Σεμίνα Διγενή: «Αποδελτίωση» (3 τόμοι)

 

Παναγιώτης Κολέλης

 

 

Τι είναι αυτό που συνδέει τις τρεις Αποδελτιώσεις της Σεμίνας Διγενή μεταξύ τους;

Εκ πρώτης όψεως, θα μπορούσε να πει κάποιος ότι το ένα βιβλίο αποτελεί προέκταση του άλλου, αφού έχουν την ίδια δομή, περιλαμβάνοντας μια επιλογή από άρθρα, αφιερώματα και συνεντεύξεις που πραγματοποίησε η Σεμίνα Διγενή κατά τη διάρκεια της πλούσιας δημοσιογραφικής της πορείας. Όμως, αν κοιτάξει κάποιος βαθύτερα, θα δει ότι το βασικό συστατικό που συνδέει τις τρεις Αποδελτιώσεις δεν είναι η δομή, αλλά η θεματολογία, αυτό που γράφει τόσο όμορφα ο Τσιμάρας Τζανάτος σε έναν στίχο του: «Ό,τι κινδυνεύει με ενδιαφέρει. Τα άλλα έχουν ήδη σωθεί. Δεν με χρειάζονται».

Η Σεμίνα Διγενή διερευνά με την πένα της αυτά που κινδυνεύουν. Ψάχνει, αναζητά, επεξεργάζεται τις κοινωνικές συνθήκες, τα αίτια πίσω από καθετί που κινδυνεύει να χαθεί, και μεταφέρει μια ολοκληρωμένη εικόνα για το τι πρέπει να γίνει για να πάψει να κινδυνεύει, για το πώς μπορούμε να προστατεύσουμε ό,τι αξίζει να διασωθεί. Δεν αρκείται στην καταγραφή των γεγονότων, αλλά προχωρά σε μια βαθύτερη ανάλυση των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών παραγόντων που επηρεάζουν την καθημερινότητά μας. Στα κείμενά της ο αναγνώστης θα βρει έναν σύμμαχο, έναν συμπαραστάτη στις δυσκολίες του, στον αγώνα του για επιβίωση. Ενώ ταυτόχρονα θα διαβάσει μια καθαρή φωνή, που θα μιλάει για την ανθεκτικότητά του, το θάρρος του, τη δύναμή του να δημιουργήσει έναν κόσμο που θα καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες του.

Και οι τρεις Αποδελτιώσεις χαρακτηρίζονται από αιχμηρή και διεισδυτική γραφή, η οποία καταφέρνει να μεταφέρει τη μεγάλη εικόνα του κόσμου μας χωρίς επιτήδευση, αλλά με αληθινό ενδιαφέρον για τους ανθρώπους. Εξερευνά τις αντιφάσεις του κόσμου, την πολιτική υποκρισία, την αδικία, την καταπίεση και την εκμετάλλευση. Το πιο σημαντικό, ωστόσο, είναι πως καταφέρνει αυτό που κινδυνεύει να το περνάει στον αναγνώστη σαν προβληματισμό, σαν ένα ερώτημα που χρειάζεται επιτακτικά μια απάντηση: Τι είναι αυτό που κινδυνεύει πραγματικά; Και τι μπορούμε να κάνουμε για να το σώσουμε;

Ενδεικτικό είναι ένα απόσπασμα από το κείμενο «Στη χώρα του τρέξε να σωθείς», που έγραψε τον Ιούλιο του 2023: «Ζούμε την καπιταλιστική μέρα της μαρμότας. Το σενάριό της δεν προβλέπει πρόληψη κοινωνικών καταστροφών λόγω ακραίων φυσικών φαινομένων. Στήνει δουλειές μόνο μετά από το πέρασμα του Αρμαγεδδώνα. Λειτουργεί καλά μόνο σε συνθήκες καμένης γης, μεταφορικά και πραγματικά. Θεωρεί απαράδεκτο το “κόστος” των μέτρων προστασίας της ανθρώπινης ζωής, των ζώων, των περιουσιών και του φυσικού πλούτου. Τίποτε από αυτά δεν αποφέρει κέρδη, άρα; Άρα φταίει ο παλιόκαιρος, γι’ αυτό και έχουμε φυσικές καταστροφές. Πού να φανταστεί ο κρατικός μηχανισμός τέτοια πρωτοφανή ζέστη; Έτσι είναι, όμως; Ο καιρός είναι ακραίος ή το σύστημα του κέρδους;»

Το να μπει ο αναγνώστης στη διαδικασία να αρχίσει να σκέφτεται ότι όντως μπορεί να κάνει κάτι για να βελτιώσει τη ζωή του είναι το πρώτο βήμα, η πρώτη σημαντική νίκη. Κι αυτό η Διγενή το πετυχαίνει μέσα από τις Αποδελτιώσεις της. Αφενός υπενθυμίζει σε όλους μας ότι ο κόσμος και οι κοινωνίες συνεχώς αλλάζουν, ότι οι μάχες και οι αγώνες δεν σταματούν ποτέ, και αφετέρου μας καλεί, όλους εμάς που σήμερα βλέπουμε τη ζωή μας να απειλείται και να φθίνει, να συνειδητοποιήσουμε ότι διαδραματίζουμε τον πιο σημαντικό ρόλο για αυτή την αλλαγή. Ο άνθρωπος δεν είναι απλώς ένας παθητικός δέκτης της μοίρας του, αλλά ένας ενεργητικός παράγοντας που διαμορφώνει τη ζωή του και κατ’ επέκταση την ιστορία. Η Διγενή μάς υπενθυμίζει ότι η μοίρα του καθενός από εμάς είναι άρρηκτα συνδεμένη με τη μοίρα των υπόλοιπων ανθρώπων γύρω μας. Ότι η αδικία δεν πλήττει μόνο έναν, αλλά πολλούς.

Αυτό είναι το σημαντικότερο μήνυμα που μπορεί να δώσει κάποιος συγγραφέας: ότι οι άνθρωποι έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τον κόσμο.

Αυτό είναι το συστατικό στοιχείο που συνδέει και τις τρεις Αποδελτιώσεις της: η βαθιά της αφοσίωση σε ό,τι απειλείται, σε ό,τι παλεύει να επιβιώσει και να ακουστεί. Η προσέγγισή της δεν είναι ποτέ ουδέτερη, αλλά πάντοτε δυναμική και πολιτικοποιημένη, προσπαθώντας να αφυπνίσει συνειδήσεις και να κινητοποιήσει τους αναγνώστες της.

Χαρακτηριστικό είναι ένα μέρος από το κείμενο «Η επέλαση των Ταρτούφων», που έγραψε τον Γενάρη του 2023: «Ο δικός μας Ταρτούφος είναι αυτός έξω από σούπερ μάρκετ, νοσοκομεία, σχολεία κι εργοστάσια, που σου περιγράφει ένα ειδυλλιακό παράλληλο σύμπαν που υποτίθεται ότι είναι η χώρα όπου ζεις, αλλά δεν μοιάζει σε τίποτε με την πραγματική, που είναι διαλυμένη, φτωχή και παραδομένη σ’ έναν κατήφορο χωρίς τέλος. Που αφήνει εξάχρονα να πεθαίνουν σε χαλασμένα ασθενοφόρα, που η διαφθορά έγινε πλέον το σήμα κατατεθέν της, που οι πολίτες της ψάχνουν φάρμακα και δεν βρίσκουν, που τους εμπλέκει σε πολέμους χωρίς να το θέλουν, που λέει Ταμείο Ανάκαμψης το νέο “Υπερμνημόνιο”, που αποθεώνει άδεια “καλάθια νοικοκυριού” και food pass εξευτελισμού και κοροϊδίας, ψευτοεπιδόματα που στην ουσία δεν είναι παρά επιδοτήσεις επιχειρηματικών ομίλων από τα χρήματα του κόσμου…».

Την ίδια στιγμή, στις Αποδελτιώσεις θα βρει κάποιος υπέροχες προσωπογραφίες ανθρώπων που άφησαν ανεξίτηλα το στίγμα τους στην ιστορία του πολιτισμού, των επιστημών, της πολιτικής και της κοινωνίας γενικότερα. Μέσα από μοναδικές αφηγήσεις της Διγενή ζωντανεύουν οι πορείες προσωπικοτήτων που καθόρισαν την εποχή τους, ενέπνευσαν και συνεχίζουν να εμπνέουν ολόκληρες γενιές μέχρι σήμερα: Άλκης Αλκαίος, Αλέκα Παΐζη, Πάμπλο Πικάσο, Κώστας Βουτσάς, Στέλιος Καζαντζίδης, Έλλη Λαμπέτη, Τζένη Καρέζη, είναι μόνο μερικοί από τους ανθρώπους αυτούς που διατρέχουν τις σελίδες των βιβλίων της.

Το πιο σημαντικό, ωστόσο, σε αυτά τα αφιερώματα, και αυτό που τα καθιστά μοναδικά, είναι το γεγονός ότι η Διγενή, με τις εύστοχες ερωτήσεις και την ικανότητά της να εμβαθύνει σε κάθε θέμα και σε κάθε πρόσωπο, δημιουργεί μια ζωντανή συνομιλία που ανοίγει νέους ορίζοντες σκέψης. Έτσι, κάθε αφιέρωμα δεν αποτελεί απλώς μια συνέντευξη, αλλά μια βαθύτερη ανάλυση και ανάδειξη των ζητημάτων που απασχολούν την κοινωνία και τους ανθρώπους της.

Στο τέλος, αυτό που μένει στον αναγνώστη είναι μια βαθιά αίσθηση ευθύνης απέναντι στον εαυτό του και στους ανθρώπους γύρω του, καθώς και ένα αίσθημα συνειδητοποίησης ότι οι επιλογές του έχουν σημασία. Και αυτό είναι το σημαντικότερο μήνυμα που μπορεί να δώσει κάποιος συγγραφέας: ότι οι άνθρωποι έχουν τη δύναμη να αλλάξουν τον κόσμο. Η Διγενή καταφέρνει να το μεταδώσει, κάνοντας τις Αποδελτιώσεις της ένα πολύτιμο εργαλείο μνήμης και προβληματισμού που προσφέρει όχι μόνο γνώση, αλλά και έμπνευση για το μέλλον.

[Ο Παναγιώτης Κολέλης είναι συγγραφέας και Δημοτικός Σύμβουλος Πετρούπολης.]

 

Αποδελτίωση
Σεμίνα Διγενή
Σύγχρονη Εποχή
464 σελ.
ISBN 978-960-451-387-1
Τιμή €17,00

 

Αποδελτίωση ΙΙ
400 σελ.
ISBN 978-960-451-441-0
Τιμή €17,00

 

Αποδελτίωση ΙΙΙ
456 σελ.
ISBN 978-960-451-476-2
Τιμή €18,00

https://diastixo.gr/kritikes/diafora/23243-semina-digeni-apodeltiosi-3-tomoi

https://diastixo.gr/