Χριστίνα Φραγκεσκάκη: «Εξομολογήσεις ενός σελιδοδείκτη»

 

Ανθούλα Δανιήλ 

Να που και τα άψυχα έχουν φωνή, για τον ιδιοκτήτη τους μάλιστα πολύ δυνατή, για τους άλλους όχι και τόσο, ωστόσο, πάντα κάτι που μας συγκινεί έχουν να μας πουν. Συχνά μας μιλούν. Μα ποιος μιλάει; Ο άγνωστος Χι; Όχι, δεν είμαι σε μάθημα Μαθηματικών, αλλά αλήθεια σας λέω, δεν ξέρω ποιος μιλάει. Πάντως όλα έχουν να κάνουν με βιβλία. Για την ώρα εγώ δεν έχω παρουσία στην όλη σύλληψη, ωστόσο, σε λίγο θα σκάσω μύτη, κάποιος με μεταφέρει στριμωγμένο σε ένα τσουβάλι μαζί με άλλα ομοειδή, όμως τι; Ακούω ομιλίες, ποιος μιλάει έξω από μένα, ποια είναι η Φιλομένα, ποιος ο κύριος Καπελάκι Ρεπούμπλικα και ο άλλος ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ; Τέλος πάντων, κάποια στιγμή θα φανώ κι εγώ.

Από ό,τι ακούω, θα μας αραδιάσουν πάνω σ’ έναν πάγκο… Μα τι είμαστε, τέλος πάντων; Είμαστε τα πρόσωπα μιας ιστορίας, πρόσωπα που λέει ο λόγος, γιατί πρόσωπα δεν είμαστε, αφού υπάρχουμε μόνο επί χάρτου, το είπαμε από την αρχή, όμως και τα άψυχα έχουν φωνή και μιλούν… Εν πάση περιπτώσει, δεν ήξερα ποιος είμαι μέχρι που ο κύριος Καπελάκι Ρεπούμπλικα με πήρε στα χέρια του, με πασπάτεψε και είπε: «Σελιδοδείκτης». Είμαι σελιδοδείκτης. Κι επειδή ο Κύριος τα ήξερε όλα, έμαθα κι εγώ όλο μου το σόι και όλων των ειδών τα χαρτιά από τα οποία γεννήθηκαν οι πρόγονοί μου. Και, ναι, είμαι μέσα σε ένα βιβλίο.

Η κοπέλα που διαβάζει το βιβλίο τα έχει μελετήσει καλά, τα έχει στοιβάξει, τα έχει πακετάρει, τα έχει τσουβαλιάσει για να τα στείλει, να εκτεθούν σε κάποιον πάγκο. Ανάμεσα σε παράξενα ονόματα άκουσα και για κάποιον Φιλέα Φογκ… προσπαθώ να θυμηθώ ποιος είναι αυτός· τελικά μου έρχεται στον νου. Είναι εκείνος ο φλεγματικός Εγγλέζος που έκανε τον γύρο του κόσμου σε 80 ημέρες και κέρδισε και μία κατά την επιστροφή του…

Η Αφροδίτη έχει ήδη βάλει τα βιβλία και τους σελιδοδείκτες σε μια αποθήκη ή σε ένα βιβλιοπωλείο και κοιτάζουμε τα ράφια και τις ποικιλίες τους, τους χοντρούς τόμους, τα χοντρά εξώφυλλα, τα λεπτά χαρτιά… «η ζωή είναι ωραία και ο κόσμος ζωγραφιστός»!

Και από σελίδα σε σελίδα μαθαίνω όλα όσα πρέπει να ξέρει ο αναγνώστης, για το τι και το πώς του βιβλίου, για τη διαφήμιση και το μάρκετινγκ, για την Αφροδίτη του Μποτιτσέλι στο Μουσείο Ουφίτσι στη Φλωρεντία. Αλλά και για την άλλη Αφροδίτη, την αναγνώστρια τη φανατική, που θα ταξιδέψει εκεί. Σ’ αυτής της Αφροδίτης τα χέρια έπεσε ο καημένος ο σελιδοδείκτης κι ένιωσε έρωτα τρελό. Αυτής που διαβάζει για τον Φιλέα Φογκ, αλλά επειδή ήρθε στο σπίτι ο Άκης ο μορφονιός έβαλε τον σελιδοδείκτη σε μια σελίδα, άφησε το βιβλίο στην άκρη κι άρχισε να ερωτοτροπεί με τον Άκη που έφερε κι ένα μιλφέιγ… Ωραίες οι ξένες λέξεις –το αμπαλάζ, ο φλεγματικός Φιλέας Φογκ, το μιλφέιγ– μα ο καημένος ο σελιδοδείκτης δεν τις ξέρει, γι’ αυτό έχει ανάγκη από ένα λεξικό…

Και ο αναγνώστης του βιβλίου, ο μαθητής ας πούμε, μαθαίνει τι βιβλία πρέπει να διαβάζει, ποια είναι η χρήση του καθενός και πώς ένα παιδί μαθαίνει να ερευνά στα λεξικά. Ο μεγάλος ποιητής, Κυριάκος Χαραλαμπίδης, είπε πως το καλύτερο μυθιστόρημα είναι το λεξικό της ελληνικής γλώσσας. Δεν το είχα ποτέ σκεφτεί αυτό. Ναι, δίκιο έχει… τι περιπέτειες, τόσα χρόνια και τι αλλαγές! Όλες τις άγνωστες λέξεις, λοιπόν, στο λεξικό τις βρίσκεις. Και ο σελιδοδείκτης μας διαβάζει το βιβλίο μαζί με την Αφροδίτη του και μαθαίνει το ταξίδι του Φιλέα Φογκ και μάλιστα έχει αγωνία να δει το τέλος.

Ξέρει καλά τον τρόπο να κάνει τους αναγνώστες, μεγάλους και μικρούς, να αγαπήσουν τα βιβλία.

Η Χριστίνα Φραγκεσκάκη έχει μεγάλη σχέση με τα βιβλία και λόγω σπουδών και λόγω επαγγέλματος και λόγω συναναστροφής με παιδιά στα σχολεία. Επομένως, ξέρει καλά τον τρόπο να κάνει τους αναγνώστες, μεγάλους και μικρούς, να αγαπήσουν τα βιβλία. Έβαλε, λοιπόν, έναν απλό σελιδοδείκτη κι ας φαίνεται το πιο αμελητέο είδος στα σχολικά, στα χαρτικά, να παίζει ρόλο αφηγητή, πρωταγωνιστή, μέσα στο βιβλίο που μιλάει για βιβλία.

Το ωραίο είναι ότι όχι μόνο τα παιδιά, αλλά οι μαμάδες και οι μπαμπάδες που θα μπουν στο μαγικό βιβλιοπωλείο, στον ωραίο κόσμο και ζωγραφιστό, θα καταλάβουν πως και η αγάπη για το βιβλίο ξεκινάει από το ίδιο το βιβλίο με τον δραστικό, συναισθηματικό, έξυπνο, παραπονιάρη αλλά και παρατηρητικό και ομιλητικό και ερωτευμένο με την Αφροδίτη σελιδοδείκτη. Θα μάθουν τι θα πει να κεντρίζεις το ενδιαφέρον του αναγνώστη, όχι μόνο για να μη βαρεθεί το βιβλίο, αλλά να μη θέλει να το αφήσει από τα χέρια του… Δεν είναι τυχαία η επιλογή του είδους που πήρε για παράδειγμα, Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες ή Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ. Ο ήρωάς της, ο Φιλέας Φογκ, συγκεκριμένα, κέρδισε το στοίχημα και έφτασε στον προορισμό του μια μέρα νωρίτερα, αφού γνώρισε όλη τη διαδρομή, τους μεγάλους σταθμούς του ταξιδιού του, αφού μας δίδαξε γεωγραφία, το πώς χρησιμοποιούμε την υδρόγειο σφαίρα για να ταξιδέψουμε σε όλον τον κόσμο και άλλα πολλά… Νομίζουμε πως τώρα κάθε παιδί μπορεί να γίνει ένας Φιλέας Φογκ και όχι σε 80 μέρες, αλλά σε πολύ λιγότερες, όσο για να διαβάσει το ωραίο βιβλίο.

Η γη γυρίζει με έναν μαγικό τρόπο κι επειδή κάνει κύκλο ανάλογα με την πορεία προς τα πάνω ή προς τα κάτω, μπροστά ή πίσω κερδίζεις, πάντα κερδίζεις ταξιδεύοντας με τα βιβλία και σίγουρα κάθε παιδί έχει μέσα του έναν Φιλέα Φογκ.

Το βιβλίο δεν αποτελείται μόνο από τα λόγια της Χριστίνας Φραγκεσκάκη, αλλά και από τις εικόνες της Μάριας Μπαχά, που βρίσκουν την αναλογία τους στα λόγια. Και ο σελιδοδείκτης είναι ευτυχισμένος στον χρωματισμένο κόσμο του. Του αρέσουν άλλωστε και του ίδιου τα ταξίδια επί χάρτου…

 

Εξομολογήσεις ενός σελιδοδείκτη
Χριστίνα Φραγκεσκάκη
εικόνες: Μάρια Μπαχά
Κέδρος
80 σελ.
ISBN 978-960-04-5440-6
Τιμή 14,00€

Η Ανθούλα Δανιήλ είναι δρ Φιλολογίας, συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας, μέλος της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών και μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.

https://diastixo.gr/kritikes/ellinikipezografia/24908-exomologiseis-enos-selidodikti

https://diastixo.gr/