Σάββατο 1 Ιουλίου 2023

Kevin Chen: συνέντευξη στην Αγγελική Δημοπούλου

 
 Αγγελική Δημοπούλου

Ο Κέβιν Τσεν είναι Ταϊβανέζος συγγραφέας και ηθοποιός. Ζει στη Γερμανία, όπου εργάζεται ως αρθρογράφος για το περιοδικό Performing Arts Reviews. Έχει γράψει μυθιστορήματα, δοκίμια και συλλογές διηγημάτων. Το μυθιστόρημά του Πόλη φάντασμα τιμήθηκε το 2020 με τα δύο σημαντικότερα βραβεία στην Ταϊβάν, το Taiwan Literature Award και το Golden Tripod Award, και έχει μεταφραστεί σε 10 γλώσσες – στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Βακχικόν, σε μετάφραση της Γιούλης Σταματίου. Με αυτή την αφορμή μάς παραχωρεί την παρακάτω συνέντευξη μιλώντας για το βιβλίο του, τη λογοτεχνία και τη ζωή.

Η Πόλη φάντασμα είναι το πρώτο σας βιβλίο που μεταφράζεται στα ελληνικά. Πώς νιώθετε που έχετε την ευκαιρία να «πείτε» αυτή την ιστορία στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό;

Είμαι εκστασιασμένος με αυτή την ευκαιρία. Έχω βρεθεί στην Ελλάδα πολλές φορές ως τουρίστας και αγαπώ τον πολιτισμό και τους ανθρώπους της. Τον περασμένο Μάιο βρέθηκα στο νησί της Νάξου, όπου βρήκα ένα υπέροχο βιβλιοπωλείο. Παρόλο που δεν καταλάβαινα λέξη, περνούσα πολύ καλά στο βιβλιοπωλείο ξεφυλλίζοντας τα βιβλία στα ράφια. Είπα στον εαυτό μου: Δε θα ήταν ωραίο αν μπορούσα να βρω το βιβλίο μου σε αυτό το χαριτωμένο νησιώτικο βιβλιοπωλείο; Θα ήταν σαν όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Τώρα γίνεται πραγματικότητα: Το μυθιστόρημά μου κυκλοφορεί στην Ελλάδα! Λατρεύω το σχέδιο του εξωφύλλου και ανυπομονώ να κρατήσω την ελληνική έκδοση στα χέρια μου. Αυτή η ιστορία είναι ουσιαστικά για την επιστροφή στο σπίτι. Είμαι πολύ αισιόδοξος ότι το μυθιστόρημά μου θα βρει στοιχεία σύνδεσης με τους Έλληνες αναγνώστες, διότι όλοι έχουμε την ανάγκη να ξεφύγουμε. Και τελικά πρέπει να επιστρέψουμε στο ίδιο μέρος από το οποίο ξεφύγαμε.

Γιονγκτζίνγκ. Εκεί αρχίζει και επιστρέφει η ιστορία σας. Μπορείτε να μας πείτε λίγα λόγια για την πόλη-φάντασμα, το σκηνικό στο οποίο διαδραματίζεται το μυθιστόρημά σας;

Η Γιονγκτζίνγκ είναι μία πραγματική πόλη. Είναι η πατρίδα μου. Yongjing. Yong σημαίνει για πάντα και Jing σημαίνει ησυχία ή ειρήνη. Όπως υποδηλώνει το όνομα, είναι μια μικρή ήσυχη πόλη, για την οποία οι περισσότεροι Ταϊβανέζοι δεν έχουν ακούσει ποτέ. Όσο συνηθισμένη κι αν φαίνεται, έχω δει πολλές απίστευτες ιστορίες από τότε που ήμουν παιδί. Μια από τις πλουσιότερες οικογένειες της Ταϊβάν καταγόταν από αυτή την πόλη. Έγιναν πλούσιοι στην Κίνα και επέστρεψαν για να χτίσουν τεράστιες επαύλεις και να επιδείξουν τον πλούτο τους. Υπάρχουν πολλοί ναοί και πολλές ιστορίες φαντασμάτων. Οι άνθρωποι παλεύουν με τη φτώχεια. Ο δήμαρχος οδηγήθηκε στη φυλακή λόγω διαφθοράς λίγες μέρες αφότου ανέλαβε. Κάτω από την ήσυχη επιφάνεια, υπάρχουν πολλές παράλογες ιστορίες σε αυτή την πόλη. Για πάντα ήσυχη; Μάλλον όχι.

Ο κύριος χαρακτήρας είναι ένας άντρας, που αναγκάζεται να εγκαταλείψει την οικογένεια και τη χώρα του λόγω της ομοφυλοφιλίας του και αργότερα, αφού αποφυλακίζεται για τον φόνο του εραστή του, επιστρέφει από τη Γερμανία στη γενέτειρά του σε ένα είδος αναζήτησης. Τι σας ενέπνευσε αυτή την ιστορία;

Όλοι έχουμε την ανάγκη να ξεφύγουμε. Και τελικά πρέπει να επιστρέψουμε στο ίδιο μέρος από το οποίο ξεφύγαμε.

Μεγάλωσα σε αυτή τη μικρή πόλη με επτά αδερφές και έναν αδερφό. Για να αποκτήσουν ένα αγόρι, που θα συνέχιζε την οικογενειακή κληρονομιά και το όνομα, οι γονείς μου προσπάθησαν επτά φορές χωρίς επιτυχία. Τελικά απέκτησαν τον αδελφό μου έπειτα από επτά ανεπιθύμητες κόρες. Κι εγώ ήρθα τελευταίος. Όμως, λόγω της ομοφυλοφιλίας μου, έγινα η όγδοη ανεπιθύμητη κόρη. Ως ομοφυλόφιλος άντρας που μεγάλωσε μέσα σε ασφυκτικό πατριαρχικό περιβάλλον, αποφάσισα να πω την ιστορία μου με τη μορφή μυθιστορήματος. Τα τραύματα, αφού γραφτούν και διαβαστούν, δεν μπορούν να αγνοηθούν. Πηγή έμπνευσής μου είναι οι δικές μου εμπειρίες και η οικογένειά μου.

Χωρίς να προδώσουμε τα μυστικά του βιβλίου στους αναγνώστες, ποια θα λέγατε ότι είναι η πεμπτουσία της ιστορίας σας;

Η πεμπτουσία της ιστορίας θα μπορούσε να είναι η αιώνια λαχτάρα της φυγής. «Πλέουμε» μακριά από το σπίτι, ελπίζοντας να βρούμε μια καλύτερη ακτή στην οποία θα μας αποδέχονται και θα μας αγαπούν όπως είμαστε. Αλλά ανεξάρτητα από το πόσο μακριά τρέχουμε, το παρελθόν παραμονεύει πάντα σαν φάντασμα. Θα μπορούσαμε πραγματικά να ξεφύγουμε από το παρελθόν μας; Θα φτάναμε ποτέ στη συμφιλίωση με αυτό; Δεν έχω ξεκάθαρη απάντηση.

Είστε από την Ταϊβάν και ζείτε στη Γερμανία. Ήταν αυτό το μυθιστόρημα ένας τρόπος να μιλήσετε για τις δύο χώρες σας; Μια γέφυρα μέσω συγκλίσεων και αντιθέσεων ίσως;

Ναι, δεν μπορούσα να βρω καλύτερο τρόπο για να χτίσω μια γέφυρα μεταξύ Γερμανίας και Ταϊβάν. Η μυθοπλασία είναι η γλώσσα που χρησιμοποιώ για να μιλήσω στην Ταϊβάν, καθώς και στη Γερμανία. Παρά τις διαφορές μεταξύ αυτών των δύο χωρών, πιστεύω ότι η λογοτεχνία είναι το ασφαλές κοινό έδαφος. Η αφήγηση ιστοριών είναι ένα θαυμάσιο εργαλείο, που συνδέει ανθρώπους με διαφορετικό υπόβαθρο και πολιτισμό. Και οι δύο χώρες έπρεπε να μετατραπούν από κράτη πολιτικής τρομοκρατίας σε σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες. Αντιμετωπίζοντας τα τραύματα από το παρελθόν, θα μπορούσαμε επιτέλους να συγκεντρώσουμε δυνάμεις για να προχωρήσουμε.

Το βιβλίο σας έχει βραβευτεί με δύο πολύ σημαντικά βραβεία στην Ταϊβάν και έτυχε θερμής υποδοχής από το αναγνωστικό κοινό. Πώς νιώθετε για την αναγνώρισή του και, από την άλλη, τι σημαίνει για εσάς ένα βραβείο;

Σίγουρα συγκλονίστηκα με τις βραβεύσεις και τα θερμά σχόλια. Ακόμα είμαι συγκλονισμένος. Όταν εκδόθηκε αυτό το μυθιστόρημα, τον Δεκέμβριο του 2019, σκεφτόμουν ότι θα πουλούσε πιθανώς 300 αντίτυπα και 200 από αυτά θα είχαν αγοραστεί από τις αδελφές μου για υποστήριξη. Ωστόσο, το βιβλίο πούλησε πολλά αντίτυπα, βραβεύτηκε και θα μεταφραστεί σε τουλάχιστον 11 γλώσσες. Όλα ξεπέρασαν τις αρχικές μου προσδοκίες. Είμαι ευγνώμων και χαρούμενος, σημαίνει πολλά για μένα. Το γράψιμο είναι μοναξιά. Είναι μια μάχη ανάμεσα σε μένα και τον εαυτό μου. Τώρα μπορώ να συνομιλήσω με αναγνώστες από διαφορετικές χώρες, τι άλλο θα μπορούσα να ζητήσω; Είναι καθαρή ευτυχία!

 

Τα τραύματα, αφού γραφτούν και διαβαστούν, δεν μπορούν να αγνοηθούν.

Πότε ξεκίνησε για εσάς το ταξίδι των λέξεων; Και ποια θα λέγατε ότι ήταν η καθοριστική στιγμή που αναγνωρίσατε ότι η συγγραφή ήταν αυτό που επρόκειτο να κάνετε;

Τα βιβλία ήταν θησαυροί όταν ήμουν παιδί. Η οικογένειά μου πάλευε με τη φτώχεια και δεν είχαμε την οικονομική δυνατότητα για ωραία πράγματα. Τα βιβλία ήταν φτηνά και πρόσφεραν ένα μεγάλο σύμπαν γεμάτο φαντασία. Διάβαζα οτιδήποτε διάβαζαν οι αδελφές μου. Ρομαντικά μυθιστορήματα, επιστημονική φαντασία, βιβλία τρόμου, ποίηση, τα λάτρευα όλα. Γρήγορα συνειδητοποίησα ότι πάντα φανταζόμουν: Αν ήμουν ο συγγραφέας, πώς θα συνέχιζα τις ιστορίες; Πώς θα είχα τελειώσει τις ιστορίες; Σε ηλικία 10 ετών έγραψα το πρώτο μου μικρό μυθιστόρημα. Θυμάμαι ότι ένιωσα πολύ ικανοποιημένος μετά το τέλος αυτής της ιστορίας. Οι λέξεις έγιναν μαγεία όταν τις χρησιμοποίησα για να δημιουργήσω ιστορίες. Από τότε εθίστηκα στην αφήγηση ιστοριών.

Πέρα από τη συγγραφή, τι ρόλο παίζει η λογοτεχνία στη ζωή σας; Αν έπρεπε να μας συστηθείτε ως αναγνώστης; Αγαπημένα είδη, βιβλία, συγγραφείς;

Η λογοτεχνία έχει ανεξίτηλη επίδραση στη ζωή μου. Είναι το επάγγελμά μου και η αφοσίωσή μου. Πάντα θυμόμαστε να λαμβάνουμε καθημερινή δόση βιταμινών, αλλά πολλοί από εμάς ξεχνάμε να λαμβάνουμε δόση ανάγνωσης και γνώσης, κάτι που είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία και το μυαλό μας. Διαβάζω και γράφω κάθε μέρα. Η ζωή μου θα ήταν άγονη, αν δεν κατάφερνα ν’ αγκαλιάσω τη λογοτεχνία. Ως αναγνώστης, λατρεύω την καλή αφήγηση που μπορεί να μου εξάψει την περιέργεια. Η στιγμή που πρέπει να σταματήσω τα πάντα στον κόσμο για να τελειώσω το μυθιστόρημα που διαβάζω είναι η καλύτερη στιγμή στη ζωή. Δεν έχω πραγματικά αγαπημένα είδη, αλλά τείνω να διαβάζω βιβλία που προάγουν τη διαφορετικότητα. Λατρεύω τους συγγραφείς που έσπασαν τα όρια των φύλων, για παράδειγμα τη Μάργκαρετ Άτγουντ, την Άλις Μονρό και την Αρουντάτι Ρόι. Και τα queer είδωλά μου: Τενεσί Ουίλιαμς, Όσκαρ Ουάιλντ, Ουόλτ Ουίτμαν και Βιρτζίνια Γουλφ. Αυτές οι λογοτεχνικές δυνάμεις με καθοδήγησαν σε σκοτεινά τούνελ. Είναι το φως μου.

 

Πόλη φάντασμα
Κέβιν Τσεν
μετάφραση: Γιούλη Σταματίου
Εκδόσεις Βακχικόν
σ. 440
ISBN: 978-618-5733-45-2
Τιμή: 16,96€

https://diastixo.gr/sinentefxeis/xenoi/20558-kevin-chen


https://diastixo.gr



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου