ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΡΟΥΣΟΣ - ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ «ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΟΥ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΠΕΚΕΙΝΑ»

Από αριστερά: Γαβριήλ Αλπέντζος Δ/ρ Φιλοσοφίας, Τάκης Μπαμπούρης, Γιάννης Δημητρούκας Δ/ρ – Βυζαντινολόγος, Χάρης Μελιτάς Αρχιτέκτων – ποιητής, Ελένη Συκά-Κοντόζογλου εκδότρια περ. «Κορινθιακοί Ορίζοντες», Κώστας Καρούσος, Νίκος Μακρής Δ/ρ Φιλοσοφίας, Παύλος Ναθαναήλ Πρόεδρος Ε.Ε.Λ., Πάνος Διακάτος, Πόπη Σπιτά-Μπαλαμώτη Φιλόλογος, Γρηγόρης Νικήτας Μηχανικός, στο πιάνο η Φώφη Κονδύλη Διακοσμήτρια μέλος της ΠΕΛΤ.

 Ο ΠΟΙΗΤΗΣ ΤΩΝ ΩΔΩΝ
Ένιωσα το θαύμα της πολύμορφης και πολυτάλαντης έκφρασης να συντελείται μέσ’ απ’ το έργο και το λόγο ενός αληθινού δημιουργού, του Κώστα Καρούσου.
Με την σοφία της ζωής, μιας αρυτίδωτης νιότης, προνόμιο ταιριαστό της κρίσης και της γνώσης ενός ώριμου μελετητή, τον είδα να ληξιαρχεί την φθορά των πραγμάτων, ν’ αναδύει το άρωμα της ελπίδας απ’ τ’ αναλλοίωτα κύτταρα της ομορφιάς και της τέχνης και να περιφέρει «μ’ ένα στίχο περιπατητή την καρδιά των ανθρώπων (χωρίς αναπαμό) στους αιώνες».
Η μελωδία της φύσης, τα τραγούδια της ύπαρξης, οι λεπτόηχοι ψίθυροι των όγκων του περίγυρου, εκείνοι οι βαθύτεροι ανασασμοί του σύμπαντος, που συνθέτουν τη μουσική του κόσμου, υποτάσσονται και ενορχηστρώνονται απ’ τον ανυπότακτο, ασυμβίβαστο και ακούραστο αναζητητή της Αλήθειας της υπαρκτικής αξίας της ζωής, και ελευθερώνονται στις Ωδές των στίχων του, για να μαγέψουν, να συγκλονίσουν, να πυρπολήσουν.
Η γλώσσα της έκφρασης μετουσιώνεται σε φθόγγους, σύμφωνα και φωνήεντα, μας λιτανεύει την λαχτάρα του για ένα καλύτερο αύριο, καταγράφει, απορρίπτει, λοιδορεί.
Στίχοι πανέμορφοι, ερωτικοί, στοχαστικοί, φιλοσοφικοί. Στίχοι που «χώνουν βαθιά στην ψυχή μας τους γίγαντες ήχους, αδελφοποιούν τις εσωτερικές μας στήλες και στραγγίζουν τον ήλιο στα γόνατα και… αναλύουν και συνθέτουν τις ακτίνες… σε επιφωνήματα», στίχοι που μας λειτουργούν, αφού η λυρικότητα, η μελωδικότητα και η αρμονία κάθε του δημιουργίας συνθέτουν και τραγουδούν τις μπαλάντες της ζωής.
Είχα την τύχη να βιώσω την αγωνία του Κώστα Καρούσου για την προβολή των άλλων και να συνυπάρξουμε σε πολλές δοκιμιακές του προσεγγίσεις στο έργο Μεγάλων Δημιουργών, όπου θαύμασα την σοβαρότητα και το σεβασμό με τον οποίο πλησιάζει κάθε ξένη δημιουργία, δημιουργεί ατέλειωτα, μα συγχρόνως ενδιαφέρεται και επιδίδεται σε ό,τι μπορεί να προάγει τον πολιτισμό και να προβάλλει τον άνθρωπο και το πνεύμα, και μάλιστα σε μια εποχή που οι πιότεροι επαναπαύονται στα έχει τους, κουρνιάζουν και σωπαίνουν, τον συγχαίρω διπλά.
Του ευχόμαστε από καρδιάς «Πάντα ψηλότερα ν’ ανεβαίνει και πάντα μακρύτερα να κοιτάζει».
Βίβιαν Γιαννούδη-Αυγερινού
Πρ. Πρόεδρος ΠΕΛ
* * * * *
Η ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΕΜΠΝΕΥΣΗ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΚΑΡΟΥΣΟY
Ο Κ. Καρούσος με το ανεπτυγμένο κριτήριο της ζωής και τις δυσάρεστες καταστάσεις που βλέπει να βιώνουν καθημερινά οι άνθρωποι προσπαθεί με την ποίησή του να φωτίσει το δρόμο της ψυχής του ανθρώπου και να την οδηγήσει στις απάτητες και χιονισμένες κορυφές του Ολύμπου. Θέλει να βοηθήσει τον άνθρωπο να λυτρωθεί από τις μυλόπετρες του μίσους και των προσωπικών αντιπαραθέσεων της ζωής. Με την ποιητική του έμπνευση κατορθώνει να διεισδύει στα εσώψυχα του ανθρώπου. Θέλει να ανακαλύψει τον ανεκτίμητο θησαυρό που κρύβει μέσα του και να χαρεί τη ζωή ως δημιούργημα και δώρο του Θεού.
Διαβάζοντας τις ποιητικές του συλλογές θυμήθηκα το ποίημα του Καβάφη «Το πρώτο σκαλί». Αναζητούσα το πνευματικό φως, εκείνο που φωτίζει το νου και τη σκέψη. Γιατί αυτό είναι που αποκαθαίρει τις ανθρώπινες συνειδήσεις. Με αυτό η ψυχή θα οριοθετήσει τα σύνορα της αυθαιρεσίας που τραυματίζει και πληγώνει την ευτυχία του ανθρώπου.
Ο τίτλος της μίας ποιητικής του συλλογής «Τρεις Ωδές» παραπέμπει σε θρησκευτικούς ύμνους, ιδιαίτερα εκείνους που ψάλλονται τη Μ. Σαρακοστή, τα πρότυπα των οποίων βρίσκονται στην Α.Γ. Επειδή την Μ.Σ. ψάλλονται μόνο τρεις ενώ τον υπόλοιπο χρόνο εννέα, το σχετικό βιβλίο λέγεται στη γλώσσα της Εκκλησίας Τριώδιο. Σε ένα μάλιστα ύμνο τα λόγια έχουν ως εξής:
Ψυχή μου, ψυχή μου ανάστα τι καθεύδεις
το τέλος εγγίζει και μέλλεις θορυβείσθαι
………………………………………………
ανάνηψον ίνα φείσηταί σοι ο Θεός.
Ο υμνογράφος φωνάζοντας δυνατά καλεί την ψυχή να βιαστεί να σηκωθεί από τον ύπνο της αδιαφορίας που οδηγεί στη φθορά και στο θάνατο. Να αναζητήσει την αγάπη του Θεού και την προστασία του. Μέσα από την ποίησή του ο Καρούσος απευθύνεται στον κάθε άνθρωπο και του ζητάει να σηκωθεί. Πρέπει να ανακτήσει τις αισθήσεις και την διαύγεια του πνεύματός του γιατί την Άνοιξη η ψυχή μετουσιώνεται και τότε ανθίζει για να φέρει τους καρπούς της.
Μέσα στο ίδιο πνεύμα κινούνται και τα ποιήματα της δεύτερης και της τρίτης ποιητικής συλλογής του Κ. Καρούσου.
Στο ποίημα «Τέσσερις συλλογές» είναι δύσκολο να παρακολουθήσει κανείς τα βήματα της ποιητικής φαντασίας του.
Σίγουρα ζει τις περισσότερες στιγμές τη μοναξιά της περισυλλογής υπακούοντας στις ανάγκες της ψυχής. Κάποιες φορές τον βλέπουμε να μαζεύει τα κομμάτια της θαλασσοδαρμένης ευτυχίας του και να ανοίγεται σαν
τον Μυθικό Ίκαρο στους ανοιχτούς ορίζοντες στην προσπάθειά του να ζήσει και να χαρεί το όνειρο χωρίς να φοβάται τις καυτές ακτίνες. Κατά πόσο το κατορθώνει ίσως να είναι το μυστικό της ζωής που θέλει να προφυλάξει από την αδιάκριτη περιέργεια των ανθρώπων. Η τελευταία ποιητική του συλλογή που έλαβα έχει τον τίτλο «Της χώρας μου, της ψυχής και του επέκεινα». Και εδώ η βιβλική λέξη «Ωδή» κάνει μεγαλοπρεπώς την εμφάνισή της. Ο ποιητής μας χρησιμοποιεί τον πήγασο της θρησκείας του Ναζωραίου για να ελευθερώσει τις πνευματικές του δυνάμεις που εμποδίζουν την ψυχή του να επικοινωνήσει με το δημιουργό της. Είναι η δύναμη του ανθρώπου που αδυνατεί να συμφιλιωθεί με την αμφισβήτηση. Αναζητάει τους καταπράσινους λειμώνες της ενάρετης και υπερκόσμιας ζωής. Εκεί βρίσκει πάντα η ψυχή τη χαρά και την ευτυχία γιατί «η ποίηση είναι η ανωτέρα από όλες τις τέχνες διότι μπορεί να παραστήσει το άπειρο».
Παν. Παπαδόπουλος
Φιλόλογος – Καθηγητής
* * * * *
Βιβλιοκρισία
Με την ποιητική συλλογή «της χώρας μου, της ψυχής και του επέκεινα», εκδ. «Δρόμων», Αθήνα 2011, σ. 111, η πορεία του Κώστα Καρούσου ως ποιητού χαράζεται πλέον σταθερά στη σωστή γραμμή της. Μεστός, φιλοσοφημένος, βαθιά λυρικός ο λόγος εκφράζει νοήματα πηγαία ηρακλείτεια μέσα σ’ έναν καταιγισμό φωτεινών χρωμάτων και ποικίλων άλλων αποχρώσεων αρμονικών με προσαρτήσεις πινάκων ζωγραφικής του ίδιου, που αιφνιδιάζουν με την πρωτοτυπία τους.
Όντως ευρηματική η ποίηση, στοχαστική σκέψη με έντονο λυρισμό, που χρήζει ερμηνείας όχι απλής με διακυμάνσεις και εξάρσεις έκφρασης αδρής, υφολογικά υψώνει το λόγο σε απροσπέλαστα γρανίτινα βάθρα. Στη συλλογή ωδές, σονέτα και άλλα λυρικά ποιήματα διατηρούν τη λάμψη τους και αιχμαλωτίζουν με τον πειθαναγκασμό, οδηγώντας σε ξέχωρους ορίζοντες μιας αέναης πηγής έμπνευσης. Αλλά και οι προσηρτημένες κριτικές της νεοτερικής αυτής ποίησης καλύπτουν το πρωτόγνωρο έργο του ποιητού, που ο λόγος του ρωμαλέος εμφανίζεται μέσα στο κυκλοχρόνισμα και έχει τη θέση του με την αλάθητη επίκλησή του προς αυτόν (σ. 48).
Ω Δύναμη του Λόγου, πολύκεντρη
σύνεση, το χρόνο κάνε μέσα μας
ποίηση της Ψυχής και της Άνοιξης.
Δημ. Σ. Μασούρης
Φιλόλογος – Σχ. Σύμβουλος
* * * * *
Αθήνα, 31 Οκτωβρίου 2011
Αγαπητέ Κώστα
Οι πέντε ωδές σου, έτσι όπως αρμοδένονται με μερικά χαρακτηριστικά και εκλεκτής έμπνευσης επαναλαμβανόμενα τρίστιχα, αποτελούν ένα είδος πρωτότυπης ποιητικής δημιουργίας.
Όπως και σε προηγούμενες συλλογές σου, η ποίησή σου είναι εντυπωσιακή. Πρόκειται για «σύγκορμη κατολίσθηση λέξεων», ροή λάβας, που, αναπηδώντας από τα έγκατα της ελληνικής ψυχής και του είναι σου, εξακτινώνεται στα ύψη των αιθέρων της λυρικής έκφρασης και κατακτά, σαν χείμαρρος, τα πεδία του σύγχρονου υπερρεαλισμού.
Η θεματική ποικιλία των εικόνων και ο καταιγισμός των συμβολισμών ανεβάζουν το σφυγμό, δημιουργώντας ένα κρεσέντο λυρικής έκφρασης, ως να πρόκειται για συναυλία πλήρους ορχήστρας στη διαπασών. Θα μπορούσα να παρομοιάσω την ανάγνωση των στίχων σου σαν ένα αιθέριο ταξίδι με αερόστατο που, παρά το υπερβολικό βάρος των πρωτότυπων επιθέτων και των εντυπωσιακών σύνθετων λέξεων, μας μετεωρίζει στις κορφές της «ποιητικής ιεροσύναξης».
Οι Ομηρικές σου επικλήσεις, οι Κάλβειες προσφωνήσεις της Χώρας, του Λόγου και των Ιδεών, με γλαφυρούς χαρακτηρισμούς που παραπέμπουν στους «Χαιρετισμούς» της Βυζαντινής υμνολογίας και οι Ελυτικές ανατάσεις του ελληνοποιημένου υπερρεαλισμού υφαίνουν μια καλλιτεχνική δημιουργία ύψιστης εθνικής συναίρεσης.

Υ.Γ. Με εντυπωσίασε εξαιρετικά η πρόωρη ωριμότητά σου, όπως εκφράζεται στα ποιήματα της πρώιμης μετεφηβικής ηλικίας σου, που αποτελούν το δεύτερο μέρος της εν λόγω ποιητικής συλλογής σου.
Με αισθήματα φιλίας και εκτίμησης
Πόπη Μπαλαμώτη-Σπιτά, Φιλόλογος
* * * * *
Αθήνα Δεκ. 2011
Αγαπητέ Κώστα
Η συλλογή σου «της χώρας»,… χρησιμοποιεί γλώσσα που πάλλεται και χορογραφεί υμνωδίες στη «μεγαλόπνοη χώρα» τη χώρα της «ποιητικής ιεροσύναξης». Ποιητής «θηρακώνεις» τις λέξεις και τις έννοιες, κάνεις τις εικόνες «αγάλματα φωνήεντα» ή αντίστροφα, ο ίδιος ενδύεις και ζωγραφικά τη συλλογή σου με ευφρόσυνους πίνακες.
Η ποίησή σου έχει ζεύξη την πάλλουσα υψηλοφροσύνη, την φιλοσοφία, το ελληνικό γλωσσικό ήθος, την απαστράπτουσα έκφραση της αισθαντικότητας, την ιεροτελεστική μεγαλοπρέπεια. Η ποίηση αυτή, όπως
ουσιαστικά η υψηλή ποίηση, δεν αναλύεται, δεν τεμαχίζεται, ρέει και εισρέει στη συνείδηση με ωκεανούς νοημάτων «πολύκεντρου λόγου»
Με αγάπη
Άννα Κελεσίδου
* * * * *
ΑΘΗΝΑ 18 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2012
Φίλε Κύριε Καρούσο
…Υπερρεαλιστικός ο στίχος, με εικόνες που ξαφνιάζουν και με εκφραστικούς τρόπους που ζητούν να υπερβούν τον ορίζοντα του λόγου για να ανιχνεύσουν το πλατωνικό επέκεινα, αποτελεί μια αξιόλογη συμβολή στη σύγχρονή μας γραμματολογία.
Ευχαριστώ για τη χαρά που μου δώσατε να σας διαβάσω.
Με φιλικότατα αισθήματα
Βασίλης Βιτσαξής
* * * * *
Λεμεσός-Κύπρος 26.9.2011
Αγαπητέ μου Κώστα
… Ποιητικός λόγος πειθαρχημένος, πλούσιος «ξεχύνεται» και γίνεται «ασύμμετρο ποίημα» λόγος που «απαλύνει τις μέρες». Ο ποιητικός λόγος στα σπλάχνα του ποιητή «αιώνιος τοκετός» που κυοφορείται επώδυνα και σταθερά μέχρι να γραφεί στο χαρτί ποιητική σύλληψη και γέννα.
Η Ελλάδα μας «Μεγαλωμένη χώρα μεγαλόπνοη
σαν επιτείχιο κάλλος για παρεκκλήσι
δέος ηλιοφώτεινο σε βουνοκορφή».
Ναι, αυτή είναι η Πατρίδα μας με:
«Σύμψυχες ροές χιλιετηρίδων
ατέρμονες ψυχές ακατοίκητες
στρεφόμενες λαλιές προς τα μέσα».
Στ’ αλήθεια πόσες «λαλιές» στον μέσα μας κόσμο μπορεί ν’ ακούσει ο Έλληνας; Πόσες φωνές σε μια
«χώρα ποιητικής ιεροσύναξης»;
Στέκω στο τρίστιχο «χώρα ποιητικής ιεροσύναξης» από τον Όμηρο, τον Διονύσιο Σολωμό, τον Κάλβο, τον Γεώργιο Σεφέρη, Γιάννη Ρίτσο, Οδυσσέα Ελύτη και τους δικούς μου συμπατριώτες Κύπριους ποιητές, το Βασίλη Μιχαηλίδη, Δημ. Λιπέρτη, Κώστα Μόντη κ.α. όπου η χώρα της Ποίησης και των Ποιητών «μας φυτεύει αίθριο το λυγμό σου»
«Νους ομόκυκλων ιδεών της Ποίησης
Σφρίγος ομόεθνο η λαλιά της Πατρίδας
Φως ομογάλακτο η ψυχή της χώρας μου»…
Η πατρίδα, μέσα μας σκορπίζει Φως. Είναι φως…
Με τους χαιρετισμούς και τη φιλία μου
Γιώργος Πετούσης
* * * * *
ΑΘΗΝΑ 13-11-11
Αγαπητέ μου κ. Καρούσο
…Ομολογώ ότι τελειώνοντας το βιβλίο μέσα μου μετεωρίζονταν από διαφορετικές ποιητικές αύρες: εκείνη των 5 ωδών και η άλλη των ποιημάτων. Στην πρώτη δοκίμασα την καυτή ανάσα μιας ποίησης σύγχρονης μα και βαθιά προβληματισμένη, μέσ’ από μια έμπνευση κρουστή και πολυδαίδαλη, σαν κραυγή της μηχανοποιημένης εποχής μας. Αυτή η βιωματική έμπνευση, κομίζει στην ψυχή μας τη σημερινή ανθρώπινη πορεία και τα ποικίλα σκαμπανεβάσματά της. Στους 702 στίχους των 5 ωδών, ο άνθρωπος που τώρα δοκιμάζει το αλμυρό ψωμί της ζωής του, καθώς ανιχνεύει την πίστη του και τον αφιλόξενο τρόπο, που απ’ αυτή σου προσφέρεται. Οι στίχοι σας μεστοί, ελεύθεροι από το περιττό, κρατούν το γόνιμο υπολειπόμενο του καθαρού λόγου, το οποίο εκλύει την πεμπτουσία της ποίησης. Τα μότο του μέγιστου Κάλβου που προηγούνται σε κάθε ωδή, σηματοδοτούν το ποιητικό όραμα του δημιουργού. Και συνθέτουν το δημιουργικό Επέκεινα και της χώρας και της ψυχής, ανατρέποντας τη σειρά του τίτλου της συλλογής. Ο στοχασμός βαθύς, κυκλικός και πολύμορφος, αγκαλιάζει τις έννοιες και προκαλεί αναπαλμούς, διαπορήσεις και ποιητικές μετουσιώσεις σ’ έναν λόγο γνήσιο, ευθύ και επαγωγικό στην εκφορά του. Μια εκφορά πολύπλοκη, αμφίσημη και πολυεδρική, που συχνά απαιτεί ανάλογη οικείωση και παιδεία.
«Μεγαλωμένη χώρα μεγαλόπνοη
σαν επιτείχιο κάλλος για παρεκκλήσι
δέος ηλιοφώτεινο σε βουνοκορφή.
Να σκαφτώ μέσα μου σαν έρχεσαι
τάραγμα του κόσμου ή αίθρια δίνη
σαν ηλιομέριδη σιωπή χορεύοντας… σελ. 19 και αλλού
«Στ’ αποχορτάριασμα των τάφων σου
φρεσκάρονται μνήμες λιθοκρίνες
κι ανυπόταχτες οι φτέρνες άθαφτες.
Ψυχή-Πατρίδα μου, χρονοσκαμμένη
στο φως που γέννησε τ’ άχρονο σύμπαν
πρόβαλε το πρωτόκαρπο θάμπος σου» σελ. 51
Το μέσον έκφρασης αυτών των σύνθετων συνειρμών, είναι ένα ιδιαίτερο, αυστηρά προσωπικό γλωσσικό όργανο, με σπάνια δύναμη, κυριολεκτικό τόξεμα και δημιουργική γλωσσική πνοή, από την οποία αναπηδούν νέες λέξεις, νεολογισμοί και συνθετικά μιας έκφρασης με περισσή δυναμική.
Ο ποιητικός λόγος των 5 ωδών είναι μια κιβωτός λόγου-γνώσεων, πολύμορφων, αμφίσημων και αποκαλυπτικών, στοιχεία θεμελιώδη στη συγκρότηση της σύγχρονης ποιητικής έμπνευσης. Κλείνοντας την ποίηση των ωδών, κρίνω σκόπιμο να προσθέσω τον επάλληλο καταιγισμό των ποιητικών εικόνων στην εκφορά του λόγου, η οποία μαρτυρεί τη δημιουργική παρέμβαση του ποιητή των χρωμάτων, σαν ποιητή του λόγου, αλλά σε έναν εναρμόνιο και ευτυχισμένο συγκερασμό.
Η δεύτερη αύρα της συλλογής, τα 21 ποιήματα, έχουν το νεανικό σφρίγος, τη δροσιά της έμπνευσης, την ευαισθησία των αισθήσεων και την προοπτική του χρόνου του νέου ανθρώπου σε αυτό που λέμε πορεία ζωής. Στίχοι λυρικοί, ερωτικοί, παθιασμένοι, με βαθύ αίσθημα και νεανική δύναμη, ηχούν καμπανιστοί, με την πηγαία ρίμα, το παραδοσιακό μέτρο, αλλά και το από την αρχή άνοιγμα των φτερών προς τη νέα ποιητική δημιουργία. Ωστόσο αυτή η νεανική μεταρσίωση παρουσιάζει αξιόλογο ποιητικό εύρος και γίνεται εκφραστικός προπομπός του ποιητή των Ωδών. Τέλος οι παρατιθέμενες στο τέλος κρίσεις για το έργο, καθώς και οι εμπνευσμένες εικόνες, που στολίζουν το εξώφυλλο και τα ποιήματα του βιβλίου, προσθέτουν το επιστέγασμα δημιουργίας ενός βιβλίου προσφοράς λόγου και καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Κώστας Σταμάτης
* * * * *
Έδεσσα Νοέμβριος 2011
Αγαπητέ κύριε Κώστα Καρούσο,
Οι ωδές έχουν σταθερή μορφή. Πρόκειται για τρίστιχες εντεκασύλλαβες ενότητες, ανομοιοκατάληκτες κυρίως (με λίγα ομοιοτέλευτα). Χρησιμοποιούνται κλητικές προσφωνήσεις που προσδίδουν ζωντάνια, παρηχήσεις με ακουστικό αποτέλεσμα. Γενικά δε φορτώνεται ο στίχος (λιτό ύφος). Η παραδοσιακή μορφή ανταποκρίνεται σε ιδέες περί κοινωνικής κι εθνικής ταυτότητας. Ο απαράμιλλος λυρισμός, η έντονη εικονοπλασία με γενναίους χρωματισμούς και ο καλλιεπής λόγος είναι τα κύρια γνωρίσματα γενικά της ποιητικής του Κ. Καρούσου.
Στην «ωδή πρώτη» διαφαίνεται η διαλεκτική με την τέχνη του λόγου (το εργαλείο της πνευματικής εγρήγορσης) ως μια ανάγκη φυσική και ενδόμυχη ροπή του δημιουργού που διακλαδώνεται μες στην ακολουθία της παράδοσης, αλλά με αντανάκλαση στο μέλλον. Στην «ωδή δεύτερη»
επιβλητικό το ανάστημα της χώρας μέσα από μια εκτενή προσωποποίηση· ο άνθρωπος δουλεύει την ύλη της, αδράχνει τους καρπούς με σεβασμό στην αξιοσύνη των αγώνων της για τελείωση. Η φύση, η αέναη κίνηση της ζωής, η ζωντανή τέχνη, το άπλετο φως στον άξονα του χρόνου σμιλεύουν την ιδιαιτερότητά της. Η ποίηση ως επί το πλείστον συνιστά την πνοή της αναγέννησης που διαπερνά τις αξίες, την ομορφιά, την ατελεύτητη ανηφόρα, τις πηγές της γης. Στην «ωδή τρίτη» με την ευεργετική επίδραση της μούσας η θαυματοποιία προκύπτει απ’ τα διαχρονικά οράματα, τα ανθρωπιστικά επιτεύγματα, την αδιάλειπτη καρτερία, τον κάματο. Στην «ωδή τέταρτη» τα καλλιτεχνικά ευρήματα συνάμα με τη βαρύτητα του έντεχνου λόγου αναδεικνύουν μια πάνσεπτη χώρα· ο στίχος ανυψώνεται ως αισθητικό μέτρο, συνυφαίνεται με το φυσικό ρυθμό, τη ζωοδότρα μνήμη, τα ακριβά κληροδοτήματα και το ιδεόγραμμα των τόπων. Στην «ωδή πέμπτη» κλιμακώνεται η συγκίνηση και το δέος· ο μικρόκοσμος (η ατομική ψυχή) ανιχνεύει την ουσία της χώρας στα έργα, την πίστη, τη διαίσθηση, τους κόπους, και την ελπίδα.
Στα «ποιήματα» που γράφτηκαν στα χρόνια της εφηβείας (1969-1972). Κυριαρχεί το εύρημα της ακμής της φύσης με συνακόλουθη την περιήγηση στα μυστικά ειδυλλιακών τόπων. Ένας διάλογος με τις προσοδοφόρες πηγές, το ευεργετικό λίκνισμα του φωτός ανασυντάσσει τις σκέψεις, αναπτερώνει το ηθικό και μορφοποιεί το συναισθηματισμό της μνήμης.
Ελευθερία Μπέλμπα
Φιλόλογος
* * * * *
Θεσσαλονίκη, 19.9.2011
Αγαπητέ κύριε Καρούσο
…Από το εργοβιογραφικό σας βλέπω τη δραστηριότητά σας και μου κάνει εντύπωση. Συνδυάζετε την απασχόλησή σας με τα τεχνικά, με το ενδιαφέρον για τα γράμματα και την καλλιέργειά τους. Ο συνδυασμός είναι ασφαλώς επαινετός. Δεν απαντά άλλωστε πολύ συχνά στην κοινωνία μας. Θαυμάζω τη δραστηριότητά σας, απορώ πώς βρίσκετε τη δυνατότητα να συνδυάζετε τόσο διαφορετικές ασχολίες. Με σταματά ιδιαίτερα ο τρόπος με τον οποίο χειρίζεστε τη λέξη στον ποιητικό σας λόγο. Σας εύχομαι καλή συνέχεια.
Με φιλικούς χαιρετισμούς
Ε. Κριαράς
* * * * *

Άγιοι Απόστολοι, 25.9.2011
Κώστα μου, καλέ πιστέ μου φίλε,
έφερα τη νέα σου συλλογή εδώ στην εξοχή και την απόλαυσα και τη χάρηκα. Πάντα μ’ άρεσε η ποίησή σου. Διαβάζοντας και τους στίχους σου της δεκαετίας του ’70, διαπιστώνω πως από τότε άναψε η ποιητική σου φλόγα, που ως τα σήμερα διατηρείς – όχι στη μορφή – μα στο ύφος της γραφής σου. Ένα ύφος δικό σου, προσωπικό κι αυτό είναι σημαντική λογοτεχνική αρετή, που λίγοι την κατέχουν.
Η γλωσσοπλαστική σου είναι αξιοθαύμαστη και πληθωρική, είναι ευρηματική και πρωτότυπη. Την ποίησή σου την αξιολογούν «φλεγόμενοι στίχοι παντοδύναμοι», καθώς οι «συναθλούμενες ιδέες κι ένας πόνος χιλιόχρονος». Οι επαναλήψεις ορισμένων από τα τρίστιχα σου, μοιάζουν δυνατοί αρμοί, που ενώνουν το πνεύμα του λόγου. Κι έπειτα, η σοφή πατριδολατρία σου, είναι εμφανέστατα προερχόμενη από την «ελληνόχαρη φύτρα του λυράρη».
Σε τούτες τις «Ωδές» σου, αγαπητέ μου Κώστα, «κλείεις την ποίηση της Ψυχής και τις Άνοιξης»…
Ολόθερμα σ’ ευχαριστώ για την προσφορά σου και... τις προσφορές σου.
Δικός σου
Γ. Κάρτερ
* * * * *
Ω ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ
Ω γυμνόποδες γεύσεις νοητικές ανασκαφών έννοιες – ιδέες – ορισμοί, φυλλοθόρυβε χρόνε μυσταγωγέ Έννοια θηλαστική ψυχογέννητη Έννοια της συντέλειας αιωνόποδη Έννοια του κόσμου ανθρωπογιάτρισσα
Θηλαστικέ καημέ που μοιάζεις μ’ ένα
λαφροπάτημα ψυχής λικνιστικό
σαν έννοια του φωτός πάνω στα χείλη
Πού να συλλάβω του μυαλού τη γλυκο- ταραχή, τ’ αφρόγαλο του στίχου σου Ψυχή, τι μονοπάτι να διαβαίνεις;
Θέατρα-συλλεκτήρες του πόσιμου Λόγου
θηλαστική ψυχή χρονοδύναμη
Δήλος - Αρκάδι - Μεσολόγγι - Χίος…
Χώρα ποιητικής ιεροσύναξης λεύτερο μύρο γόνιμης αλκυόνας πώς μας φυτεύεις αίθριο το λυγμό σου;
Ω δύναμη του Λόγου, πολύκεντρη
σύνεση, το χρόνο κάνε μέσα μας
Ποίηση της Ψυχής και της Άνοιξης.
Κώστας Καρούσος
* * * * *

Εφ. Αιτωλική
Εκδήλωση – Παρουσίαση βιβλίου του Κώστα Καρούσου
Παρασκευή 1 Φεβρουαρίου 2013 και ώρα 06.30 μ.μ.

Στην κατάμεστη αίθουσα «Μιχαήλας Αβέρωφ» Γενναδίου 8 και Ακαδημίας της Ετ. Ελλ. Λογ. πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του βιβλίου του «ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΟΥ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΠΕΚΕΙΝΑ» εκδ. ΔΡΟΜΩΝ Αθήνα 2011. Παραβρέθηκαν αντιπροσωπείες Δ. Συμβουλίων και φορέων από: Ετ. Ελλ. Λογ., Εθ.Ε.Ε.Λ., Εν.Ε.Λ., ΠΕΛ, ΠΕΛΤ, από ΕΝΩΣΗ ΑΣΤΑΚΗΝΩΝ ΑΘΗΝΑΣ, Ετ. Συγ. Βορείου Ελλάδας, εκδότες περιοδικών και εφημερίδων… Χαιρέτισαν: Παύλος Ναθαναήλ πρόεδρος Ε.Ε.Λ., Γεώργιος Παπαγεωργίου εκδότης εφ. «Σύγχρονη Σκέψη», Γαβριήλ Αλπέντζος Δ/ρ φιλοσοφίας, Ελένη Καρασαββίδου ειδ. γραμ. Ετ. Συγ. Β. Ελλάδας και Δ/ρ φιλοσοφίας. Ομιλητές οι: Σοφία Καπετσώνη-Μωραΐτη Δ/ρ φιλοσοφίας, Νίκος Μακρής Δ/ρ φιλοσοφίας, Γιάννης Δημητρούκας Δ/ρ Βυζαντινολόγος, Ελένη Συκά-Κοντόζογλου εκδότρια περ. «Κορινθιακοί Ορίζοντες». Απαγγελία: Άννα Πολυτίμου ηθοποιός – Χάρης Μελιτάς ποιητής και Ηρώ Δημοπούλου ποιήτρια, πιάνο: Φώφη Κονδύλη με εξαίρετο συντονισμό από τη φιλόλογο Πόπη Σπιτά-Μπαλαμώτη.
Ο Κώστας Καρούσος γεννήθηκε στον Αστακό Αιτ/νίας, σήμερα είναι γ. γραμματέας της Ετ. Ελλ. Λογ.