Αύγουστος 2010. Νίσυρος. Λουτρά. Είμαι μόνη. Η Όλια και ο Γιώργος, οι Αθηναίοι φίλοι μου, θα έρθουν σε μια βδομάδα. Θέλω να τους υποδεχτώ με την Ιζαντόρα Ντακ, την ιστορία που ξεκίνησα να γράφω πριν λίγο καιρό.
Συνήθως ολοκληρώνω μια περιπέτεια και μετά αναζητώ τίτλο. Τώρα ο τίτλος με οδηγεί.
Ξέρω πως η ηρωίδα μου είναι χορεύτρια, είναι πάπια και δεν το γνωρίζει, ζει ανάμεσα σε κύκνους που κι αυτοί αγνοούν τη φύση της και έχει κάποιες συγγένειες με την Ιζαντόρα Ντάνκαν.
Ξέρω πως η ηρωίδα μου είναι χορεύτρια, είναι πάπια και δεν το γνωρίζει, ζει ανάμεσα σε κύκνους που κι αυτοί αγνοούν τη φύση της και έχει κάποιες συγγένειες με την Ιζαντόρα Ντάνκαν.
Στη λίμνη των κύκνων ο μόνος αποδεκτός χορός είναι το μπαλέτο. Ένας χορευτής θα πρέπει να έχει μακρύ λεπτό λαιμό, μακριά πόδια, να είναι ψηλός με μεγάλες φτερούγες, να είναι δηλαδή ένας τέλειος κύκνος.
Τι γίνεται όμως με την κοντούλα Ιζαντόρα με τις μεγάλες πατούσες, τα μικρά φτερά και τον κοντό λαιμό που θέλει να γίνει χορεύτρια; Στο μάθημα του μπαλέτου δεν τα πάει καλά. Όλοι την κοροϊδεύουν, θυμώνουν και γελάνε μαζί της.
Στο παλιό, όμορφο κτίριο των λουτρών μένουν μόνο ηλικιωμένοι. Με βλέπουν καθημερινά να κάθομαι στο πάνω σαλόνι και να γράφω. «Πήγαινε καμιά βόλτα, κορίτσι μου, να γνωρίσεις κανέναν άνθρωπο! Τι κάνεις εδώ μόνη;» μου λένε.
Εγώ χαμογελώ γιατί δεν είμαι μόνη. Με συντροφεύουν η Ιζαντόρα, ο κύριος Κουντεπιέ, η κυρία Παπώφ και δεκάδες άλλα πουλιά.
Δεν ξέρω πού θα οδηγηθώ, πώς θα προχωρήσει η περιπέτεια της Ντακ, αν θα προχωρήσει. Προς το παρόν οι ήρωες με οδηγούν, ξετυλίγουν την ιστορία τους κι εγώ την καταγράφω. Οι λέξεις τους, οι σιωπές τους, τα βλέμματα, κάποιες απρόβλεπτες κινήσεις τους με κινητοποιούν. Ο καθένας τους με αφορά προσωπικά, κάτι φωτίζει από μένα. Τους παρακολουθώ διακριτικά, χωρίς πίεση και βιασύνη. Μερικές φορές τους χάνω, απομακρύνομαι και μετά είναι δύσκολο να ξανασυνδεθώ.
Η Ιζαντόρα Ντάνκαν πάντα με γοήτευε και με συγκινούσε. Η προσωπικότητα της, η τόλμη, η ανησυχία, η ανάγκη της για ελευθερία.
Για μένα ανήκει σ’ αυτούς που καίγονται μέσα στην ορμητική φλόγα της ίδιας τους της ψυχής. Εκρήγνυνται σαν πυροτέχνημα που το φως του, όμως, δεν χάνεται. Γίνεται αστεράκι που φωτίζει και ομορφαίνει τον κόσμο, τον κάνει πλούσιο και υποφερτό. Δίνει έμπνευση, παρηγοριά και δύναμη σε τραυματισμένες υπάρξεις, χαμόγελα σε παγωμένα πρόσωπα που νιώθουν αδυναμία να ζήσουν χωρίς ποίηση.
Δεν θέλω όμως να γράψω μια ιστορία για την ζωή της Ντάνκαν.
Η Ντακ και η Ντάνκαν συναντιούνται στο πάθος τους για τον χορό, στη λαχτάρα τους να επικοινωνήσουν πιο βαθιά και ουσιαστικά με τον κόσμο, να πουν πράγματα που δεν μπορούν οι λέξεις να αποδώσουν. Η ψυχή τους φλέγεται, το μπαλέτο με τις αυστηρές του φόρμες είναι περιοριστικό και δεν μπορεί να εκφράσει αληθινά συναισθήματα. Είναι αναγκασμένες να σπάσουν τους κανόνες και να δημιουργήσουν μια καινούρια γλώσσα, πιο φυσική, που ενώνει το σώμα με την ψυχή. Ο δικός τους χορός είναι απαλλαγμένος από οτιδήποτε τον περιορίζει. Χορεύουν ξυπόλυτες, χωρίς τουτού, κορσέδες και διαδήματα. Μαθαίνουν παρατηρώντας την κίνηση των κυμάτων της θάλασσας, των δέντρων που λικνίζονται με το φύσημα του αέρα. Αναγνωρίζουν πως τα πάντα χορεύουν στη φύση κι ας μοιάζουν ακίνητα.
Ιζαντόρα Ντακ Στέλλα Μιχαηλίδου Εικονογράφηση: Απόστολος Βέττας Καλειδοσκόπιο 40 σελ. ISBN 978-960-471-118-5 Τιμή: €14,90 |
Εδώ και χρόνια διδάσκω κινησιολογία θεάτρου στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ. Πολλές φορές τα σώματα των φοιτητών είναι μαγκωμένα, κλειστά και λυπημένα. Χρειάζονται ενθάρρυνση για να ανακαλύψουν το κρυμμένο τους δυναμικό, να απαλλαγούν από φοβίες και προκαταλήψεις περί σωστού και λάθους, όμορφου και άσχημου. Να ανακαλύψουν τον δικό τους χορό. Μου αρέσει να τους λέω κάτι που έλεγε η Μάρθα Γκράχαμ.
Πιθανώς να το έχω αλλάξει λίγο, γιατί πέρασε πολύς καιρός από τότε που το διάβασα: «Ο καθένας από μας έχει μέσα του κάτι μοναδικό, κάτι που δεν έχει κανένα άλλο πλάσμα στον κόσμο. Αν αυτό το κάτι δεν εκφραστεί, θα χαθεί για πάντα, θα πεθάνει μαζί μας, κι έτσι ο κόσμος θα το στερηθεί και θα γίνει φτωχότερος. Η δουλειά μας δεν είναι να συγκρινόμαστε με τους άλλους, αν είμαστε καλύτεροι ή χειρότεροι, αν αυτό που κάνουμε είναι σωστό ή λάθος, αλλά να διατηρούμε το κανάλι της έκφρασης ανοιχτό. Να κάνουμε τα πάντα για να μην κλείσει, να μη χαθεί, να μη στερέψει».
Πιθανώς να το έχω αλλάξει λίγο, γιατί πέρασε πολύς καιρός από τότε που το διάβασα: «Ο καθένας από μας έχει μέσα του κάτι μοναδικό, κάτι που δεν έχει κανένα άλλο πλάσμα στον κόσμο. Αν αυτό το κάτι δεν εκφραστεί, θα χαθεί για πάντα, θα πεθάνει μαζί μας, κι έτσι ο κόσμος θα το στερηθεί και θα γίνει φτωχότερος. Η δουλειά μας δεν είναι να συγκρινόμαστε με τους άλλους, αν είμαστε καλύτεροι ή χειρότεροι, αν αυτό που κάνουμε είναι σωστό ή λάθος, αλλά να διατηρούμε το κανάλι της έκφρασης ανοιχτό. Να κάνουμε τα πάντα για να μην κλείσει, να μη χαθεί, να μη στερέψει».
Η ιστορία της Ντακ είναι μια περιπέτεια αυτογνωσίας και αυτοαποδοχής. Ο χορός είναι αυτός που την κινητοποιεί, τη στηρίζει και τη συντροφεύει. Τη γλιτώνει από την απελπισία, γιατρεύει τις πληγές της, μειώνει τον φόβο και αυξάνει το φως.
Η Όλια και ο Γιώργος έρχονται. Τους διαβάζω την πρώτη πρόχειρη γραφή της ιστορίας. Χαιρόμαστε, γελάμε, συγκινούμαστε. Λέμε πως πρέπει η περιπέτεια της Ντακ να γίνει παράσταση! Κάνουμε σχέδια.
Τι ωραία που είναι να μοιράζεσαι!
Από τότε μέχρι να γίνει βιβλίο αυτή η ιστορία πέρασε πολλά. Μεγάλωσε, πόνεσε, άλλαξε, απορρίφθηκε, αμφισβητήθηκε, αγαπήθηκε κλπ. Μέχρι που συναντήθηκε με τον Απόστολο Βέττα και το Καλειδοσκόπιο. Και τότε ξεκίνησε μια καινούρια περιπέτεια. Ο Απόστολος δεν μπαίνει σε πλαίσια, δεν ανέχεται πιέσεις. Εμπιστεύεσαι και περιμένεις. Αυτό, εκτός από μένα, το γνωρίζουν καλά η Αλέξα Αποστολάκη και η Ελένη Σταμπόγλη των εκδόσεων Καλειδοσκόπιο. Με τον Απόστολο γνωριζόμαστε πολλά χρόνια. Συνεργαστήκαμε πολλές φορές στο θέατρο και βγάλαμε κι ένα βιβλίο μαζί το 1997 στις εκδόσεις Επόμενος Σταθμός, με τίτλο Το όνειρο του Ρο. Τον εκτιμώ και τον θαυμάζω. Τον βλέπω να δουλεύει με πάθος και με ενθουσιασμό μικρού παιδιού, να μελετάει και να πειραματίζεται, να ζωγραφίζει αγόγγυστα ξανά και ξανά το ίδιο πράγμα. Μελετάει την κίνηση των χορευτών, την κίνηση των πουλιών και σχεδιάζει, σχεδιάζει ασταμάτητα μέχρι να αποδώσει με μεγαλύτερη ακρίβεια μια λεπτομέρεια στην κίνηση του φτερού, στη στάση του κεφαλιού ή στο χρώμα. Ένας βάτραχος, που δεν υπάρχει στην ιστορία, εμφανίζεται στα σχέδιά του και κρατάει συντροφιά στην Ιζαντόρα.
Τώρα κρατώ στα χέρια μου το βιβλίο μας. Το μυρίζω και χαμογελάω. Μου αρέσει!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου