Πέμπτη 24 Αυγούστου 2017

«Ορχάν Παμούκ: Στα απομεινάρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας» του Πέτρου Γκάτζια

«Ο Ορχάν Παμούκ παρακολούθησε το Σεμινάριο Δημιουργικής Γραφής (IWP) το 1985. Ήταν πολύ επικεντρωμένος στο γράψιμό του. Συνήθιζε να κοιμάται μέχρι το μεσημέρι και να γράφει το απόγευμα. Τα βράδια κατέβαινε στην πόλη με τον καλύτερο φίλο του –ίσως και τον μοναδικό που είχε– από το σεμινάριο, τον Χάρι από την Ιρλανδία. Προφανώς έτσι αντλούσε υλικό για το γράψιμο. Του άρεσε να παίζει πινγκ-πονγκ στο Μεϊφλάουερ, εκεί όπου ζούσαν όλοι οι συγγραφείς. Κάποια στιγμή ήρθε για λίγο και η γυναίκα του. Ήταν φιλικός αλλά απόμακρος, αν και από μια άλλη οπτική γωνία, ο τρόπος του έδειχνε πως ήξερε ακριβώς τι ήθελε να κάνει: να γράψει».
Έχουν περάσει μόλις λίγοι μήνες από τότε (2006) που ο Παμούκ τιμήθηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας και ένας από τους υπεύθυνους στο Σεμινάριο Δημιουργικής Γραφής, στην Αιόβα, προσπαθεί να περιγράψει με απλά λόγια την παρουσία του εκεί. Ο συγγραφέας πέρασε τρία χρόνια από τη ζωή του, από το 1985 μέχρι το 1988, στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια στη Νέα Υόρκη, καθώς την περίοδο εκείνη η ιστορικός, τότε, σύζυγός του έκανε το διδακτορικό της.
Ο Παμούκ περνούσε ατέλειωτες ώρες στην περίφημη βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου κάνοντας έρευνα αλλά και γράφοντας το τέταρτο και ίσως πιο διάσημο έργο του: το Μαύρο Βιβλίο, το οποίο εκδόθηκε το 1990 στην Τουρκία και το 1994 στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ακόμη και σήμερα αποφεύγει τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και γράφει στο χέρι με πένα. Σε μια συνέντευξή του τον Σεπτέμβριο του 2007 παραδέχθηκε ότι οι συγγραφείς που διαμόρφωσαν την άποψή του για τον κόσμο ήταν ο Προυστ, ο Τόμας Μαν, ο Ντοστογιέφσκι και ο Τολστόι, με τον Μπόρχες, τον Ναμπόκοφ και τον Ιταλό Καλβίνο να τον έχουν επηρεάσει επίσης σημαντικά. Είναι παράξενο, αλλά κανένας Αμερικανός δεν βρίσκεται στη λίστα του.
Η οικογένειά του, μια εύπορη αστική οικογένεια, κοντά στο δυτικό πρότυπο, αλλά με έντονες τις αναφορές του παρελθόντος, ζούσε όλη μαζί στην περίφημη πολυκατοικία Παμούκ, ψηλά στον λόφο, με τον ίδιο να θυμάται σε ένα κείμενο που έγραψε για τον New Yorker, πριν από λίγα χρόνια:
«Είκοσι χρόνια αργότερα, όταν πια ζούσαμε σε άλλα σπίτια στην Κωσταντινούπολη, επισκεπτόμουν συχνά τη γιαγιά μου στην πολυκατοικία Παμούκ. Όταν έφθανα, συνήθως το πρωί, την έβρισκα στο κρεβάτι περιστοιχισμένη από τσάντες, εφημερίδες, μαξιλάρια και σκιές. Η μυρωδιά του δωματίου – ένα μείγμα από σαπούνι, κολόνια, σκόνη και ξύλο– παρέμενε η ίδια.
Η γιαγιά μου κρατούσε σημειώσεις για τα πάντα, σε δερματόδετα λεπτά σημειωματάρια. Της άρεσε η ιστορία και είχε δώσει στα πέντε εγγόνια της τα ονόματα σουλτάνων. Κάθε φορά που την έβλεπα της φιλούσα το χέρι και εκείνη μου έδινε λίγα χρήματα που τα έπαιρνα με ντροπή αλλά και ευγνωμοσύνη. Κάποιες φορές μου διάβαζε τι έγραφε στο σημειωματάριο της, όπως για παράδειγμα:

Ο εγγονός μου Ορχάν ήρθε για να με επισκεφθεί. Είναι ευφυής και γλυκός. Σπουδάζει αρχιτεκτονική. Του έδωσα δέκα λίρες. Με την βοήθεια του Αλλάχ κάποια μέρα θα γίνει σπουδαίος και το όνομα της οικογένειας Παμούκ θα προφέρεται με σεβασμό, όπως όταν ζούσε ο παππούς του...»

 
http://diastixo.gr/
Βιβλίο & Τέχνες | diastixo.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου