Πέμπτη 17 Σεπτεμβρίου 2020

Βενετία Γεωργίου: "Toro Farnese", (ταύρος των Φαρνέζε)


  Το "Toro Farnese", (ταύρος των Φαρνέζε), είναι μεγάλο πολυπρόσωπο γλυπτό, σκαλισμένο από ένα ολόκληρο κομμάτι μαρμάρου, ρωμαϊκό αντίγραφο ελληνιστικής γλυπτικής. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος αναφέρει ότι πιθανώς είναι έργο των Ροδίων καλλιτεχνών Απολλώνιου από τις Τράλλεις και του αδελφού του Ταύρισκου , δηλώνοντας ότι τέθηκε σε λειτουργία στα τέλη του 2ου αιώνα π.Χ.

Απεικονίζεται η τιμωρία της Δίρκης. Στην πλάγια όψη ( φωτ/φία), φαίνεται η Δίρκη, ο ταύρος και τα δυο αδέρφια, ενώ από την οπίσθια όψη (1ο σχόλιό μου), φαίνεται και μια γυναικεία μορφή με δόρυ που λέγεται ότι είναι η Αντιόπη. Το γλυπτό ανακαλύφθηκε το 1546 κατά τη διάρκεια ανασκαφών στο γυμνάσιο των ρωμαϊκών λουτρών του Καρακάλλα , που ανέθεσε ο Πάπας Παύλος Γ΄ με την ελπίδα να βρει αρχαία γλυπτά για να κοσμήσει το Palazzo Farnese , την ανακτορική κατοικία της οικογένειας Farnese στη Ρώμη. Χρονολογείται από τη Σεβερίνη περίοδο (222-235 μ.Χ.). Από το 1826 ανήκει στη συλλογή του Museo Archeologico Nazionale Napoli στη Νάπολη.
Ο Δίας είδε κάποτε την Αντιόπη, κόρη του ποτάμιου θεού Ασωπού κατά την Οδύσσεια, να κοιμάται, την ερωτεύθηκε και μεταμορφώθηκε σε Σάτυρο για να την κατακτήσει (Οβιδίου Μεταμορφώσεις, VI 110 κ.ε.). Ο αδελφός του πατέρα της, Λύκος, την έπιασε και ανάγκασε την Αντιόπη να τον ακολουθήσει πίσω στη Θήβα. Στον δρόμο την έπιασαν οι πόνοι του τοκετού και αναγκάσθηκαν να την αφήσουν να γεννήσει τους δίδυμους Αμφίονα και Ζήθο σε μια σπηλιά . Ο Λύκος εγκατέλειψε τα νεογέννητα στον Κιθαιρώνα και συνέχισε με τη μητέρα τους για τη Θήβα. Τα τέκνα ανατράφηκαν από κάποιον βοσκό και μεγάλωσαν χωρίς να μάθουν την πραγματική καταγωγή τους. Στη Θήβα, ο Λύκος και η γυναίκα του Δίρκη βασάνιζαν την Αντιόπη. Μέχρι που την έδωσαν στους γιους της να την δέσουν σε ένα ταύρο και να τη διαμελίσει. Τα παλικάρια, με τη βοήθεια του Δία αναγνώρισαν τη μητέρα τους και εκδικήθηκαν. Σκότωσαν τον Λύκο και υπέβαλαν τη Δίρκη στο μαρτυρικό θάνατο που είχε ετοιμάσει για τη μητέρα τους. Τα δυο αδέρφια έγιναν βασιλείς της πόλης του Κάδμου και, από το όνομα της γυναίκας του Ζήθου, Θήβης, κόρης του Ασωπού, της έδωσαν το όνομα Θήβαι. Σύμφωνα με το μύθο, σ' αυτούς οφείλεται και η ανέγερση των πρώτων τειχών της "επτάπυλης" Θήβας. Ο μεν Ζήθος διαθέτοντας κυκλώπεια δύναµη, σήκωνε τεραστίους ογκολίθους από τα γειτονικά βουνά και τους μετέφερε στο χώρο της περιτειχίσεως. Εκεί ο Αμφίων με τις θείες μελωδίες της επτάχορδης λύρας του, που του είχε χαρίσει ο Ερμής, και με το τραγούδι του, κινούσε τις πέτρες και ανέβαιναν μόνες τους, τοποθετούνταν και συναρμολογούνταν στα τείχη. Τα δέντρα άφηναν τις ρίζες τους στο χώμα και παραδίδονταν στους ξυλουργούς. (Απολλόδ. Γ 5, 5. Ορατίου Ωδή ΙΙΙ, 11, 1. Παυσ. Θ 17, 7. Ευσταθ. λ 263). Τα δυο αδέρφια είχαν λάβει μέρος και στον Τρωικό πόλεμο και η ζωή τους έχει κι άλλες τραγικές στιγμές, που είναι άλλη ιστορία...
Venetia Georgiou, Αρχαιολογία - Archeology


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου