Από παιδί άκουγα τα χρώματα. Όχι μεταφορικά – στην κυριολεξία τα άκουγα, τα χρώματα ήταν ήχοι και οι ήχοι χρώματα. Ζωγράφιζα γιατί δεν ήξερα να γράφω μουσική κι έγραφα στίχους επειδή η ζωγραφική δεν έφτανε για να αποδώσει τη μουσική που έπαιζαν τα χρώματα μέσα στο κεφάλι μου: τουλάχιστον οι στίχοι είχαν ρυθμό χειροπιαστό, ακολουθούσαν νοερά τις φασματικές αυτές μελωδίες. Όταν αργότερα έμαθα τις νότες, ο μετρονόμος που διαρκώς χτυπούσε μέσα στο μυαλό μου, χωρίς να ξέρω ούτε κανείς να μπορεί να μου εξηγήσει τι είναι, βρήκε επιτέλους το νόημά του. Το παζλ είχε συμπληρωθεί.
Το μαύρο και το λευκό είναι περίεργη υπόθεση. Άλλοι τα θεωρούν χρώματα και άλλοι όχι, ή θεωρούν χρώμα το ένα μόνο απ’ τα δυο. Στην πραγματικότητα, είναι ένα και το αυτό: η συνισταμένη όλων των χρωμάτων και συγχρόνως η ανυπαρξία τους, όπως την αντιλαμβάνεται επιφανειακά το ανθρώπινο μάτι. Το μαύρο είναι απλώς το ίδιο το λευκό με την απουσία του φωτός. Αν και αγαπώ πολύ τα χρώματα, κυρίως τις έντονες και ασυνήθιστες αποχρώσεις και τους απροσδόκητους συνδυασμούς τους, η διχοτομία της ταύτισης και της φαινομενικής αντίθεσης μεταξύ μαύρου και λευκού δεν έπαψε ποτέ να με γοητεύει. Ίσως επειδή, αντί για τις θορυβώδεις (α)συμφωνίες που συνθέτει η χρωματική παλέτα της καθημερινότητας, το ασπρόμαυρο μεταφράζεται σε λιτές, διάφωνες καμιά φορά αλλά χαμηλότονες μουσικές φράσεις, που μένουν να αιωρούνται σαν μικρές άλυτες απορίες. Η πολυχρωμία γεννά ενστικτώδεις και συναισθηματικές αντιδράσεις, ενώ το ασπρόμαυρο κεντρίζει τον νου και προκαλεί τη συγκλίνουσα σκέψη.
Η πολυχρωμία γεννά ενστικτώδεις και συναισθηματικές αντιδράσεις, ενώ το ασπρόμαυρο κεντρίζει τον νου και προκαλεί τη συγκλίνουσα σκέψη.
Ο Μαύρος καθρέφτης άρχισε να γράφεται σε μια εποχή που, δίχως τότε ακόμα να το συνειδητοποιώ, έμελλε να οδηγήσει σε ριζικές αναθεωρήσεις και μεταβολές, όχι μονάχα σε προσωπικό, μα και σε γενικότερο επίπεδο. Αντλεί έμπνευση από τη νιτσεϊκή ιδέα της αβύσσου που κοιτάζει κι αυτή μέσα μας όταν την ατενίσουμε επίμονα, καθώς και από την πλατωνική Θεωρία των Ιδεών, του παράλληλου σύμπαντος των «όντως όντων». Ποιο είναι το πραγματικό και ποιο το είδωλό του; Έχουμε όντως τη δύναμη (ή την αρμοδιότητα) να ορίζουμε αντικειμενικές αλήθειες και ακλόνητες βεβαιότητες; Μήπως όλα όσα είμαστε σε θέση να δούμε και να συλλάβουμε, μαζί και η ίδια μας η ύπαρξη, δεν είναι παρά μια συλλογική πλάνη;
Ως υπαρκτό αντικείμενο, ο μαύρος καθρέφτης είναι εργαλείο μαγείας και πρόβλεψης του μέλλοντος. Αδιαφανής και ανησυχητικός, αντί να αντανακλά την εξωτερική πραγματικότητα, φέρνει όποιον τον αντικρίζει αντιμέτωπο με τη δική του, εσώτερη αλήθεια, με το πιο βαθύ, απροσπέλαστο σκοτάδι της ψυχής του. Ο δικός μου «μαύρος καθρέφτης» είναι ένα σύνορο, ένα μυστικό πέρασμα που γεφυρώνει το άσπρο με το μαύρο, το σκοτάδι με το φως, τη ζωή με τον θάνατο, την απώλεια με την αποδοχή της, την αρμονία με το χάος, τη συνεχώς μεταλλασσόμενη φρενίτιδα των καιρών μας με τη γαλήνη της ενδοσκόπησης και της αυτογνωσίας.
 |
| Μαύρος καθρέφτης Μάριον Χωρεάνθη Εκδόσεις των φίλων 48 σελ. ISBN 978-960-28916-4-3 Τιμή € 6,36 |
Τα ποιήματα της συλλογής, όπως και όλοι σχεδόν οι στίχοι μου, είναι στην ουσία τραγούδια. Όσα δεν έχουν «επίσημα» μελοποιηθεί, κουβαλούν τον βουβό τονισμό τους στο μέτρο και την προσωδία, στην (όχι πάντα εμφανή ή προφανή) εναλλαγή κουπλέ και ρεφρέν.
Η ασπρόμαυρη εικονογράφηση του Μαύρου καθρέφτη αποτελεί μέρος της Μεγάλης Αρκάνα από την ομότιτλη τράπουλα Ταρό, την οποία έφτιαξα χρησιμοποιώντας πινακίδα γραφής και τεχνικές ψηφιακού φωτογραφικού κολάζ. Σκοπός μου ήταν να επανεφεύρω τις παραδοσιακές φιγούρες του Ταρό με σύγχρονο και ανατρεπτικό τρόπο, να επανακωδικοποιήσω τους συμβολισμούς τους και να τους επεκτείνω σε μια φιλοσοφική, άλλοτε χιουμοριστική και άλλοτε μακάβρια ή εσκεμμένα διαστρεβλωτική οπτική των καθιερωμένων τους εμβλημάτων και συνδηλώσεων. Οι αντεστραμμένοι προς διάφορες κατευθύνσεις χαρακτήρες της γραμματοσειράς απηχούν την ιδέα της αντίστροφης αντανάκλασης, μιας παραμορφωτικής εικόνας του εαυτού μας, του ειδώλου μας και του κόσμου όπως έχουμε μάθει να τον αντιλαμβανόμαστε, να τον κατανοούμε και να τον ερμηνεύουμε. Η πλήρης σειρά της Μεγάλης Αρκάνα, με περισσότερες πληροφορίες για τη δημιουργία της, υπάρχει εδώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου