«To μικρό και το μεγάλο» του Δημήτρη Μακρίδη

τον πιο μικρό, τον πιο αγαπημένο, αυτόν εγώ προσμένω 
Μ. Κατσαρός

Στο Κατάκολο έχεις ζήσει όλα τα παιδικά καλοκαίρια. Τότε που είσαι μικρός και τα πράγματα παίρνουν μεγάλες διαστάσεις. Έπειτα μεγαλώνεις και αυτά μικραίνουν, ξεφουσκώνουν μέσα στις διαψεύσεις της ζωής. Μα πάντα θυμάσαι ποιος τα έκανε μεγάλα. Aνακαλείς συχνά αυτό το ανεξήγητα μεγάλο που έβγαινε από τα μικρά παραθαλάσσια σπίτια. Νοσταλγείς κυρίως αυτό το ανακάτεμα διαφορετικών ανθρώπων μέσα στις μεσοτοιχίες της άναρχης δόμησης. Καμία σχέση με τα άνετα, νεότευκτα παραθαλάσσια εξοχικά που όλοι είναι απελπιστικά ίδιοι. Στα μεγάλα σπίτια που οι ιδιοκτήτες καμαρώνουν για έπιπλα και συσκευές. Και όσο πιο πολύ καμαρώνουν, τόσο μαγικά μικραίνουν οι ίδιοι στο κάδρο του μεγάλου σπιτιού.

Ο νους σου μεταφέρεται, όπως εσύ πήγαινες τρέχοντας, στο κόκκινο σπίτι δίπλα από το δικό σου. Κόκκινο μεταφορικά μα και κυριολεκτικά. «Σπίτι της Ελίζας» το λέγατε και ήταν το χωνευτήρι όλων. Εκεί που μαζευόσασταν και οργανώνατε τις δράσεις σας. Ένα μικρό σπίτι που χώραγε τους πάντες. Πόσοι θα έχουν μείνει σε αυτό το σπίτι! Φίλοι, συγγενείς, ξένοι, «σύντροφοι» και τόσοι άλλοι. Μέχρι και οι Καρατουλαίοι ήταν έτοιμοι να διανυκτερεύσουν ένα βράδυ.

Και με κλειστά τα μάτια θα έφτανες στη σκιερή αυλή με τις μουριές και τις αιώρες. Ο ήλιος έχει βγει για τα καλά και τα πρωινά γάλατα μόλις έχουν φύγει από τα τραπέζια. Η μέρα προορίζεται μεγάλη για τους μικρούς που βρίσκονται μέσα και τους υπόλοιπους που σιγά σιγά καταφθάνουν. Μια διαρκής βαβούρα ξεκινάει, που θα λήξει με το μεσημεριανό μπάνιο. Τα παιδιά βρίσκονται σε έναν διαρκή αναβρασμό. Τα στιλό έχουν πάρει φωτιά, πράγμα παράξενο για μαθητές σε καλοκαιρινή περίοδο. Ετοιμάζουνε το σενάριο της παράστασης που θα παρουσιάσουν στους μεγάλους. Κάποιες μικρές ασπρόμαυρες οθόνες, με φιδάκια που ανεβοκατεβαίνουν, προσπαθούν να τους αποσπάσουν την προσοχή αλλά μάταια. Αυτοί προσηλώνονται στον σκοπό τους. Γράφουν για το κέφι τους, για τους φίλους τους, για να περνάει γλυκά o χρόνος θα έλεγε, αν τους έβλεπε, ο Μπόρχες. Στο έργο θα σατιρίσουν την επικαιρότητα μέσα από τη δική τους ματιά. Φωνάζουν, διαφωνούν σβήνοντας και ξαναγράφοντας το τελικό κείμενο. Θέλουν να πετύχουν το καλύτερο αποτέλεσμα. Να δείξουνε πως είναι υπεύθυνοι στους μεγάλους. Είναι η μόνη φορά που θα τους προσέχουν για ώρα και σε ό,τι και αν πουν χωρίς να τους «τρώνε» τον προσωπικό τους χρόνο.

Είναι η σειρά τους, άλλωστε, να διασκεδάσουν τους γονείς τους μετά το παιχνίδι θησαυρού που αυτοί τους ετοίμασαν. Μόλις προχτές έπαιξαν σε ένα απογευματινό κυνήγι με τα ποδήλατα σε όλο το Κατάκολο. Από το βυθισμένο καράβι μέχρι και το Λιμάνι όργωσαν τη περιοχή αναζητώντας στοιχεία και λύνοντας γρίφους μέχρι αργά το βράδυ. Σκοπός τους να κερδίσουν το πολυπόθητο βραβείο που συζήταγαν για μέρες. Και ας ήταν ο θησαυρός κάποια απλά παγωτά που είχαν φάει και κάποιες άλλες καλοκαιρινές μέρες. Αυτά που κέρδισαν ήταν πολύ περισσότερα.

Μια διαρκής ασχολία από παιδιά και εφήβους λαμβάνει χώρα μπροστά στη θάλασσα. Βάση μια κεντρική παρέα γειτόνων. Δορυφόροι κάποιοι άλλοι μικροί που τους τραβάει αυτό που γίνεται μέσα. Το κείμενο βελτιώνεται ενώ κάποιος χοντρούλης προσπαθεί σε μια γωνία να συγκεντρωθεί σε κάτι άλλο. Κοιτώντας τον, με μια πρώτη ματιά γράφει σε ένα απλό γαλάζιο τετράδιο. Μα για τους γνωρίζοντες είναι ο αρχισυντάκτης στο έντυπο της γειτονιάς, τηνΤσούχτρα. Εκεί που μπορούν να αρθρογραφήσουν όλοι. Οτιδήποτε ο καθένας θέλει να εκφράσει, να αστειευτεί ή να προτείνει. Ένα βιβλίο που διάβασε, μια συνταγή που πέτυχε, ένα περιστατικό που ήταν αυτόπτης μάρτυρας. Μέχρι και να σχολιάσει απενοχοποιημένος τα προσωπικά όλων. Άλλωστε, όταν είσαι μικρός τον κοροϊδεύεις μπροστά στα μάτια του τον άλλο. Όχι ανώνυμα και από πίσω του όπως όταν μεγαλώνεις.

Ο κοινωνικός σχολιασμός αφορά τους ίδιους αφού γνωρίζονται για τα καλά, δεν είναι κουτσομπολιό διασημοτήτων. Περιέχει ψήγματα στοργής και ενδιαφέροντος, όχι κανιβαλική διάθεση και ανθρωποφαγία. Έτσι απλά καταφέρνουν να απομυθοποιήσουν καταστάσεις που κάποιοι τις κοιτάνε με ανοιχτό το στόμα στη τηλεόραση. Γελώντας με κάποιους ταλαίπωρους που γεμάτοι ανασφάλεια προσπαθούν να παραστήσουν κάποιους άλλους.

Κάνουν κάτι μεγάλο χωρίς να το γνωρίζουν. Σε αυτούς τους δύο μήνες θα έχουν μεγαλώσει παραπάνω από όλη την υπόλοιπη χρονιά. Το σούρουπο θα τους βρίσκει με μια γλυκιά κούραση. Κάθε βράδυ θα παίρνουν στον ύπνο τους όλα αυτά που βιώνουν μέσα στη μέρα. Από το πιο απλό χαζολόγημα μέχρι το λογοτεχνικό διάβασμα τα αργόσυρτα καλοκαιρινά μεσημέρια.

Kαι μαζί με τα καλαμπόκια κάθε νύχτα θα γίνονται πιο ώριμα. Χωρίς να καταλήξουν τίποτα μικρομέγαλα που λένε εξυπνάδες που ακούσανε στις τηλεπαναλήψεις της θερινής ραστώνης. Μα οι ίδιοι πρωταγωνιστές στην παράστασή τους, όχι θεατές σε οθόνες και οθονίτσες.

Και έχοντας γευτεί τους καρπούς στο χωράφι με τη σίκαλη θα περάσουν πέρα από τα στάχυα με μια αίσθηση πληρότητας. Με ένα αεράκι δροσιάς που καμία επικείμενη έρημος, καμία μελλοντική ξηρασία δεν θα καταφέρει να εξατμίσει. Περήφανοι για τον παιδικό μικρόκοσμο που δημιούργησαν και που στα μάτια τους θα φαίνεται πάντα μεγάλος.

Δημήτρης Μακρίδης  Δημοσιεύτηκε 01 Σεπτεμβρίου 2017

http://diastixo.gr/