηνοθεσίας για την πολυσυζητημένη ταινία Soldiers-Story From Ferentari(Στρατιώτες - Ιστορία για το Φεντάρι).
Για την ταινία Μικρού Μήκους, με το Christmas Gift(Χριστουγεννιάτικο Δώρο) το βραβείο πήρε ο Μπογντάν Μιρεάνου. Δύο Βραβεία Ειδικής Μνείας πήραν ο Ντόριαν Μπογουνά για τη ταινία Sunday (Κυριακή) και ο δημοφιλής Άνχελ Ντάμιαν για τον Michelangelo. Ο Ντάνιελ Σαντού πήρε το βραβείο Σάρα Ντασίν για τη ταινία One Step Behind Seraphim (Ένα βήμα πίσω από τον Σεραφείμ). Ο Ιταλός Φραν Καζανόβα πήρε το Βραβείο Μικρού Μήκους της Σκιάς για τη ταινίαSomething in the Darkness (Κάτι μέσα στο Σκοτάδι) και η Ελίζα Ζδρου το βραβείο Αλεξ-Λίο για το ντοκιμαντέρLearning-Teaching (Μάθηση-Διδασκαλία). Ειδικές Μνείες πήραν οι δύο πρωτοεμφανιζόμενοι Ρουμάνοι ηθοποιοί Ταμάς Άμπρους και ο Μιρκέα Ποστέλνικου για την ταινία Ana, Mon Amour (Άνα, Αγάπη μου), του Καλίν Πίτερ Νέτζερ.
Η ταινία της Αντίνε Πιντίλιε που βραβεύτηκε στην Μπερλινάλε με τη Χρυσή Άρκτο Touch Me Not (Μη με αγγίζεις) πήρε Ειδική Μνεία της κριτικής επιτροπής (Ρουμανικές Μέρες). Σε μια συγκλονιστική ανοιχτή συζήτηση με το κοινό, η σκηνοθέτις εξήγησε ότι η ταινία της δεν είναι απλά μόνο ντοκιμαντέρ, αλλά η αρχή για μια προσέγγιση του Άλλου στα θέματα αναπηριών, σεξουαλικότητας και επιλογών ζωής, ενάντια στις καθημερινές προκαταλήψεις που όλοι κουβαλάμε.
Το βραβείο EuroEurimages δόθηκε στον Πάβελ Βουτσκόφσκι για το Frost (Παγωνιά) και στον Κριστιάν Πασκάριου για το October (Οκτώβρης). Το Γαλλικό Ινστιτούτο προσέφερε το Βραβείο Νέων Γαλλομαθών στη ταινία Prayer (Προσευχή) του Κέντρικ Καν.
Το λογότυπο του φεστιβάλ ήταν η γνωστή σκηνή από την Περσόνα του Μπέργκμαν (Μπ. Άντερσον-Λιβ Ούλμαν), προσαρμοσμένη έκδοση από δύο Ρουμάνες ηθοποιούς, σε μια καταφανή σύνδεση με τη ρουμανική βαμπιρική παράδοση.
Σημειώνω μερικές από τις μη βραβευμένες ταινίες - από τις 28 που είδα σε οκτώ μέρες. Free Dacians(Ελευθερία στους Ντάσιανς), ιστορικά παιχνιδιάρικη, σε Monty Pythons στιλ. Η ταινία Not So Bright side ofthings με τη 17χρονη πολλά υποσχόμενη ηθοποιό Άνα στον ρόλο της Beda έβαλε το θέμα της νέας τάσης για την αποϊδρυματοποίηση. Οι μικρού μήκους:8 Minutes (8 Λεπτά), Parabelum και το Must Love Kubrik(Πρέπει να αγαπάς τον Κιούμπρικ) ήταν δείγματα εξαιρετικού νέου σινεμά. Η ταινία Insulta (Προσβολή) με θέμα τη μεσανατολική διένεξη (Βηρυτός - Ισραήλ - Παλαιστίνη) ήταν μια καλά δομημένη ταινία, έκλεισε στο τέλος απογοητευτικά άχρωμη και μελοδραματική. Όσο για το Caniba με πολύ προχωρημένη κινηματογραφικά γραφή, έχασε τελικά με τις ατέλειωτες στάσιμες λήψεις - κακές αντιγραφές από τον Αγγελόπουλο κατά τη γνώμη μου. Εξαιρετική η ταινία Gelozia (Zήλια) του Ντέιβιντ Φεκίνος (Γαλλία) με θέμα τον κλασικό ανταγωνισμό μάνας και επιτυχημένης κόρης μπαλαρίνας - αληθινή χορεύτρια που αποθεώθηκε. Το ντοκιμαντέρ Food to Go της Μερσέντες Κόρντοβα από την Αργεντινή ήταν πολύ εμπεριστατωμένο. Η εντυπωσιακή ταινία Charlestonτου Αντρέι Κρετσουλέσκου άρεσε όπως και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης.
Η Ελλάδα ήταν εκεί με τρεις ταινίες, τον Οίκτο (Pity,συμπαραγωγή με την Πολωνία) του Μπάμπη Μακρίδη, βασισμένη στην ιστορία ενός δικηγόρου σε κώμα, το ULTRA (ουγγρικό ντοκιμαντέρ για τον Μαραθώνιο Αθήνας-Τρίπολης) του Μπαλάζ Σιμονί,και το Dolphin Μαn του Λευτέρη Χαρίτου.
Προσκεκλημένοι ήταν ο Δ. Κερκινός του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ειδικός για τον βαλκανικό κινηματογράφο, ο Βασίλης Οικονόμου (Βρετανικές εκδόσεις) και διανομείς.
Η αυλαία του 17ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Τρανσιλβανίας στην Κλουζ έπεσε με μια φαντασμαγορική βραδιά στην Εθνική Όπερα. Την παρακολούθησαν περίπου 800 καλεσμένοι (τιμώμενοι άνθρωποι του κινηματογράφου με πολυετή προσφορά στην έβδομη τέχνη, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, παραγωγοί, διανομείς ταινιών, δημοσιογράφοι, εκπρόσωποι άλλων φεστιβάλ και φανατικοί εραστές του σινεμά. Τιμώμενα πρόσωπα φέτος, η απαστράπτουσα Φανί Αρντάν, οι αειθαλείς Μάρθα Μεζσάρος και Άννα Ζέλες, ο Ιστβάν Ζαμπό και ο Ζαν-Μαρκ Βαρς. Η βραδιά αφιερώθηκε στον Λουσιέν Πιντίλιε που πέθανε πρόσφατα. Εύχομαι το επόμενο ρουμανικό φεστιβάλ TIFF να έχει την ίδια και περισσότερη επιτυχία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου