ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΛΑΜΠΡΙΑ συνέντευξη στη Ράνια Μπουμπουρή

Η Αναστασία Λαμπρία, επικεφαλής των Εκδόσεων Ποταμός, συνεχίζει τη σειρά συνεντεύξεων του diastixo.gr με μερικούς από τους πιο αξιόλογους Έλληνες εκδότες: Πώς αντιμετωπίζουν την κρίση; Τι πιστεύουν για την αλλαγή του νόμου περί ενιαίας τιμής του βιβλίου; Ποια είναι η σχέση τους με το e-book; Αλλά και: Τι διάβαζαν όταν ήταν παιδιά; Υπάρχει κάποιο βιβλίο που τους άλλαξε τη ζωή; Ποια είναι η μεγαλύτερη φιλοδοξία τους;

Πού και πότε γεννηθήκατε;

Στην Αθήνα, έναν μήνα πριν αρχίσει το 1960. Ανήκω στα παιδιά της αστικής τάξης που είδαν τη ζωή τους να αναποδογυρίζεται με τη δικτατορία. Και στα μεγάλα και στα μικρά, τα πρακτικά, τα καθημερινά.

Ποιο ήταν το αγαπημένο σας βιβλίο όταν ήσασταν μικρή;

Το πιο αγαπημένο μου βιβλίο; Ο λαχνός υπ' αριθμόν 9672 του Ιουλίου Βερν, καιρός να το ξαναδιαβάσω.

Υπάρχει κάποιο βιβλίο που σας άλλαξε τη ζωή;

Ναι, Το αμάρτημα της μητρός μου του Γεωργίου Βιζυηνού. Ήταν 1971, ήμουν στην Α' Γυμνασίου, νιόφερτη σε ξένο σχολείο, σε ξένη γειτονιά, χωρίς φίλους. Σε συνεχή παγωνιά και αγωνία. Το διάβασα, στη γαλάζια έκδοση του Γαλαξία, και ήταν σαν να άνοιξαν οι ουρανοί για μένα. Αυτή την άγρια χαρά, να σε μουδιάζει η ανάγνωση, να μη χορταίνεις, την έχασα φοβούμαι ανεπιστρεπτί όταν άρχισα να διαβάζω επαγγελματικά.

Μειώνονται τα βιβλιοπωλεία τα οποία προσφέρουν ποικιλία τίτλων, καταλήγει κριτήριο για την επιλογή ενός βιβλίου να είναι η τελική τιμή του και όχι το περιεχόμενό του και, κυρίως, φεύγει από τη δικαιοδοσία του εκδότη η τιμή πώλησης ενός βιβλίου.

Πόσα χρόνια δραστηριοποιείστε ως εκδότρια και πώς μπήκατε στον χώρο των εκδόσεων;

Από το 1995: η ιδέα ήταν του Κώστα Παπαδόπουλου, μαζί τον φτιάξαμε τον εκδοτικό, μαζί τον συνεχίζουμε. Ήταν καρπός έρωτα, λοιπόν. Πριν από το 1995, εργαζόμουν ως δημοσιογράφος στην εφημερίδα Μεσημβρινήκαι παράλληλα στο εκδοτικό τμήμα του Βιβλιοπωλείου της Εστίας.

Πόσους τίτλους εκδίδετε ετησίως;

Προσπαθούμε να εκδίδουμε είκοσι τίτλους κατ' έτος, αλλά πιστεύουμε πως είτε πρέπει να βγάζουμε πολύ περισσότερους ή πολύ λιγότερους.

Ποιο θεωρείτε ότι είναι το σπουδαιότερο βιβλίο που έχετε εκδώσει μέχρι σήμερα;

Τα φωτογραφικά βιβλία του Κώστα Μπαλάφα και Ελλάδα 20ός αιώνας: οι φωτογραφίες, όλη δηλαδή η Ιστορία του ελληνικού 20ού αιώνα μέσα από ειδησεογραφικές φωτογραφίες.

Υπάρχει κάποιο βιβλίο στο οποίο να πιστέψατε πολύ, αλλά η ανταπόκριση του αναγνωστικού κοινού να μην ήταν αυτή που αναμένατε;

Αλίμονο, όχι μόνο ένα! Πάντως η πιο βροντερή αποτυχία, εμπορικά κρίνοντας, ήταν Η επιλογή της Σόφι, το κορυφαίο μυθιστόρημα του Γουίλιαμ Στάιρον. Ο Ποταμός πήρε το ρίσκο να μεταφραστούν στα ελληνικά δύο βιβλία του, Η θέα στο σκοτάδι και η Σόφι. Μεγάλος συγγραφέας, έξοχη η μετάφραση της Παλμύρας Ισμυρίδου, αδιάφορο το μεγάλο κοινό.

Ποιο θεωρείτε ότι είναι το πιο αξιόλογο βιβλίο που θα εκδώσετε το επόμενο διάστημα;

Οι ναζί της διπλανής πόρτας του Έρικ Λίχτμπλαου, για το πώς ενσωμάτωσαν οι αμερικανικές κυβερνήσεις τους ναζί.

Εσείς εκτός από εκδότρια, είστε και συγγραφέας – σωστά;

Όχι δα, δεν είμαι συγγραφέας, απλώς έκανα το κέφι μου κι εξέδωσα ένα μικρό βιβλίο με μαγειρικές και ιστορίες, παίζοντας περισσότερο. Είναι κείμενα που έγραφα κάθε Πέμπτη στις 5-6 το πρωί, για το bostanistas.gr, του οποίου έχω την ευθύνη.

Έχετε δηλώσει ότι η μαγειρική σάς άλλαξε τη ζωή στα 27 σας χρόνια. Έτσι, άραγε, προέκυψε το βιβλίο σας Η μακαρονάδα της Πέμπτης;

Κάπως έτσι, αν και έχουν περάσει πολλά χρόνια δυστυχώς από τα 27. Μαγειρεύω για τον ίδιο λόγο που οδηγούσα παλιά μετά μανίας ή που κόβω τα ξερά φύλλα από τα φυτά του μπαλκονιού μου: κάνει το μυαλό μου ανάπαυλα από τις αγκούσες, δεν σκέφτομαι. Και ταυτοχρόνως χορταίνω τους άλλους, τους ζεσταίνω.

Ποια είναι η σχέση σας με το ηλεκτρονικό βιβλίο;

Ανύπαρκτη, εκτός κι αν πρόκειται για λεξικά και λοιπά reference books. Έχω απολύτως συναρτήσει τη συγκέντρωση και την εμβάθυνση με το απτό βιβλίο, με το γύρισμα των σελίδων.

Ποια είναι η μεγαλύτερη ανησυχία σας μετά την αλλαγή του νόμου περί ενιαίας τιμής του βιβλίου;

Μειώνονται τα βιβλιοπωλεία τα οποία προσφέρουν ποικιλία τίτλων, καταλήγει κριτήριο για την επιλογή ενός βιβλίου να είναι η τελική τιμή του και όχι το περιεχόμενό του και, κυρίως, φεύγει από τη δικαιοδοσία του εκδότη η τιμή πώλησης ενός βιβλίου. Το τελευταίο αποτελούσε βασική επιλογή του κάθε εκδοτικού οίκου. Ο κίνδυνος να ευτελιστεί το βιβλίο ως προϊόν και να θυμίζει είδος μαζικού παιχνιδάδικου είναι μπροστά μας.

Πώς αντιμετωπίζετε την κρίση και πότε προβλέπετε ότι θα την ξεπεράσουμε;

Σφίγγοντας και σφίγγοντας σε βαθμό στραγγαλισμού. Θα την ξεπεράσουμε εάν οι σημερινοί έφηβοι, αντιστεκόμενοι στην ωφελιμιστική συμπεριφορά που προτείνουν γονείς και δάσκαλοι, αρχίζουν να διαβάζουν βιβλία.

Ποια είναι η μεγαλύτερη φιλοδοξία σας;

Μία, δύο, τρεις ευχάριστες ειδήσεις.

Μοιραστείτε μαζί μας μία χρήσιμη συμβουλή που σας έδωσαν κάποτε.

Δεν είναι συμβουλή, είναι μια παράφραση του Χέμινγουεϊ: Οι άνθρωποι και τα έργα τους κατρακυλάνε αργά αργά και μετά απότομα. http://diastixo.gr/