Το Αγαπημένο μου Μπουένος Άιρες είναι ένα βιβλίο που ταξίδευε μέσα μου χρόνια. Σίγουρα, όχι συνειδητά. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 είχα φτιάξει και ένα μικρό χειρόγραφο που μετά καταχώνιασα στο υπόγειο του σπιτιού μου στις Βρυξέλλες. Μετά το ξέχασα. Πριν από πέντε περίπου χρόνια, άρχισα να το ξανασκέφτομαι. Όταν, κάποια στιγμή, τακτοποιώντας το χάος που επικρατούσε στο υπόγειο βρήκα το χειρόγραφο, κάθισα και το διάβασα. Δέκα σελίδες ήταν, μια εντελώς διαφορετική ιστορία, με πολλές παραλλαγές. Οι βασικοί ήρωες όμως ήταν οι ίδιοι. Μια κοπέλα, ένας θείος μετανάστης, ένας Αργεντίνος πολιτικός πρόσφυγας. Δεν ήταν τυχαίο που κρατούσα το σκονισμένο χειρόγραφο στα χέρια μου τη συγκεκριμένη στιγμή, και δεν το είχα πετάξει. Ένιωσα ότι είχε βαρεθεί κι αυτό να περιμένει και μου ζητούσε να το βάλω μπροστά. Έτσι, λοιπόν, και έκανα!
Πρόκειται για μια ιστορία δομημένη σε πολλαπλά επίπεδα: πολυπολιτισμικό, ιστορικό, πολιτικό, μεταναστευτικό, ερωτικό. Οι ήρωες κινούνται σε διαφορετικές πόλεις, από την Αθήνα στο Παρίσι και από εκεί στο Μπουένος Άιρες, περνώντας από τη Ρώμη και το Μιλάνο. Απρόβλεπτες συγκυρίες τούς φέρνουν κοντά ή τους απομακρύνουν. Η ιστορική πραγματικότητα, συχνά σκληρή και βίαιη, λειτουργεί περισσότερο σαν φόντο ενός σκηνικού. Αναμφισβήτητα τους επηρεάζει και τους κάνει να αλλάξουν κατεύθυνση, χωρίς αναγκαστικά να το επιθυμούν. Αυτό όμως που με ενδιαφέρει περισσότερο είναι πώς αντεπεξέρχονται στις αντιξοότητες, κατά πόσον προσαρμόζονται ή όχι. Βέβαια, αναφέρομαι σε δύσκολες ιστορικές περιόδους, που έχουμε ζήσει τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Αργεντινή, όπως οι δικτατορίες και οι οικονομικές κρίσεις. Προσωπικά πιστεύω ότι είμαστε υπεύθυνοι για τις επιλογές που κάνουμε στη ζωή μας, εφόσον βέβαια μας δίνεται η δυνατότητα (και η τύχη) να επιλέξουμε.
Έτσι σταδιακά, λοιπόν, η πόλη του Μπουένος Άιρες θα αποτελέσει τον λογοτεχνικό καταλύτη των ιστοριών που αναπτύσσονται στο μυθιστόρημα, ιστοριών που πλέκονται και ξηλώνονται ρυθμικά στον ήχο παλιών σαγηνευτικών τάνγκο. Οι ήρωες προσπαθούν να ξεπεράσουν τις κακοτοπιές της ζωής, ενώ η οικονομική ανέχεια, ο αποκλεισμός των φτωχών, η μετανάστευση και το βίαιο χρέος ψαλιδίζουν τις προοπτικές μιας ολόκληρης κοινωνίας.
 |
| Αγαπημένο μου Μπουένος Άιρες Όλγα Προφίλη Καλειδοσκόπιο 376 σελ. Τιμή € 15,50 |
Η Νίνα, για παράδειγμα, η βασική ηρωίδα του βιβλίου γεννιέται στην Αθήνα από Ελληνίδα μητέρα και Ιταλό πατέρα. Ακολουθεί τους γονείς της στο Παρίσι τα χρόνια της δικτατορίας και αργότερα επιλέγει να πάει με τον χωρισμένο πατέρα της στη Ρώμη να σπουδάσει. Μεγαλώνει έχοντας μια ιδιαίτερη σχέση με τις πατρίδες της και τις γλώσσες τους, ενώ τα τραγούδια αποτελούν τον μόνιμο σύμμαχό της, καθότι οι μελωδίες και τα λόγια τους έρχονται συνειρμικά στο μυαλό της από το πουθενά και τη βοηθούν να βρει λύσεις στα θέματα που την απασχολούν. Το αυθόρμητο φιλί που θα της δώσει ο Λέο, ο Aργεντίνος πολιτικός πρόσφυγας, στη διάρκεια μιας φοιτητικής διαδήλωσης στο Παρίσι θα τη συγκλονίσει σε τέτοιο βαθμό που, αφού τον χάσει εξαιτίας ενός απρόβλεπτου συμβάντος, θα αρχίσει να αναζητά να μάθει τα πάντα για τη χώρα του.
Σε αυτό θα συμβάλει και η σχέση που θα δημιουργήσει με τον Στάθη, τον μετανάστη θείο της, ο οποίος έφυγε από την Ελλάδα το 1948 θέλοντας να αποφύγει τον Εμφύλιο και πιστεύοντας ότι στον Νέο Κόσμο θα έβρισκε ένα καλύτερο μέλλον. Το πλήγμα που η αιματηρή χούντα της Αργεντινής θα του επιφέρει αρκετά χρόνια αργότερα, ειρωνεία της τύχης βέβαια, θα φέρει τη Νίνα πιο κοντά στο Μπουένος Άιρες.
Έτσι σταδιακά, λοιπόν, η πόλη του Μπουένος Άιρες θα αποτελέσει τον λογοτεχνικό καταλύτη των ιστοριών που αναπτύσσονται στο μυθιστόρημα, ιστοριών που πλέκονται και ξηλώνονται ρυθμικά στον ήχο παλιών σαγηνευτικών τάνγκο. Οι ήρωες προσπαθούν να ξεπεράσουν τις κακοτοπιές της ζωής, ενώ η οικονομική ανέχεια, ο αποκλεισμός των φτωχών, η μετανάστευση και το βίαιο χρέος ψαλιδίζουν τις προοπτικές μιας ολόκληρης κοινωνίας.
Ευχή μου είναι να συμβάλει το Αγαπημένο μου Μπουένος Άιρες στην προβολή της συλλογικής μνήμης του λαού της Αργεντινής στον κόσμο, τιμώντας και δίνοντας φωνή στα θύματα της δικτατορίας. Χωρίς αυτό, βέβαια, να σημαίνει ότι το μυθιστόρημα είναι βαρύ και απαισιόδοξο. Το Αγαπημένο μου Μπουένος Άιρες έχει χαρές και λύπες – και, φυσικά, αγάπη. Όπως και η ζωή του κάθε ανθρώπου. Με τα σκαμπανεβάσματά της. Ή, αλλιώς, παραθέτοντας τη μετάφραση των στίχων ενός γνωστού τάνγκο, «η ζωή είναι μια μιλόνγκα και καλύτερα να ξέρεις να τη χορέψεις»!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου