Ο τόσο πετυχημένος Κύκλος Συναυλιών Μουσικής Δωματίου του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, Rising Stars, που φιλοξενείται στην Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος, ξεκίνησε την πορεία του το 1995 από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Κέντρου Συμφωνικής Μουσικής (European Concert Hall Organisation – ECHO) και ως σήμερα έχει συμβάλει τα μέγιστα στην ανάδειξη νέων ταλαντούχων Μουσικών που παρουσιάζουν, έπειτα από αυστηρή επιλογή, τα προγράμματά τους στις μεγαλύτερες αίθουσες συναυλιών ανά τον κόσμο. Αξίζει να σημειώσουμε ότι στο συγκεκριμένο πρόγραμμα έχουν ενταχθεί, με εξαιρετική επιτυχία, και νέοι Έλληνες καλλιτέχνες που διέπρεψαν στη συνέχεια.
Στον προαναφερθέντα Κύκλο των Rising Stars ακούσαμε στις 2-12-2014 ένα από τα πιο γνωστά Κουαρτέτα Εγχόρδων της Πορτογαλίας, το Matosinhos String Quartet, που ιδρύθηκε στη Λισσαβώνα το 2008. Το Matosinhos, αποτελούμενο από τους: Vitor Vieira (βιολί), Juan Carlos Maggiorani (βιολί), Jorge Alves (βιόλα) και Marco Pereira (βιολοντσέλο), ερμήνευσε ένα άκρως ενδιαφέρον πρόγραμμα με έργα W.A. Mozart, Dmitry Shostakovich, José Vianna da Motta και Maurice Ravel. Ξεκίνησε με το Κουαρτέτο 16, K 428 (1782-1785) του Mozart, το τρίτο από τα Έξι Κουαρτέτα, τα αφιερωμένα στον Joseph Haydn, που γράφτηκαν κατά τα πρώτα χρόνια της παραμονής του Mozart στη Βιέννη, όταν άκουσε τα Έξι Ρώσικα Κουαρτέτα του Haydn. Και επειδή η επιδεξιότητα της σύνθεσης του έκανε τόσο μεγάλη εντύπωση, κάθισε αμέσως στο πιάνο του και άρχισε να συνθέτει τα δικά του Έξι Κουαρτέτα, ως φόρο τιμής στον αδιαμφισβήτητο Πατέρα της Συμφωνίας και του Κουαρτέτου Εγχόρδων. Ο Haydn συνήθιζε να πηγαίνει συχνά στο σπίτι του Mozart και να ακούει τα έργα του. Μετά την ακρόαση των Κ428 και Κ464 Κουαρτέτων, ήταν που είπε στον πατέρα του: «Σας λέω ενώπιον του Θεού, σαν ένας έντιμος άνθρωπος, ότι ο γιος σας είναι ο μεγαλύτερος συνθέτης που γνωρίζω προσωπικά ή κατ' όνομα. Έχει ταλέντο και πάνω απ' όλα κατέχει σε βάθος την επιστήμη της σύνθεσης». Και οι τέσσερις Πορτογάλοι σολίστ ανέδειξαν με απαράμιλλο τρόπο τη δραματικότητα, τη μελωδία, που κατά την τυπική του Haydn τεχνική ανατίθεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στο Α' Βιολί, τα ρομαντικά, χιουμοριστικά στοιχεία αλλά και τον μοναδικό, αριστοκρατικό του Haydn και του Mozart ήχο.
Το Κουαρτέτο Εγχόρδων αρ. 8, έργο 110, από τα πιο δημοφιλή, του Dmitry Shostakovich, ερμήνευσαν στη συνέχεια. Το έργο γράφτηκε μέσα σε τρεις ημέρες (12-14 Ιουλίου 1960) σε μια τραγική, προσωπική στιγμή για τον Συνθέτη, όταν βρισκόταν στην Ανατολική Γερμανία για να συνθέσει τη μουσική της ταινίας του Ρώσου σκηνοθέτη Lev Arnshtam (1905-1979) και του Γερμανού Heinz Thiel (1920-2003), Five Days, Five Nights, ταινία που περιέγραφε την καταστροφή της Δρέσδης το 1945, μιας πανέμορφης μπαρόκ πόλης, αποκαλούμενης και «Φλωρεντία του Έλβα». Στη Ρωσία, το έργο είναι γνωστό ως Dresden Quartet. Ο δε διάσημος Ρώσος Αρχιμουσικός και βιολονίστας Rudolf Barshal (1924-2010) μετέγραψε το Κουαρτέτο εγχόρδων για Ορχήστρα με τον τίτλο, Chamber Symphony in C minor, Op.110a. Στο αρκετά πυκνό αυτό Κουαρτέτο του Shostakovich, ενυπάρχουν στα πέντε μέρη του «δάνεια» από άλλα μεγάλα έργα του Συνθέτη. Η πρεμιέρα του δόθηκε στις 20 Οκτωβρίου 1960 στο Λένινγκραντ, στην Αίθουσα Συναυλιών Glinka, από το Κουαρτέτο Beethoven που ιδρύθηκε το 1922 από τους αποφοίτους του Ωδείου της Μόσχας. Σαφή υποδήλωση του έντονου τραγικού στοιχείου της συγκεκριμένης σύνθεσης αποτελεί η αφιέρωση του Shostakovich: Στη μνήμη των θυμάτων του Φασισμού και του Πολέμου. Εκπληκτική η ερμηνευτική δεξιότητα και εσώτερη δύναμη των Πορτογάλων καλλιτεχνών στο αριστούργημα αυτό του 20ού αιώνα! Με τους ήχους των εγχόρδων τους έστειλαν στους ακροατές τους το συγκλονιστικό μήνυμα της βουτηγμένης στον παραλογισμό βιαιότητας, που στερεί από εκείνους που την ασκούν την ιδιότητα του «άνω θρώσκω».
Οι τέσσερις Σολίστ απέδωσαν με θαυμαστή ακρίβεια, μελωδικότητα και νεανική ορμή το έργο Cenas nas Montanhas του συμπατριώτη τους συνθέτη José Vianna da Motta (1868-1948), πλούσιο σε παραδοσιακούς ήχους και χρώματα της Πορτογαλίας. Ο Motta, διακεκριμένος Πορτογάλος συνθέτης, δάσκαλος και εκπληκτικός πιανίστας, έχει ερμηνεύσει και τις 33 Σονάτες του Beethoven. Υπήρξε ένας από τους τελευταίους μαθητές του Franz Liszt και του Hans von Bulow. Είχε αφοσιωθεί στη μουσική των Bach και Beethoven, αλλά ασχολήθηκε και με λιγότερο γνωστούς συνθέτες, όπως ο C.V. Alkan, του οποίου έργα μετέγραψε με ξεχωριστή επιτυχία.
Οι νέοι Σολίστ ολοκλήρωσαν το πρόγραμμά τους με την εκπληκτική ερμηνεία ενός εξαιρετικά απαιτητικού έργου του Maurice Ravel, του μοναδικού του Κουαρτέτου Εγχόρδων σε φα μείζονα, το οποίο συμπλήρωσε τον Απρίλη του 1903 στην ηλικία των είκοσι οκτώ ετών και το αφιέρωσε στον δάσκαλο και φίλο του, Gabriel Fauré. Ο Ravel, ερωτευμένος με τη μουσική του Claude Debussy, επηρεάστηκε από το επίσης μοναδικόΚουαρτέτο Εγχόρδων που ο Γάλλος συνθέτης είχε δημοσιεύσει δέκα χρόνια νωρίτερα, το 1893, και θεωρείται ότι είναι επηρεασμένο από το μουσικό ύφος του César Franck, δημιουργώντας έτσι έναν νοητό μουσικό μίτο που ενώνει προσωπικότητες και μεγάλης έμπνευσης συνθέσεις. Το έργο του Ravel είχε υποβληθεί στο Conservatoire του Παρισιού, καθώς και για το Βραβείο της Ρώμης (Prix de Rome). Και οι δύο Οργανισμοί το απέρριψαν μετά την πρεμιέρα του στο Παρίσι, στις 5 Μαρτίου 1904, από το Heyman Quartet και ήταν ο Debussy που έγραψε στον Ravel: «Στο όνομα του Θεού της μουσικής και το δικό μου, μην αλλάξετε ούτε μια νότα από τη σύνθεσή σας». Και πόσο διορατικός απεδείχθη. Το Κουαρτέτο αυτό είναι ένα από τα πιο δημοφιλή έργα Μουσικής Δωματίου και από τα περισσότερο παιγμένα. Οι Πορτογάλοι μουσικοί ανέδειξαν την παραδοσιακή του πινελιά, τις πλούσιες ηχητικές αποχρώσεις του, τις ομοιότητες και αντιθέσεις του έργου με εκείνο του Debussy, αλλά και το λεπτό, γαλλικό ιμπρεσιονιστικό στοιχείο, διάχυτο στο έργο των δύο μεγάλων δημιουργών. http://diastixo.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου