«Κάπου κάπου, έρχεται ένα βιβλίο που είναι τόσο δυνατό, τόσο επίκαιρο και τόσο χρήσιμο που, όταν το τελειώνεις, θα ήθελες να υπήρχε τρόπος ώστε να κάνεις κάθε παιδί και κάθε ενήλικα στη χώρα να το διαβάσει, γιατί ξέρεις ότι ο κόσμος θα ήταν καλύτερος μετά από αυτό. Όλοι ξέρουμε ότι η λογοτεχνία μπορεί ν’ ανοίξει τα μάτια των ανθρώπων και κατ’ επέκταση ν’ ανοίξει τις καρδιές τους. Είναι ζωτικής σημασίας, λοιπόν, να το κάνουμε αυτό τώρα». Τα λόγια ετούτα ανήκουν στον εκδότη Ντέιβιντ Λέβιθαν και αφορούν το βιβλίο του Άλαν Γκρατζ Πρόσφυγας. Το ίδιο ακριβώς ένιωσα κι εγώ μεταφράζοντας αυτό το συναρπαστικό βιβλίο, αλλά και όποιος εντρυφήσει στις σελίδες του. Είναι ένα βιβλίο ιδιαίτερα ξεχωριστό για τον συγγραφέα του, όπως έχει πει ο ίδιος. Επηρεασμένος και συγκινημένος βαθύτατα από την προσφυγική κρίση στη Συρία, ο Γκρατζ θέλησε να μεταφέρει στους νεαρούς αναγνώστες του το δράμα των προσφύγων και να κοινωνήσει τα συναισθήματα που γεννήθηκαν μέσα του. Έπρεπε ωστόσο να θέσει την τωρινή κατάσταση σε μια ιστορική βάση˙ να δείξει ότι δεν ήταν η πρώτη φορά που οικογένειες ολόκληρες, και κατ’ επέκταση παιδιά, παίρνουν τον δρόμο της προσφυγιάς κάτω από αντίξοες συνθήκες. Έτσι οι τρεις ήρωές του, ο Γιόζεφ, η Ιζαμπέλ και ο Μαχμούντ, παρά τις ηπείρους και τις δεκαετίες που τους χωρίζουν, θα βιώσουν παρόμοια τραγικά γεγονότα, θα αντιμετωπίσουν απίστευτους κινδύνους, αποδεικνύοντας έτσι ότι κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τι του επιφυλάσσει το μέλλον. Κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι δεν θα συμπεριληφθεί κάποτε στην ομάδα των παιδιών ή των ενηλίκων που θα υποχρεωθούν να εγκαταλείψουν το σπίτι τους για να βρουν καταφύγιο κάπου αλλού.
Ο Γιόζεφ και η οικογένειά του, το 1939, μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία και τους διωγμούς που εξαπολύει κατά των Εβραίων, επιβιβάζονται στο ατμόπλοιο Σεντ Λούις με προορισμό την Κούβα. Οι 908 επιβάτες του είναι Εβραίοι πρόσφυγες, εφοδιασμένοι με νόμιμες βίζες, και περιμένουν να γίνουν δεκτοί στο νησί, με σκοπό να τους επιτραπεί αργότερα η είσοδος στις ΗΠΑ ή στον Καναδά. Δυστυχώς, πολιτικές σκοπιμότητες θα εμποδίσουν την αποβίβασή τους στην Αβάνα. Η επιστροφή στην Ευρώπη είναι αναπόφευκτη. Παρόλο που γίνονται δεκτοί σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, η σταδιακή κατοχή των κρατών αυτών από τα ναζιστικά στρατεύματα τους φέρνει πάλι αντιμέτωπους με τη θηριωδία του Γ’ Ράιχ. Ποια μοίρα άραγε περιμένει τον Γιόζεφ και την οικογένειά του;
Μέσα από τις συναρπαστικές και συγκινητικές περιπέτειες των τριών φανταστικών ηρώων του, οι οποίοι κινούνται σε άριστα τεκμηριωμένο ιστορικό πλαίσιο, ο Άλαν Γκρατζ εκφράζει τον προβληματισμό του καθώς βλέπει το ίδιο έργο να επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά σε όλο τον κόσμο, και από γενιά σε γενιά.
Η Ιζαμπέλ, το 1994, λόγω της διάλυσης της Σοβιετικής Ένωσης και του εμπάργκο των ΗΠΑ κατά του εμπορίου με την Κούβα, είναι ένα από τα παιδιά που λιμοκτονούν στο νησί. Μετά την εξέγερση των πολιτών στη Μαλεκόν, την παραλιακή λεωφόρο της Αβάνας, η Ιζαμπέλ συνειδητοποιεί ότι ο πατέρας της κινδυνεύει να πάει φυλακή και ότι η οικογένειά της θα διαλυθεί. Έτσι τους πείθει να επιβιβαστούν στην αυτοσχέδια βάρκα του σενιόρ Καστίγιο, πατέρα του αδελφικού της φίλου Ιβάν, εφόσον ο Φιντέλ Κάστρο δίνει το ελεύθερο σε όποιον θέλει να φύγει από τη χώρα χωρίς να υπάρξουν συνέπειες. Εννιά άτομα επιβιβάζονται στο «πλωτό φέρετρο», όπως το αποκαλούν με μακάβριο χιούμορ. Η απόσταση που τους χωρίζει από το Μαϊάμι, δηλαδή από την ελευθερία και μια καλύτερη ζωή, είναι 197 ναυτικά μίλια. Θα έρθουν ωστόσο αντιμέτωποι με απίστευτους κινδύνους που δεν μπορούν να φανταστούν. Θα καταφέρουν άραγε να φτάσουν στη «Γη της Επαγγελίας» που ονειρεύονται, κι αν ναι, με ποιο τίμημα;
Ο Μαχμούντ, ένα αγόρι από τη Συρία, το 2015, ζει μες στον τρόμο και την απόλυτη σύγχυση, αφού βλέπει τη χώρα του, τριχοτομημένη, να σπαράζει στα νύχια του εμφυλίου πολέμου. Όταν το κτίριο όπου μένει με τους γονείς και τα αδέλφια του καταρρέει μετά από βομβαρδισμό, αυτός και η οικογένειά του αποφασίζουν να φύγουν και να βρουν καταφύγιο στην Ευρώπη, στη Γερμανία. Όπως και τα άλλα δύο παιδιά, δεν μπορεί να φανταστεί τους Κύκλωπες και τους Λαιστρυγόνες που παραμονεύουν σε κάθε του βήμα για μια καλύτερη ζωή και μια νέα πατρίδα.
Μέσα από τις συναρπαστικές και συγκινητικές περιπέτειες των τριών φανταστικών ηρώων του, οι οποίοι κινούνται σε άριστα τεκμηριωμένο ιστορικό πλαίσιο, ο Άλαν Γκρατζ εκφράζει τον προβληματισμό του καθώς βλέπει το ίδιο έργο να επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά σε όλο τον κόσμο, και από γενιά σε γενιά, αλλά και την ελπίδα ότι αυτό το μυθιστόρημα θα βοηθήσει τους νεαρούς αναγνώστες να καταλάβουν πως το να νοιάζεσαι για τους άλλους, πέρα από θρησκείες, σύνορα και πιστεύω, είναι δουλειά όλων μας.
H Βασιλική Κοκκίνου είναι μεταφράστρια.
(Μέρος των εσόδων από την πώληση του βιβλίου θα διατεθεί στη UNICEF Ελλάδος για τα παιδιά όλου του κόσμου.)
Πρόσφυγας
Alan Gratz
Μετάφραση: Βασιλική Κοκκίνου
Ελληνικά Γράμματα
336 σελ.
ISBN 978-960-19-0653-9
Τιμή: €12,90
Alan Gratz
Μετάφραση: Βασιλική Κοκκίνου
Ελληνικά Γράμματα
336 σελ.
ISBN 978-960-19-0653-9
Τιμή: €12,90
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου