Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος γεννήθηκε το 1941 στη Μυτιλήνη. Σπούδασε σκηνοθεσία κινηματογράφου στην Αθήνα και ξεκίνησε την καριέρα του ως βοηθός σκηνοθέτη σε ελληνικές και διεθνείς παραγωγές. Από το 1960 έως το 1973 έζησε στο Παρίσι, όπου παρακολούθησε μαθήματα στο Ινστιτούτο Φιλμολογίας της Σορβόννης και γύρισε μερικά βιομηχανικά και διαφημιστικά φιλμ. Από το 1973 ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Φιλμογραφία: Κυριακή (1965), Ανδρέου (1970), Cine Love (1971), Τα χρώματα της ίριδος (1974), Οι τεμπέληδες της εύφορης κοιλάδας (1978), Μελόδραμα; (1980), Βαριετέ (1984), Η γυναίκα που έβλεπε τα όνειρα (1988), Ονειρεύομαι τους φίλους μου (1993), Ο εργένης (1997), Αυτή η νύχτα μένει (1999), Beautiful People (2000), Κουράστηκα να σκοτώνω τους αγαπητικούς σου (2002), Delivery (2003), Πεθαίνοντας στην Αθήνα (2006), Αθήνα-Κωνσταντινούπολη (2008), Τα οπωροφόρα της Αθήνας (2010), Δεσμά αίματος (2012). Το τελευταίο έργο που υπογράφει ως συγγραφέας, με τον τίτλο Τίποτα, μας έδωσε την αφορμή να συνομιλήσουμε μαζί του.
Πώς ξεκίνησε η ιδέα της συγγραφής του βιβλίου σας;
Είναι μια ερώτηση που δεν μπορώ να απαντήσω. Πώς μου γεννιέται μια ιδέα να κάνω κάτι. Μυστήριο.
Αν και το βιβλίο ταλαντεύεται ανάμεσα στη μυθοπλασία και το δοκίμιο, διαβάζεται με αμείωτο ενδιαφέρον. Ποιο είναι το μυστικό του;
Επειδή δεν ξέρω να γράφω, γράφω όπως μιλάω. Αυτό ίσως να δημιουργεί μια οικειότητα στον αναγνώστη. Δεν είμαι συγγραφέας. Μακάρι να μπορούσα να κάνω το ίδιο και στον κινηματογράφο, να μην είμαι σκηνοθέτης δηλαδή, αλλά είναι πια πολύ αργά.
Οι τρικλοποδιές στους χαρακτήρες με ενδιαφέρουν περισσότερο από τους ίδιους τους χαρακτήρες. Άλλωστε, οι ήρωες ενός βιβλίου ή μιας ταινίας δεν είναι πραγματικοί άνθρωποι, αλλά πειραματικά «εγώ».
Γιατί όταν είμαστε πια ηλικιωμένοι, κοιτάζουμε το παρελθόν με μεγαλύτερη σοφία και απόσταση;
Με μεγαλύτερη σοφία… δεν ξέρω. Ίσως να ξεκλειδώνουμε πεθαμένα μυστικά. Η μεγαλύτερη απόσταση πάντως είναι δεδομένη, αντικειμενικά.
Ο ήρωάς σας λέει ότι η αγάπη, από όπου κι αν προέρχεται, δεν κάνει κακό σε κανέναν. Συμφωνείτε;
Προτιμώ την αγάπη από το μίσος. Αυτό είναι βέβαιο. Δεν είμαι όμως σίγουρος ότι μπορώ να την εφαρμόσω σε κάθε περίπτωση.
«Σπατάλησε τη ζωή του», διαβάζουμε, «αλλά τι άλλο να έκανε, αν δεν δοκίμαζε τις ομορφιές του κόσμου;» Γιατί όμως μερικοί είναι τσιγκούνηδες με την ίδια τη ζωή;
Ο νόμος της ζωής είναι αδήριτος. Παίρνεις ό,τι επενδύεις. Ζωή χωρίς ρίσκο είναι απλή επιβίωση.
Ο κεντρικός ήρωας του Τίποτα, που είναι ζωγράφος, αναφέρεται ιδιαίτερα στις γυναίκες. Τι είναι αυτό που κάνει τις γυναίκες να ερωτεύονται παράφορα τους καλλιτέχνες;
Τους ερωτεύονται, αλλά δεν τους παντρεύονται.
Αν και στο βιβλίο έχετε αλλάξει ρόλο και παίζετε τον ρόλο του συγγραφέα, είναι σαν να σας βλέπω πίσω από τον ζωγράφο, να παρατηρείτε τις αντιδράσεις του. Μπορεί στο μέλλον ν’ αποτελέσει ο ζωγράφος έναν ακόμη χαρακτήρα μιας κινηματογραφικής ταινίας σας;
Ό,τι και να γράψει κανείς, ακόμη και για τον Τρωικό πόλεμο, στο βάθος κάνει την αυτοπροσωπογραφία του. Όλοι οι κινηματογραφικοί ήρωες των ταινιών μου έχουν έτσι κι αλλιώς κάτι από μένα, αυτό είναι αναπόφευκτο.
Στο βιβλίο σας υπάρχουν ανατροπές και στοιχεία που δείχνουν τις αδυναμίες του ζωγράφου. Είναι καλό, όμως, από τη μια να πλάθουμε έναν ωραίο χαρακτήρα και από την άλλη να του βάζουμε τρικλοποδιά με την πρώτη ευκαιρία;
Οι τρικλοποδιές στους χαρακτήρες με ενδιαφέρουν περισσότερο από τους ίδιους τους χαρακτήρες. Άλλωστε, οι ήρωες ενός βιβλίου ή μιας ταινίας δεν είναι πραγματικοί άνθρωποι, αλλά πειραματικά «εγώ».
Η παρουσία μιας ωραίας γυναίκας προκαλεί το ενδιαφέρον όλων των ανδρών ανεξαρτήτως ηλικίας. Μήπως η αναγνώριση του ωραίου δίνει μια αύρα αισιοδοξίας στην καθημερινή ζωή;
Η ομορφιά είναι σπάνια, όπως τα αριστουργήματα. Είναι λογικό να προκαλεί θαυμασμό.
 |
| Τίποτα Νίκος Παναγιωτόπουλος Τόπος 160 σελ. Τιμή € 12,10 |
Πολλά λογοτεχνικά έργα έχουν μεταφερθεί στην οθόνη. Άλλα με επιτυχία, άλλα όχι και τόσο. Πού οφείλεται αυτό το γεγονός;
Ένα λογοτεχνικό έργο μπορεί να είναι η πρώτη ύλη για μια ταινία. Από κει και πέρα, το έργο μεταφέρεται πάνω σε σελιλόιντ και υπακούει στους νόμους του σελιλόιντ. Όπως κάθε υλικό, χρειάζεται τον μάστορά του.
Ένας συγγραφέας είναι εύκολο να γίνει σεναριογράφος;
Συνήθως βάζουν συγγραφείς να γράφουν σενάρια, επειδή η διαδεδομένη άποψη για τον κινηματογράφο είναι το μυθιστόρημα του 19ου αιώνα σε εικόνες. Δεν συμμερίζομαι αυτή την αντίληψη στον κινηματογράφο. Τα σενάρια πρέπει να τα γράφουν οι σκηνοθέτες που πιστεύουν ότι το σενάριο δεν είναι το σπουδαιότερο πράγμα σε μια ταινία, όπως τα μήλα δεν είναι το σπουδαιότερο πράγμα στους πίνακες του Σεζάν.
Ποιες κινηματογραφικές ταινίες έπαιξαν τον σημαντικότερο ρόλο για να σπουδάσετε κινηματογράφο;
Ο Χοντρός και ο Λιγνός, το Οχυρό Απάτσι του Τζον Φορντ, η Μόιρα Σίρερ στα Κόκκινα παπούτσια.
Έχετε σκηνοθετήσει πολλές κινηματογραφικές ταινίες. Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στον ελληνικό κινηματογράφο;
Δεν παρακολουθώ πια συστηματικά τις ταινίες, όπως παλιά. Δεν έχω πλήρη εικόνα. Από σπόντα μαθαίνω ότι πολλές ελληνικές ταινίες έχουν απήχηση σε διεθνή φεστιβάλ. Δεν ξέρω πώς κρίνεται μια εθνική κινηματογραφία, δεν είμαι κριτικός ή ιστορικός του κινηματογράφου. Για μένα ίσως να μην υπάρχει καν κινηματογράφος και να υπάρχουν μόνο ταινίες. Αν μια ταινία με ενδιαφέρει, το ανακαλύπτω μόνος μου και πηγαίνω να τη δω. Απ’ αυτή την άποψη, πάντα θα γίνονται ταινίες που θα μου κινούν το ενδιαφέρον.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου