Η ομάδα Συντεταγμένοι παρουσιάζει:
Κάσπαρ
του Πέτερ Χάντκε
"Το θεατρικό έργο Κάσπαρ...", όπως τονίζει χαρακτηριστικά ο ίδιος ο Χάντκε, "...δεν παρουσιάζει την υπόθεση του Κάσπαρ Χάουζερ όπως ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ή όπως ΗΤΑΝ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. Παρουσιάζει ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ να γίνη με κάποιον. Παρουσιάσει πώς μπορεί κανείς να μάθει να μιλά μέσω της ομιλίας. Το έργο θα μπορούσε να λεγόταν και "Γλωσσικά βασανιστήρια"...."
Παίρνοντας ως αφορμή την πολύ γνωστή, στη βορειοδυτική Ευρώπη, περίπτωση του Κάσπαρ Χάουζερ, ο Χάντκε μιλάει για τη χρήση της γλώσσας ως μέσο υποβολής, επιβολής και συμμόρφωσης, για το παράλογο της ανθρώπινης ύπαρξης, για τη νοσταλγία της χαμένης παιδικής αθωότητας. Ο πραγματικός εγκλωβισμός, η αιχμαλωσία, ο βασανισμός του Κάσπαρ Χάουζερ γίνονται μια αλληγορία για τον εγκλωβισμό, την αιχμαλωσία, τον βασανισμό του όντος μέσα στο θέατρο της ανθρώπινης ύπαρξης. Αυτό όμως, συμβαίνει όχι μέσω της αφήγησης μιας ιστορίας, αλλά δημιουργώντας ένα μοντέλο θεατρικής γραφής, που, ενώ είναι δομημένο με μαθηματική ακρίβεια, αφήνει, την ίδια στιγμή, μεγάλα περιθώρια διαχείρισης και ερμηνείας του. Πουθενά μέσα σ' αυτό δεν βγαίνει πραγματικό νόημα από τη χρήση της γλώσσας παρά μόνο ρόλοι που ο καθένας (οι υποβολείς/βασανιστές του Κάσπαρ, αλλά κι ό ίδιος ο Κάσπαρ) υποδύεται, καθιστώντας διακριτές τις προθέσεις μέσα από τις χειρονομίες, τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα κινήσεων, τους τρόπους ομιλίας.... Καθιστώντας επίσης φανερό ότι όλοι βρισκόμαστε μέσα σ' αυτόν τον παράλογο φαύλο κύκλο της ανθρώπινης κατάστασης και στην πραγματικότητα δεν μπορούμε να "γλιτώσουμε από τον εαυτό μας...."
Βαθιά πολιτικό κι ακόμα βαθύτερα φιλοσοφικό έργο, ο Κάσπαρ βάζει με αυτόν τον τρόπο, τον θεατή να αποστασιοποιηθεί από το ρόλο του (του θεατή) δημιουργώντας μια a priori συνθήκη "λύτρωσης" από αυτόν τον φαύλο κύκλο όπως τα "κοάν" τα παράδοξα-γρίφοι που χρησιμοποιούνται στον ζεν διαλογισμό για να κλονίσουν τον γραμμικό νου και να τον κάνουν να σωπάσει.
του Πέτερ Χάντκε
"Το θεατρικό έργο Κάσπαρ...", όπως τονίζει χαρακτηριστικά ο ίδιος ο Χάντκε, "...δεν παρουσιάζει την υπόθεση του Κάσπαρ Χάουζερ όπως ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ή όπως ΗΤΑΝ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ. Παρουσιάζει ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ να γίνη με κάποιον. Παρουσιάσει πώς μπορεί κανείς να μάθει να μιλά μέσω της ομιλίας. Το έργο θα μπορούσε να λεγόταν και "Γλωσσικά βασανιστήρια"...."
Παίρνοντας ως αφορμή την πολύ γνωστή, στη βορειοδυτική Ευρώπη, περίπτωση του Κάσπαρ Χάουζερ, ο Χάντκε μιλάει για τη χρήση της γλώσσας ως μέσο υποβολής, επιβολής και συμμόρφωσης, για το παράλογο της ανθρώπινης ύπαρξης, για τη νοσταλγία της χαμένης παιδικής αθωότητας. Ο πραγματικός εγκλωβισμός, η αιχμαλωσία, ο βασανισμός του Κάσπαρ Χάουζερ γίνονται μια αλληγορία για τον εγκλωβισμό, την αιχμαλωσία, τον βασανισμό του όντος μέσα στο θέατρο της ανθρώπινης ύπαρξης. Αυτό όμως, συμβαίνει όχι μέσω της αφήγησης μιας ιστορίας, αλλά δημιουργώντας ένα μοντέλο θεατρικής γραφής, που, ενώ είναι δομημένο με μαθηματική ακρίβεια, αφήνει, την ίδια στιγμή, μεγάλα περιθώρια διαχείρισης και ερμηνείας του. Πουθενά μέσα σ' αυτό δεν βγαίνει πραγματικό νόημα από τη χρήση της γλώσσας παρά μόνο ρόλοι που ο καθένας (οι υποβολείς/βασανιστές του Κάσπαρ, αλλά κι ό ίδιος ο Κάσπαρ) υποδύεται, καθιστώντας διακριτές τις προθέσεις μέσα από τις χειρονομίες, τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα κινήσεων, τους τρόπους ομιλίας.... Καθιστώντας επίσης φανερό ότι όλοι βρισκόμαστε μέσα σ' αυτόν τον παράλογο φαύλο κύκλο της ανθρώπινης κατάστασης και στην πραγματικότητα δεν μπορούμε να "γλιτώσουμε από τον εαυτό μας...."
Βαθιά πολιτικό κι ακόμα βαθύτερα φιλοσοφικό έργο, ο Κάσπαρ βάζει με αυτόν τον τρόπο, τον θεατή να αποστασιοποιηθεί από το ρόλο του (του θεατή) δημιουργώντας μια a priori συνθήκη "λύτρωσης" από αυτόν τον φαύλο κύκλο όπως τα "κοάν" τα παράδοξα-γρίφοι που χρησιμοποιούνται στον ζεν διαλογισμό για να κλονίσουν τον γραμμικό νου και να τον κάνουν να σωπάσει.
Κάσπαρ του Πέτερ Χάντκε
Μετάφραση: Νίκη Αϊντενάιερ-Αναστασιάδη
Μετάφραση: Νίκη Αϊντενάιερ-Αναστασιάδη
Ευχαριστούμε θερμά τον Εκδοτικό Οίκο Suhrkamp Verlag για την παραχώρηση των δικαιωμάτων του συγγραφέα για τον κύκλο παραστάσεων στο Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο Εμπρός.
Προσαρμογή/σκηνοθεσία/ερμηνεία: Τατιάνα Σκανάτοβιτς
Σκηνικά: Δημήτρης Νίκας
Κοστούμια: Δέσποινα Μακαρούνη
Κίνηση: Σταμάτης Μπενέτας
Φωτισμοί: Βαγγέλης Σαγρής
Βοηθός σκηνοθέτη: Πηνελόπη Μπουρλή
Video & audio editing: Andy Dhima
Σκηνικά: Δημήτρης Νίκας
Κοστούμια: Δέσποινα Μακαρούνη
Κίνηση: Σταμάτης Μπενέτας
Φωτισμοί: Βαγγέλης Σαγρής
Βοηθός σκηνοθέτη: Πηνελόπη Μπουρλή
Video & audio editing: Andy Dhima
Παίζουν: Άννα Βλάχου, Μαρία Θανασάκη, Κωνσταντίνα Μέσσιου, Μικαέλα Μπραούνου, Ναϊάδα Σαγρή
Φωνές: Βαγγέλης Βογιατζής, Γιάννης Ραουζαίος, Βαγγέλης Σαγρής, Ναϊάδα Σαγρή, Τατιάνα Σκανάτοβιτς.
Ελεύθερο Εμπρός Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου